موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

 

 

▲احكام وقوف در عرفات و مشعر

مسأله 270- همان گونه كه گفته شد هر يك از وقوف در «عرفات» و «مشعر» داراى دو قسم است:

1- وقوف اختيارى 2- وقوف اضطرارى.

«وقوف اختيارى عرفات» از حدود ظهر تا غروب آفتاب است.

«وقوف اضطرارى عرفات» مقدارى - هرچند كم - از شب عيد است.

«وقوف اختيارى مشعر» از طلوع صبح روز عيد تا طلوع آفتاب است.

«وقوف اضطرارى مشعر» از طلوع آفتاب تا ظهر روز عيد است.

البتّه «مشعر» وقوف اضطرارى ديگرى نيز دارد كه مربوط به زنان و افراد ضعيف و بيمار است و آن، مقدارى از شب عيد مى باشد كه در آنجا توقّفِ كوتاهى مى كنند سپس از آنجا به منى كوچ مى كنند.

در اينجا احكام كسى كه همه اين وقوفها يا بعضى از آنها را درك كند مشروحاً مى آوريم.

1- كسى كه وقوف به عرفات و مشعر را هر دو در وقت اختيارى انجام دهد (يعنى از ظهر تا غروب روز عرفه در عرفات، و از طلوع فجر تا طلوع آفتاب در مشعر الحرام باشد) مسلّماً حجّ او صحيح است.

2- كسى كه هيچيك از وقوفهاى اختيارى و اضطرارى كه در بالا گفته شد نه در مشعر و نه در عرفات درك نكند، چنين كسى حجّ او باطل است و بايد نيّت «عمره مفرده» كند، يعنى با همان احرامى كه دارد طواف و نماز و سعى به جا آورد و تقصير كند (و احتياطاً طواف نساء و نماز آن را نيز به جا آورد) و از احرام بيرون آيد، ولى بايد در سال آينده حجّ تمتّع را اعاده كند.

3- هرگاه «وقوف اضطرارى عرفه» را با «وقوف اختيارى مشعر» به جا آورد (يعنى روز نهم به عرفات نرسيده و تنها مقدارى از شب را در آنجا مانده، سپس در مشعر الحرام از طلوع صبح تا طلوع آفتاب وقوف كرده است، چنين كسى نيز حجّش صحيح و بلااشكال است.

4- كسى كه «وقوف اختيارى عرفه» را با «اضطرارى مشعر» درك كند (يعنى بعد از ظهر عرفه تا غروب در عرفات بوده، ولى به علّتى بعد از طلوع صبح تا طلوع آفتاب در مشعر نمانده است، امّا مقدارى قبل از ظهر را در مشعر مانده است) چنين كسى نيز حجّش صحيح است.

5- كسى كه فقط «وقوف اختيارى عرفه» را درك كرده است (يعنى بعد از ظهر نهم تا غروب در عرفات بوده، امّا نتوانسته است در مشعر حتّى قبل از ظهر روز عيد مقدارى وقوف كند) چنين كسى نيز حجّش صحيح است (به هر علّت كه باشد.)

6- كسى كه تنها «وقوف اختيارى مشعر» را درك كرده (يعنى مطلقا به عرفات نرسيده، امّا در مشعرالحرام از طلوع صبح تا طلوع آفتاب توقّف نموده) حجّ او نيز صحيح است.

7- كسى كه «وقوف اضطرارى عرفات» را در شب عيد و «وقوف اضطرارى مشعر» را در پيش از ظهر عيد درك نموده، حق اين است كه حجّ او نيز صحيح مى باشد.

8- كسى كه فقط «وقوف اضطرارى مشعر» را درك كرده (يعنى تنها توانسته است خود را پيش از ظهر روز عيد به مشعر الحرام برساند) چنين شخصى حجّ او فوت شده و بايد نيّت عمره مفرده كند و بعد از انجام اعمال عمره مفرده از احرام بيرون آيد، و بايد حجّ تمتّع را در سال آينده اعاده كند.

9- كسى كه تنها وقوف اضطرارى عرفات را درك كند حجّ او نيز فوت شده و بايد مطابق صورت قبل عمل كند.

10- كسى كه هيچيك از وقوفهاى اضطرارى و اختيارى را درك نكند (يعنى بعد از ظهر روز عيد به آنجا برسد) حجّ او باطل است و بايد طبق مسأله قبل عمل كند.