موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی صانعی
اعمال و آداب مدينه منوّره
مستحب است شخصى كه به عمره مفرده مشرّف مى شود، براى زيارت حضرت رسول(صلى الله عليه وآله) و حضرت زهرا(عليها السلام)و ائمه بقيع(عليهم السلام)و ساير مشاهد مشرّفه، به مدينه منوّره[1] مشرّف شود.
از حضرت على(عليه السلام) نقل شده كه: «زيارت بيت الله الحرام را به زيارت رسول خدا(صلى الله عليه وآله) و زيارت قبورى كه خداوند حقّ آنها و زيارت آنها را بر شما لازم نموده تمام كنيد، به زيارت آن حضرت امر شده ايد و ترك آن جفاست».[2]
و از امام صادق(عليه السلام) نقل شده: «هر يك از شما كه حج به جا مى آورد، پايان حجّ خود را زيارت ما قرار دهد، كه زيارت ما متمّم حجّ است».[3]
لذا بر زائران محترم است كه نسبت به اعمال و زيارات در مدينه منوّره غفلت نورزند و وقت خود را به بطالت نگذرانند، بلكه در اين مدّت كوتاهى كه ميهمان رسول خدا(صلى الله عليه وآله) هستند، حق ميهمانى را خوب ادا كنند و وقت خود را در عبادت و زيارت و دعا و نماز، مخصوصاً در مسجد رسول الله(صلى الله عليه وآله)صرف نمايند، چون در احاديث آمده است يك نماز در مسجدالنّبى، معادل است با هزار نماز در ساير مساجد،[4] و بر حسب روايات ديگر، برابر است با ده هزار نماز.[5]در روايت آمده است كه چهار قصر از قصرهاى بهشت در دنياست: 1. مسجدالحرام; 2. مسجدالنّبى; 3. مسجد بيت المقدس; 4. مسجد كوفه.[6] و چه خوب است كه زائران محترم تمام نمازهاى يوميه و نمازهاى ديگر را (نمازهاى قضا يا نمازهاى مستحبّى مثل نماز زيارت و نماز خواندن و اهداى ثواب آن به ديگران)، در مسجد رسول خدا به جا آورند.
البته شايان يادآورى است همان طور كه براى مكّه مكرّمه حرم معيّنى است ـ كه قبلاً بيان شد ـ براى مدينه منوّره هم در روايات حدّ حرم بيان شده، كه بين دو كوه «عائر» و «وعير» در شرق و غرب مدينه است كه اين شهر را دربرگرفته، و صيد كردن و قطع درخت در اين شهر نارواست، هر چند حمل بر كراهت شده است.[7]
[1]. شهر يثرب كه بعد از ورود رسول خدا(صلى الله عليه وآله) به اين شهر مدينة النبى خوانده شد و يكى از شهرهاى مهم زيارتى جهان اسلام است و شايسته و سزاوار است كه زائران در ايّامى كه در اين شهر اقامت دارند حرمت اين مكان را حفظ كنند و رسول خدا فرمود: «المدينة قبّة الاسلام، و دارالايمان، و ارض الهجرة، و مبوّالحلال والحرام; مدينه، گنبد اسلام و خانه ايمان و سرزمين هجرت و جايگاه حلال و حرام است». و حضرت على(عليه السلام)فرمود: «مكّة حرم اللّه، والمدينة حرم رسول اللّه; مكه حرم خداست و مدينه حرم رسول خدا(صلى الله عليه وآله) است» و زمانى كه رسول خدا(صلى الله عليه وآله) از مكه بيرون آمد، فرمود: «اللهم كما اخرجتنى من أحَب البقاع إليّ فاسكنّي في أحَبّ البقاع اليك; خدايا! همان گونه كه از دوست داشتنى ترين سرزمين نزد تو بيرونم آوردى، مرا در سرزمينى كه دوست داشتنى ترين سرزمين نزد توست وارد كن». و جاى جاى مدينه، نشان از آثار رسول خدا(صلى الله عليه وآله)و ائمه معصوم(عليهم السلام)و اصحاب و ياران رسول خدا و امامان معصوم(عليهم السلام)مى باشد و شايسته است كه زائران حرم نبوى حرمت اين شهر را حفظ نمايند و با نماز خواندن و دعا و طلب رحمت و مغفرت قدر اين نعمت را كه در پرتو نور نبوّت و ولايت نصيب آنان شده، بدانند و از مساجد و اماكن متبرك مدينه مخصوصاً مسجدالنبى و قبرستان بقيع براى خود توشه ذخيره نمايند و اوقات شريف خود را صرف زيارت و دعا نموده و از هدردادن اين گنج گرانمايه خوددارى نمايند.
[2]. وسائل الشيعة 14: 324، أبواب المزار، باب 10، ح2.
[3]. وسائل الشيعة 14: 324، أبواب المزار، باب 2، ح7.
[4]. وسائل الشيعة 5: 279، أبواب احكام المساجد، باب 57، ح1.
[5]. الكافي 4: 556، ح11، وسائل الشيعة 5:279، ح 2.
[6]. وسائل الشيعة 5: 282، أبواب احكام المساجد، باب 57، ح14.
[7]. الكافي 4: 563، باب تحريم المدينة; التهذيب 6: 12، باب5، ح3; وسائل الشيعة 14: 362، أبواب المزار، باب17.
