موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
احكام قبله
مسأله ۷۸۲ ـ مكانى كه خانه كعبه در آن مى باشد ، قبله است و باید رو به آن نماز خواند ، ولى كسى كه دور است ، اگر طورى بایستد كه بگویند رو به قبله نماز مى خواند كافیست ، و همچنین است كارهاى دیگرى ـ مانند سر بریدن حیوانات ـ كه باید رو به قبله انجام گیرد.
مسأله ۷۸۳ ـ كسى كه نماز واجب را ایستاده مى خواند ، باید صورت و سینه و شكم او رو به قبله باشد ، و احتیاط مستحبّ آن است كه انگشتان پاى او هم رو به قبله باشد.
مسأله ۷۸۴ ـ كسى كه باید نشسته نماز بخواند ، باید در موقع نماز صورت و سینه و شكم او رو به قبله باشد.
مسأله ۷۸۵ ـ كسى كه نمى تواند نشسته نماز بخواند ، باید در حال نماز به پهلوى راست طورى بخوابد كه جلوى بدن او رو به قبله باشد ، و اگر ممكن نیست ، باید به پهلوى چپ طورى بخوابد كه جلوى بدن او رو به قبله باشد ، و اگر این را هم نتواند ، باید به پشت بخوابد به طورى كه كف پاهاى او رو به قبله باشد.
مسأله ۷۸۶ ـ نماز احتیاط و سجده و تشّهد فراموش شده و سجده سهوى كه براى تشهّد فراموش شده به جا آورده مى شود باید رو به قبله باشد ، و در غیر این مورد ـ بنابر احتیاط مستحبّ ـ سجده سهو را نیز رو به قبله به جا آورد.
مسأله ۷۸۷ ـ نماز مستحبّى را در حال استقرار بر زمین ، باید رو به قبله خواند ، ولى در حال راه رفتن و سوارى لازم نیست رو به قبله باشد ، هر چند به نذر واجب شده باشد.
مسأله ۷۸۸ ـ كسى كه مى خواهد نماز بخواند ، باید براى پیدا كردن قبله كوشش نماید تا یقین یا اطمینان به قبله پیدا كند ، یا دو عادل یا كسى كه مورد وثوق است و ظنّ بر خلاف گفته او نیست به قبله خبر دهد ، و همچنین مى تواند به قبله بلد مسلمین در نمازشان و قبورشان عمل كند ، و اگر اینها نبود باید در شناسایى قبله كوشش كند و به گمانى كه از راه هاى دیگر پیدا مى شود عمل نماید ، هر چند آن گمان از گفته كافر یا فاسقى كه به واسطه قواعد علمى قبله را مى شناسد حاصل شود.
مسأله ۷۸۹ ـ كسى كه گمان به قبله دارد ، اگر بتواند گمان قوى ترى پیدا كند ، نمى تواند به گمان خود عمل نماید ، مثلا اگر میهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا كند ، ولى بتواند از راه دیگر گمان قوى ترى پیدا كند ، نباید به حرف او عمل نماید.
مسأله ۷۹۰ ـ اگر براى پیدا كردن قبله وسیله اى ندارد ، یا با این كه كوشش كرده گمانش به طرفى نمى رود ، نماز خواندن به یك طرف كفایت مى كند ، و احتیاط مستحبّ آن است كه در وسعت وقت چهار نماز به چهار طرف بخواند.
مسأله ۷۹۱ ـ اگر یقین یا چیزى كه در حكم یقین است یا گمان پیدا شود كه قبله در یكى از دو طرف است ، باید به هر دو طرف نماز بخواند.
مسأله ۷۹۲ ـ كسى كه بخواهد به چند طرف نماز بخواند ، اگر بخواهد دو نماز بخواند كه مثل نماز ظهر و عصر باید یكى بعد از دیگرى خوانده شود ، احتیاط مستحبّ آن است كه نماز اوّل را به آن چند طرف بخواند بعد نماز دوم را شروع كند.
مسأله ۷۹۳ ـ كسى كه یقین یا آنچه در حكم یقین است به قبله ندارد ، اگر بخواهد غیر از نماز كارى كند كه باید رو به قبله انجام داد ، مثلا بخواهد سر حیوانى را ببُرد ، در صورتى كه مى تواند تأخیر بیندازد تا قبله را پیدا كند ، بنابر احتیاط واجب تأخیر بیندازد ، و اگر نتواند یا تأخیر براى او حرجى است ، مى تواند به گمان عمل نماید ، و اگر گمان ممكن نیست ، چنانچه كشتن آن حیوان ضرورت دارد ـ مثل آن كه اگر تأخیر بیندازد مى میرد ـ به هر طرف كه انجام دهد صحیح است.
