موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
مسأله 392 ـ در استحاضه قليله بايد زن براى هر نماز يك وضو بگيرد ، و ـ بنابر احتياط مستحب ـ پنبه را آب كشيده و يا عوض كند ، و بايد ظاهر فرج را اگر خون به آن رسيده آب بكشد .
مسأله 393 ـ در استحاضه متوسطه بايد ـ بنابر احتياط لازم ـ زن براى نمازهاى خود روزانه يك غسل نمايد ، و نيز بايد كارهاى استحاضه قليله را كه در مسأله پيش گفته شد انجام دهد . بنابر اين اگر استحاضه قبل از نماز صبح يا در همان آن حاصل شود بايد براى نماز صبح غسل كند ، و اگر عمداً يا از روى فراموشى براى نماز صبح غسل نكند ، بايد براى نماز ظهر و عصر غسل كند ، و اگر براى نماز ظهر و عصر غسل نكند ، بايد پيش از نماز مغرب و عشا غسل نمايد ، چه آنكه خون بيايد يا قطع شده باشد .
مسأله 394 ـ در استحاضه كثيره بايد ـ بنابر احتياط واجب ـ زن براى هر نماز پنبه و دستمال را عوض كند يا آب بكشد ، و لازم است يك غسل براى نماز صبح ، و يكى براى نماز ظهر و عصر ، و يكى براى نماز مغرب و عشا بجا آورد ، و بين نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا فاصله نيندازد ، و اگر فاصله بيندازد بايد براى نماز عصر و عشا دوباره غسل كند ، اينها همه در صورتى است كه خون پى در پى از پنبه به دستمال برسد ، امّا چنانچه رسيدن خون از پنبه به دستمال با قدرى فاصله باشد كه زن بتواند در آن فاصله يك نماز يا بيشتر بخواند احتياط لازم آن است كه هر گاه خون از پنبه به دستمال برسد پنبه و دستمال را عوض كرده و يا آب بكشد و غسل نمايد . بنابر اين اگر زن غسل كرد و نماز ظهر را مثلاً خواند ولى قبل از نماز عصر يا در ميان آن خون دوباره از پنبه به دستمال رسيد بايد براى نماز عصر نيز غسل نمايد ، ولى چنانچه فاصله به مقدارى باشد كه زن بتواند در آن ميان دو نماز يا بيشتر بخواند ، مثل اينكه بتواند نماز مغرب و عشا را نيز قبل از آنكه خون دوباره به دستمال برسد ، بخواند ، براى آن نمازها لازم نيست غسل ديگرى بكند ، و در هر صورت در استحاضه كثيره غسل از وضو كفايت مىكند .
مسأله 395 ـ اگر خون استحاضه پيش از وقت نماز هم بيايد ، چنانچه زن براى آن خون ، وضو يا غسل بجا نياورده باشد ، بايد در موقع نماز وضو يا غسل بجا آورد اگر چه در آن موقع مستحاضه نباشد .
مسأله 396 ـ مستحاضه متوسطه كه بايد وضو بگيرد و هم ـ بنابر احتياط لازم ـ غسل كند ، بايد غسل را اول بجا آورد بعد وضو بگيرد ، ولى در مستحاضه كثيره اگر بخواهد وضو بگيرد بايد قبل از غسل وضو بگيرد .
مسأله 397 ـ اگر استحاضه قليله زن بعد از نماز صبح متوسطه شود ، بايد براى نماز ظهر و عصر غسل كند ، و اگر بعد از نماز ظهر و عصر متوسطه شود ، بايد براى نماز مغرب و عشا غسل نمايد .
مسأله 398 ـ اگر استحاضه قليله يا متوسطه زن بعد از نماز صبح كثيره شود و به اين حال باقى بماند ، بايد احكامى را كه در مسأله (394) گفته شد نسبت به نماز ظهر و عصر ، و مغرب و عشا رعايت نمايد .
مسأله 399 ـ در مستحاضه كثيره در صورتى كه لازم است ميان غسل و نماز فاصلهاى واقع نشود ـ چنانكه در مسأله (394) گذشت ـ اگر انجام غسل پيش از داخل شدن وقت نماز باعث وقوع فاصله گردد ، آن غسل براى نماز فايده ندارد ، و بايد مستحاضه براى نماز دوباره غسل نمايد . و اين حكم در مستحاضه متوسطه نيز جارى است .
مسأله 400 ـ در مستحاضه قليله و متوسطه ، زن براى هر نمازى ـ غير از نماز يوميه كه حكم آن گذشت ـ چه واجب باشد چه مستحب ، بايد وضو بگيرد ، ولى اگر بخواهد نماز يوميهاى را كه خوانده احتياطاً دوباره بخواند ، يا بخواهد نمازى را كه تنها خوانده است دوباره با جماعت بخواند ، بايد تمام كارهائى را كه براى استحاضه گفته شد انجام دهد . امّا براى خواندن نماز احتياط ، و سجده فراموش شده ، و تشهد فراموش شده ـ اگر آنها را بعد از نماز فوراً بجا آورد ـ و همچنين براى سجده سهو در هر حال ، لازم نيست كارهاى استحاضه را انجام دهد .
مسأله 401 ـ زن مستحاضه بعد از آنكه خونش قطع شد ، فقط براى نماز اولى كه مىخواند ، بايد كارهاى استحاضه را انجام دهد و براى نمازهاى بعدى لازم نيست .
مسأله 402 ـ اگر زن نداند استحاضه او چه قسم است ، موقعى كه مىخواهد نماز بخواند ، بايد ـ بنابر احتياط ـ خود را وارسى كند ، مثلاً مقدارى پنبه داخل فرج نمايد و كمى صبر كند و بيرون آورد و بعد از آنكه فهميد استحاضه او كدام يك از آن سه قسم است ، كارهائى را كه براى آن قسم دستور داده شده انجام دهد ، ولى اگر بداند تا وقتى كه مىخواهد نماز بخواند استحاضه او تغيير نمىكند ، پيش از داخل شدن وقت هم مىتواند خود را وارسى كند .
مسأله 403 ـ زن مستحاضه اگر پيش از آنكه خود را وارسى كند مشغول نماز شود ، چنانچه قصد قربت داشته و به وظيفه خود عمل كرده مثلاً استحاضهاش قليله بوده و به وظيفه استحاضه قليله عمل نموده ، نماز او صحيح است ، و اگر قصد قربت نداشته يا عمل او مطابق و ظيفهاش نبوده ، مثل آنكه استحاضه او متوسطه بوده و به وظيفه قليله رفتار كرده ، نماز او باطل است .
مسأله 404 ـ زن مستحاضه اگر نتواند خود را وارسى نمايد ، بايد به آنچه مسلّماً وظيفه اوست عمل كند ، مثلاً اگر نمىداند استحاضه او قليله است يا متوسطه بايد كارهاى استحاضه قليله را انجام دهد ، و اگر نمىداند متوسطه است يا كثيره بايد كارهاى استحاضه متوسطه را انجام دهد ، ولى اگر بداند سابقاً كدام يك از آن سه قسم بوده ، بايد به وظيفه همان قسم رفتار نمايد .
مسأله 405 ـ اگر خون استحاضه در اول ظهورش در باطن باشد و بيرون نيايد ، وضو يا غسل را كه زن داشته باطل نمىكند ، و اگر بيرون بيايد هر چند كم باشد وضو و غسل را باطل مىكند .
مسأله 406 ـ زن مستحاضه اگر بعد از نماز خود را وارسى كند و خون نبيند اگر چه بداند دوباره خون مىآيد ، با وضوئى كه دارد مىتواند نماز بخواند .
مسأله 407 ـ زن مستحاضه اگر بداند از وقتى كه مشغول وضو يا غسل شده خونى از او بيرون نيامده و در داخل فرج هم نيست ، مىتواند خواندن نماز را تا وقتى كه مىداند پاك مىماند تأخير بيندازد .
مسأله 408 ـ اگر مستحاضه بداند كه پيش از گذشتن وقت نماز به كلّى پاك مىشود يا به اندازه خواندن نماز خون بند مىآيد ، بايد ـ بنابر احتياط لازم ـ صبر كند و نماز را در وقتى كه پاك است بخواند .
مسأله 409 ـ اگر بعد از وضو و غسل خون در ظاهر قطع شود ، و مستحاضه بداند كه اگر نماز را تأخير بيندازد ، به مقدارى كه وضو و غسل و نماز را بجا آورد به كلّى پاك مىشود ، بايد ـ بنابر احتياط لازم ـ نماز را تأخير بيندازد ، و موقعى كه به كلّى پاك شد دوباره وضو و غسل را بجا آورد و نماز را بخواند . و اگر موقعى كه خون در ظاهر قطع شود وقت نماز تنگ باشد ، لازم نيست وضو و غسل را دوباره بجا آورد ، بلكه با وضو و غسلى كه دارد مىتواند نماز بخواند .
مسأله 410 ـ مستحاضه كثيره وقتى كه به كلّى از خون پاك شد اگر بداند از وقتى كه براى نماز پيش مشغول غسل شده ديگر خون نيامده ، لازم نيست دوباره غسل نمايد ، و در غير اين صورت بايد غسل نمايد ـ هر چند كلّيّت اين حكم بنابر احتياط است ـ و امّا در مستحاضه متوسطه لازم نيست براى آنكه از خون به كلّى پاك شده غسل نمايد .
مسأله 411 ـ مستحاضه قليله بعد از وضو ، و مستحاضه متوسّطه بعد از غسل و وضو ، و مستحاضه كثيره بعد از غسل ، بايد فوراً مشغول نماز شوند ، مگر در دو موردى كه در مسأله (394) و (407) به آنها اشاره شد ، ولى گفتن اذان و اقامه قبل از نماز اشكال ندارد ، و در نماز هم مىتواند كارهاى مستحب مثل قنوت و غير آن را بجا آورد .
مسأله 412 ـ زن مستحاضه اگر و ظيفهاش اين باشد كه ميان وضو يا غسل و نماز فاصله نيندازد ولى مطابق وظيفهاش رفتار نكند ، بايد دوباره وضو گرفته يا غسل كند و بلا فاصله مشغول نماز شود .
مسأله 413 ـ اگر خون استحاضه زن جريان دارد و قطع نمىشود ، چنانچه براى او ضرر ندارد ـ بنابر احتياط واجب ـ بايد قبل از غسل از بيرون آمدن خون جلوگيرى نمايد ، و چنانچه كوتاهى كند و خون بيرون آيد ، اگر نماز خوانده بايد دوباره نماز بخواند ، بلكه احتياط مستحب آن است كه دوباره غسل كند .
مسأله 414 ـ اگر در موقع غسل خون قطع نشود غسل صحيح است ، ولى اگر در بين غسل استحاضه متوسطه كثيره شود ، لازم است كه غسل را از سر بگيرد .
مسأله 415 ـ احتياط مستحب آن است كه زن مستحاضه در تمام روزى كه روزه است ، به مقدارى كه مىتواند از بيرون آمدن خون جلوگيرى كند .
مسأله 416 ـ بنابر مشهور روزه زن مستحاضه كثيره ، در صورتى صحيح است كه غسل نماز مغرب و عشاى شبى كه مىخواهد فرداى آن را روزه بگيرد بجا آورد ، و نيز در روز غسلهائى را كه براى نمازهاى روز واجب است انجام دهد ، ولى بعيد نيست كه در صحت روزهاش غسل شرط نباشد ، همچنان كه ـ بنابر اقوى ـ در مستحاضه متوسطه شرط نيست .
مسأله 417 ـ اگر بعد از نماز عصر ، مستحاضه شود و تا غروب غسل نكند ، روزهاش بدون اشكال صحيح است .
مسأله 418 ـ اگر استحاضه قليله زن پيش از نماز متوسطه يا كثيره شود ، بايد كارهاى متوسطه يا كثيره را كه گفته شد انجام دهد ، و اگر استحاضه متوسطه كثيره شود بايد كارهاى استحاضه كثيره را انجام دهد ، و چنانچه براى استحاضه متوسطه غسلى كرده باشد فائده ندارد ، و بايد دوباره براى كثيره غسل كند .
مسأله 419 ـ اگر در بين نماز ، استحاضه متوسطه زن كثيره شود ، بايد نماز را بشكند و براى استحاضه كثيره غسل كند ، و كارهاى ديگر آن را انجام دهد و همان نماز را بخواند ، ـ و بنابر احتياط استحبابى ـ قبل از غسل وضو بگيرد ، و اگر براى غسل وقت ندارد لازم است عوض غسل تيمم كند ، و اگر براى تيمم نيز وقت ندارد ـ بنابر احتياط مستحب ـ نماز را نشكند و به همان حال تمام كند ، ولى لازم است در خارج وقت قضا نمايد ، و همچنين اگر در بين نماز ، استحاضه قليله او متوسطه يا كثيره شود بايد نماز را بشكند ، و براى استحاضه متوسطه يا كثيره كارهاى آن را انجام دهد .
مسأله 420 ـ اگر در بين نماز خون بند بيايد ، و مستحاضه نداند كه در باطن هم قطع شده است يا نه ، يا نداند پاكى به اندازه تحصيل طهارت و نماز يا بخشى از نماز مهلت مىدهد يا نه ، ـ بنابر احتياط واجب ـ بايد بر حسب وظيفهاش وضو گرفته يا غسل نموده و نماز را دوباره بجا آورد .
مسأله 421 ـ اگر استحاضه كثيره زن متوسطه شود ، بايد براى نماز اول عمل كثيره ، و براى نمازهاى بعدى عمل متوسطه را بجا آورد ، مثلاً اگر پيش از نماز ظهر استحاضه كثيره متوسطه شود ، بايد براى نماز ظهر غسل كند و براى نماز عصر و مغرب و عشا فقط وضو بگيرد . ولى اگر براى نماز ظهر غسل نكند و فقط به مقدار نماز عصر وقت داشته باشد بايد براى نماز عصر غسل نمايد ، و اگر براى نماز عصر هم غسل نكند بايد براى نماز مغرب غسل كند ، و اگر براى آن هم غسل نكند و فقط به مقدار نماز عشا وقت داشته باشد بايد براى نماز عشا غسل نمايد .
مسأله 422 ـ اگر پيش از هر نماز خون مستحاضه كثيره قطع شود و دوباره بيايد ، براى هر نماز بايد يك غسل بجا آورد .
مسأله 423 ـ اگر استحاضه كثيره قليله شود ، بايد براى نماز اول عمل كثيره و براى نمازهاى بعدى عمل قليله را انجام دهد . و نيز اگر استحاضه متوسطه قليله شود ، بايد براى نماز اول عمل متوسطه را انجام دهد اگر قبلاً انجام نداده باشد .
مسأله 424 ـ اگر مستحاضه يكى از كارهائى را كه بر او واجب مىباشد ترك كند ، نمازش باطل است .
مسأله 425 ـ مستحاضه قليله يا متوسطه اگر بخواهد غير از نماز كارى انجام دهد كه شرط آن وضو داشتن است ، مثلاً بخواهد جائى از بدن خود را به خط قرآن برساند ، چنانچه بعد از تمام شدن نماز باشد ـ بنابر احتياط واجب ـ بايد وضو بگيرد ، و وضوئى كه براى نماز گرفته كافى نيست .
مسأله 426 ـ مستحاضهاى كه غسلهاى واجب خود را بجا آورده ، رفتن او در مسجد و توقّف در آن ، و خواندن آيهاى كه سجده واجب دارد ، و نزديكى شوهر با او حلال است ، اگر چه كارهاى ديگرى را كه براى نماز انجام مىداد مثل عوض كردن پنبه و دستمال ، انجام نداده باشد . بلكه اين كارها بدون غسل نيز جايز است .
مسأله 427 ـ اگر زن در استحاضه كثيره يا متوسطه بخواهد پيش از وقت نماز آيهاى را كه سجده واجب دارد بخواند ، يا مسجد برود ـ بنابر احتياط مستحب ـ بايد غسل نمايد ، و همچنين است اگر شوهرش بخواهد با او نزديكى كند .
مسأله 428 ـ نماز آيات بر مستحاضه واجب است ، و بايد براى نماز آيات همه كارهائى را كه براى نماز يوميّه گفته شد انجام دهد .
مسأله 429 ـ هر گاه در وقت نماز يوميّه نماز آيات بر مستحاضه واجب شود ، اگرچه بخواهد هر دو را پشت سرهم بجا آورد ـ بنابر احتياط لازم ـ نمىتواند هر دو را با يك غسل و وضو بخواند .
مسأله 430 ـ اگر زن مستحاضه بخواهد نماز قضا بخواند ، بايد براى هر نماز كارهائى را كه براى نماز ادا بر او واجب است بجا آورد ، و بنابر احتياط نمىتواند براى نماز قضا به كارهائى كه براى نماز ادا انجام داده اكتفا كند .
مسأله 431 ـ اگر زن بداند خونى كه از او خارج مىشود خون زخم نيست ، و مردد بين خون استحاضه و حيض و يا نفاس باشد ، چنانچه شرعاً حكم حيض و نفاس را نداشته باشد بايد به دستور استحاضه عمل كند ، بلكه اگر شك داشته باشد كه خون استحاضه است يا خونهاى ديگر ، چنانچه نشانه آنها را نداشته باشد ـ بنابر احتياط واجب ـ بايد كارهاى استحاضه را انجام دهد .
