موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
▲مصدود و محصور
مسأله 342- «مصدود» به كسى گفته مى شود كه شخصى (خواه دشمن يا مأموران دولت) او را بعد از احرام براى عمره يا حج، از انجام اعمال بازدارد و «محصور» به كسى گفته مى شود كه بر اثر بيمارى و امثال آن نتواند اعمال حج يا عمره را به جا آورد.
مسأله 343- كسى كه محرم به احرام «حج» يا «عمره» شود و دشمنى يا فرد ديگرى مانند عمّال دولت يا سارقين يا غير آنها او را از رفتن به مكّه بازدارند، و راه ديگرى براى رفتن به مكّه نداشته باشد، و يا اگر راهى باشد هزينه آن را ندارد، در همانجا يك قربانى مى كند، و از احرام بيرون مى آيد و احتياط آن است كه قربانى را به قصد بيرون آمدن از احرام انجام دهد، و نيز احتياط آن است كه موى سر خود را كوتاه كند، و اگر دسترسى به قربانى پيدا نكرد همانجا «نيّت» خارج شدن از احرام مى كند، و احتياط آن است به جاى قربانى ده روز، روزه بگيرد (آن گونه كه در «مسأله 347» گفته مى شود و اگر به آن صورت نتوانست روزه بگيرد تمام آن را در بازگشت روزه بگيرد.)
مسأله 344- مصدود شدن حاصل مى شود به جلوگيرى از آمدن به مكّه، و يا آمدن به مكّه و ممنوع شدن از انجام همه اعمال حج بر اثر زندان و بازداشت و هر عامل ديگر، و يا ممنوع شدن از وقوف به عرفات و مشعر، امّا اگر تنها از انجام اعمال منى ممنوع گردد نائب براى رمى و قربانى مى گيرد، سپس موى سر را مى تراشد يا كوتاه مى كند و از احرام بيرون مى آيد، و بقيّه اعمال مكّه را شخصاً انجام مى دهد; و اگر وقوفها را انجام داده و فقط از انجام اعمال منى و اعمال مكّه ممنوع شود، براى رمى و قربانى نائب بگيرد سپس خودش تقصير مى كند، و بعد براى اعمال مكّه نائب بگيرد. و در تمام اين صورتها حجّ او صحيح است، و از احرام بيرون مى آيد; مگر در جايى كه ممنوع از ورود به مكّه يا انجام وقوف به عرفات و مشعر گردد، و به تعبير ديگر از به جا آوردن اعمالى كه با ترك آنها (حتّى بدون عمد) حج باطل مى شود، ممنوع گردد كه در اين صورت اگر قبلاً مستطيع بوده يا استطاعت او تا سال آينده باقى بماند حج بر او واجب مى شود و الاّ حج بر او واجب نيست.
مسأله 345- «محصور»، يعنى كسى كه بر اثر بيمارى يا مجروح شدن يا شكستگى اعضاء و مانند آن نتواند اعمال حج و عمره را به جا آورد، داراى چهار حالت است:
1- محرم به احرام عمره مفرده باشد، ولى بر اثر بيمارى و مانند آن مجبور است به وطن بازگردد، يا در همان جا بسترى شود، و قادر به انجام اعمال عمره نيست، چنين كسى بايد پول يك قربانى را به مكّه بفرستد و با دوستان خود قرار بگذارد كه در فلان روز و فلان ساعت در مكّه براى او قربانى كنند، سپس در همان موعد معيّن تقصير مى كند و از احرام بيرون مى آيد، و همه چيز براى او حلال مى شود مگر زن، تا زمانى كه حالش خوب شود و عمره مفرده به جا آورد، و اگر حالش خوب شد و نتوانست عمره به جا آورد، نائب مى فرستد، و در صورتى كه كسى نباشد كه براى او در مكّه قربانى كند در همان جا كه هست قربانى مى كند و از احرام خارج مى شود و اگر آن هم ممكن نشد، در بازگشت به وطن قربانى مى كند، و مطابق دستور بالا عمل مى نمايد.
2- هرگاه محرم به احرام «عمره از حجّ تمتّع» باشد، مانند مسأله قبل عمل مى كند (بنا بر احتياط واجب) و اگر حجّ او واجب بوده بايد سال بعد به جا آورد.
3- هرگاه محرم به احرام حجّ تمتّع (از مكّه) شده باشد و بر اثر يكى از اين موانع نتواند هيچ يك از وقوف به «عرفات» يا «مشعر» را به جا آورد، در اين صورت پول يك قربانى به وسيله دوستان خود به منى مى فرستد تا در روز عيد (يا بعد از آن تا سيزدهم ماه) براى او قربانى كنند و در آن روز و ساعتى كه با دوستان خود قرار داده تقصير مى كند، و از احرام بيرون مى آيد، و همه چيز بر او حلال مى شود جز زن (بنا بر احتياط واجب) كه بايد در سال آينده حج به جا آورد تا بر او حلال شود، يا قبل از فرا رسيدن سال آينده عمره مفرده به جا آورد، و اگر نمى تواند نائب مى فرستد.
چنين كسى اگر حج بر واجب بوده بايد سال آينده حجّ واجب را به جا آورد.
4- هرگاه يكى از دو وقوف را درك كند حجّ او صحيح است و براى بقيّه اعمال، هرچه را بتواند خودش به جا مى آورد و هرچه را نتواند نائب مى گيرد.
مسأله 346- هرگاه بيمار بهبودى يابد و بتواند خود را به حج برساند و لا اقل يكى از دو وقوف را درك كند بايد برود و بقيّه اعمال را نيز به جا آورد.
