موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

 

▲6- تقصير

 

مسأله 313- واجب است حاجى بعد از قربانى كردن مقدارى از موى سر خود را كوتاه كند يا تمام آن را بتراشد و اگر دفعه اوّل حجّ او باشد تراشيدن بهتر است; ولى واجب نيست و با اين عمل از احرام بيرون مى آيد، يعنى پوشيدن لباس دوخته و ساير محرّمات احرام بر او مباح مى شود به استثناى بوى خوش و زن كه در اعمال بعد (چنان كه خواهد آمد) بر او حلال مى شود.

 

مسأله 314- براى كسانى كه موهاى خود را گره زده يا با موادّى چسبانيده اند احتياط واجب آن است كه سر خود را بتراشند و براى كسانى كه دفعه اوّل حجّ آنها است احتياط مستحب تراشيدن است، ولى قناعت به كوتاه كردن مقدارى از موى سر نيز جايز است. و براى دفعات بعد در ميان اين دو كار مخيّر است; البتّه مسأله تراشيدن موى سر مخصوص مردان است و در مورد زنان تراشيدن موى سر جايز نيست و تنها كوتاه كردن مقدارى از آن واجب است.

 

مسأله 315- كوتاه كردن ناخن همراه كوتاه كردن موى سر براى مردان و زنان خوب است; ولى بنا بر احتياط واجب به كوتاه كردن ناخن قناعت نكنند.

 

مسأله 316- واجب است وظايف سه گانه منى را از روى ترتيب انجام دهد; يعنى اوّل: رمى جمره عقبه، دوّم: قربانى، سوّم: تراشيدن سر يا كوتاه كردن مقدارى از موى آن و ناخن، و هرگاه از روى نادانى يا فراموشكارى بر خلاف اين ترتيب انجام دهد، عمل او صحيح است; حتّى اگر عمداً آن را رعايت نكند گناه كرده امّا چيزى بر او نيست، و تأخير در تراشيدن يا كوتاه كردن موى سر و ناخن تا آخر روز دوازدهم مانعى ندارد، ولى احتياط آن است كه در شب اين كار انجام نشود.

 

مسأله 317- واجب است تراشيدن يا كوتاه كردن مو قبل از طواف حج بوده باشد و اگر طواف را عمداً قبل از تقصير انجام دهد بايد طواف را بعد از تقصير اعاده كند. يك گوسفند نيز كفّاره بدهد. امّا اگر طواف را از روى فراموشى يا نادانى مقدّم داشته كفّاره ندارد. ولى احتياط واجب آن است كه طواف را بعد از تقصير اعاده كند.

 

مسأله 318- لازم نيست انسان خودش موى سر را كوتاه كند، اگر به ديگرى هم دستور اين كار را بدهد كافى است خواه شيعه باشد يا سنّى و در هر حال خودش بايد نيّت كند كه مثلاً براى حَجّة الاسلام واجب تقصير مى كنم قربة الى اللّه. 

 

 

مسأله 319- واجب است تراشيدن يا كوتاه كردن مو در منى باشد و كسى كه از روى عمد يا نادانى و فراموشى در منى تقصير نكرد واجب است به منى برگردد و اين وظيفه را انجام دهد. و اگر نمى تواند برگردد يا مشقّت شديد دارد در هر جا كه هست انجام دهد. و احتياط واجب آن است كه اگر مى تواند، موى خود را به منى بفرستد. و مستحبّ است در آنجا دفن كنند.

 

مسأله 320- جايز نيست افرادى كه تقصير نكرده اند و محرم هستند سر ديگرى را بتراشند يا كوتاه كنند، بلكه بايد اوّل خودشان تقصير كنند بعد درباره ديگرى انجام دهند.

 

مسأله 321- كسى كه مى داند اگر سرش را بتراشد زخمى مى شود (و زخمى كردن بدن در حال احرام خلاف احتياط است) احتياط آن است كه اوّل مقدارى از موى سر را كوتاه كند سپس سرش را بتراشد.