موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی

 

احكام مسابقات و سرگرمى‏ها 

 

 

«مسأله 2779» مسابقات «اسب‏دوانى» و «تيراندازى» همراه با شرط‏بندى مسابقه دهندگان جايز است و بعيد نيست مسابقه با انواع ابزارها و وسايل جنگى روز مانند تفنگ، هواپيماى جنگى و تانك نيز با شرط‏بندى جايز باشد.

 

«مسأله 2780» در مسابقاتى كه شرط‏بندى در آنها جايز است، امور زير بايد رعايت شود:

 

اوّل: ايجاب و قبول را ـ به لفظ يا كارى كه دلالت بر آن كند مانند نوشتن و امضا ـ رعايت نمايند.

 

دوم: دو طرف بايد عاقل، بالغ و داراى اختيار و قصد باشند.

 

سوم: مقدار جايزه، خواه به صورت عين يا دين، معيّن باشد و يكى از دو طرف يا شخص سوم آن را پرداخت نمايد.

 

چهارم: جهاتى كه جهل به آنها موجب نزاع مى‏شود روشن گردد، مانند هدف، مقدار مسافت و خط شروع و پايان.

 

«مسأله 2781» انواع مسابقات ورزشى مانند شنا، دو، كُشتى و فوتبال، جايز است بلكه براى حفظ سلامت و ايجاد نشاط فردى و اجتماعى در حدّ معقول پسنديده مى‏باشد، به شرط اين كه ضرر جسمى يا روانى قابل توجّه نداشته باشند و بدون شرط‏بندى انجام شوند و همراه با اعمال نامشروع نباشند، هر چند اگر شخص سوم يا مؤسّسه‏اى و يا دولت به برندگان، جوايز نقدى يا غير نقدى اهدا كنند، اشكال ندارد.

 

«مسأله 2782» برگزارى مسابقاتى كه در بالا بردن شئون دينى، علمى، ادبى، هنرى يا

 

(522)

 

 

فنّى جامعه مؤثّرند، مانند مسابقات حفظ قرآن و احكام، علوم رياضى و مقاله نويسى، بدون شرط بندى دو طرف جايز و پسنديده است و اگر فرد سوم يا مؤسّسه و يا دولت برگزار كننده، به برندگان، جوايز نقدى يا غير نقدى اعطا كند، اشكال ندارد و برنده مالك مى‏شود.

 

«مسأله 2783» بازى و مسابقه با آلات و وسايلى كه وضع آنها براى قمار است، مانند شطرنج، ورق و نرد، به قصد برد و باخت و با شرط‏بندى حرام است، بلكه چنانچه به قصد سرگرمى و بدون شرط‏بندى باشد نيز بنابر احتياط جايز نيست؛ ولى بازى و مسابقه با آلاتى كه در نظر عرف مردم مخصوص قمار نيستند و قبلاً هم نبوده‏اند و يا قبلاً مخصوص قمار بوده‏اند، ولى اكنون از آلت قمار بودن به طور كلّى خارج شده‏اند، بدون شرط‏بندى، اشكال ندارد.

 

«مسأله 2784» اگر شركت يا مؤسّسه‏اى براى كمك به مؤسّسات خيريّه، بليت‏هايى منتشر كند و مردم هم براى كمك به اين مؤسّسات مبلغى بدهند و آن شركت يا مؤسّسه از پول خودش يا از وجوهى كه از انتشار بليت به دست مى‏آيد، با اطّلاع و اجازه تمام كسانى كه پول را داده‏اند با قرعه‏كشى مبلغى به عنوان جايزه بدهد، مانعى ندارد، ولى نبايد اين گونه امور وسيله‏اى براى انباشت ثروت و يا تضعيف توان اقتصادى مردم و يا دولت مسلمين قرار گيرد.

 

«مسأله 2785» به طور كلّى سرگرمى‏هاى گوناگون اگر همراه با كار حرام يا مستلزم حرام نباشند، اشكال ندارد؛ بنابر اين گوش‏دادن و ديدن برنامه‏هاى سينما، تئاتر، راديو، تلويزيون، ماهواره و مانند آن، چنانچه مستلزم فساد افكار و اخلاق فرد يا جامعه و يا ترويج باطل نباشد، اشكال ندارد؛ ولى بايد مواظب باشند مانع از كارهاى واجب و مهم نشود و مخصوصا نسبت به كودكان دقّت بيشترى اعمال گردد.

 

«مسأله 2786» نمايش‏هاى متداول چنانچه مستلزم نظر و لمس نامحرم يا موجب اشاعه فساد و تهييج شهوت و يا توهين به مقدّسات مذهب و اولياى دين و دروغ و باطل نباشد، اشكال ندارد. همچنين بازى‏هاى مختلف اگر در آنها آلات قمار و برد و باخت و ضرر جسمى يا روحى و يا اِتلاف و اِسراف مال در بين نباشد، اشكال ندارد.

 

(523)