موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
نماز طواف
سومین واجب عمره تمتّع نماز طواف است، و آن دو ركعت است كه باید بعد از طواف آورده شود، و مانند نماز صبح است، ولى مكلّف در قراءت حمد و سوره آن مخیر است كه بلند یا آهسته بخواند، و واجب است آن را در نزدیك مقام ابراهیم ((علیه السلام)) به جا آورد، و ظاهر آن است كه باید آن را پشت مقام انجام دهد، و اگر به جهت ازدحام جمعیت نتواند آن را در نزدیك مقام به جا آورد، باید با مراعاتِ الاقرب فالاقرب ـ هرچه نزدیكتر ـ به مقام به جا آورد، و بنابر احتیاط واجب از حدود پانزده متر مانده به آخر صحن مسجد فعلى تجاوز نكند، و اگر متمكّن از این هم نباشد احتیاط واجب آن است كه آن را در یكى از دو طرف نزدیك مقام به جا آورد، و اگر از این هم متمكّن نشد مى تواند آن را در هرجاى مسجد به جا آورد.
این حكم نماز طواف واجب است، و اما به جا آوردن نماز طواف مستحب در هرجاى مسجد، حتى در حال اختیار جایز است، بلكه بعید نیست كه به جا آوردن آن در خارج از مسجد نیز جایز باشد.
مسأله ۳۲۴ ـ كسى كه نماز طواف را عمداً و با علم ترك كند، اقوى این است كه حجّش باطل است.
مسأله ۳۲۵ ـ اقوى آن است كه نماز طواف را باید بعد از طواف فوراً به جا آورد، به این معنى كه فاصله بین آن دو بیش از مقدار متعارف نباشد.
مسأله ۳۲۶ ـ هرگاه نماز طواف را فراموش كند و پس از فارغ شدن از سعى یادش بیاید، باید آن را پس از سعى به جا آورد، و واجب نیست سعى را دوباره بعد از نماز به جا آورد، اگرچه احتیاط مستحب اعاده آن است.
و چنانچه در اثناى سعى یادش بیاید، اگرچه حكم به جواز تمام كردن سعى و آوردن نماز طواف پس از آن وجهى دارد، ولى احتیاط واجب آن است كه سعى را قطع كند و نماز را نزد مقام به جا آورد و پس از آن باقى سعى را انجام دهد.
و اگر پس از خارج شدن از مكّه براى انجام بقیه اعمال حجّ در منى یادش بیاید، اقوى آن است كه مخیر است آن را در منى به جا آورد و یا برگردد و نزد مقام به جا آورد، اگرچه احتیاط مستحب آن است كه برگردد و نزد مقام به جا آورد.
و اگر پس از كوچ كردن از مكّه یادش بیاید، چنانچه مقدار كمى رفته باشد، برگردد و نزد مقام به جا آورد، وگرنه باید یا در هر جایى كه یادش آمده به جا آورد، و یا نایب بگیرد كه نزد مقام به جا آورد.
و تمام احكامى كه براى ترك نماز طواف به جهت فراموشى ذكر شد، نسبت به كسى كه از روى جهل ـ قصورى یا تقصیرى ـ آن را ترك كرده باشد جارى است.
مسأله ۳۲۷ ـ چنانچه از روى فراموشى یا جهل ـ قصورى یا تقصیرى ـ نماز طواف را ترك كند تا آن كه بمیرد، واجب است ولىّ میت آن را قضا نماید.
مسأله ۳۲۸ ـ هرگاه در قراءت نمازگزار غلطى باشد، چنانچه متمكّن از تصحیح آن نباشد، بدون اشكال آنچه از قراءت بلد است براى او كافى است.
و چنانچه متمكّن از تصحیح آن باشد، واجب است قراءت خود را تصحیح نماید، و مى تواند اكتفا كند به این كه هنگام به جا آوردن نماز، قراءت صحیح را به تلقین شخصى كه بلد است انجام دهد.
و اگر هیچ یك از این دو را نتواند تا زمانى كه وقت براى تصحیح تنگ شود، باید نماز را با همان قراءت غلط بخواند، و بنابر احتیاط واجب آن را به جماعت هم به جا آورد و نایب هم براى آن بگیرد.
مسأله ۳۲۹ ـ هرگاه نداند كه قراءتش صحیح نیست و در نادانى خود معذور باشد، نمازش صحیح است، حتى اگر بعد از نماز و یا در اثناى آن بعد از گذشتن محلّ تدارك قراءت ـ مثل این كه بعد از داخل شدن در ركوع ـ متوجّه شود كه قراءتش صحیح نیست.
و اگر در نادانى خود معذور نباشد، چنانچه در مكّه باشد باید بعد از تصحیح قراءت، نمازش را اعاده نماید، و چنانچه خارج از مكّه باشد، حكم كسى را دارد كه نماز طواف را فراموش نموده است كه در مسأله (۳۲۶) گذشت.
