موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی

 

▲معامله سلف و شرایط آن (مسئله 1802 تا 1804)

 

مسأله 1802ـ معامله سلف (یا پیش خرید) آن است که مشترى پول را بدهد که بعد از مدّتى جنس را تحویل بگیرد و همین اندازه که بگوید این پول را مى دهم که مثلاً بعد از شش ماه فلان مقدار جنس را بگیرم و فروشنده بگوید قبول کردم کافى است، حتّى اگر صیغه اى نخوانند و خریدار به این قصد پول را بدهد و فروشنده بگیرد صحیح است.

 

مسأله 1803ـ هرگاه خود پول را سلف بفروشد و عوض آن را پول بگیرد معامله باطل است، ولى اگر جنسى را سلف بفروشد و عوض آن را پول یا جنس دیگر بگیرد صحیح است، هر چند احتیاط مستحب آن است که همیشه در عوض جنس پول بگیرد نه جنس دیگر.

 

مسأله 1804ـ معامله سلف شش شرط دارد: 1ـ صفات و خصوصیّات جنس را که در قیمت تأثیر دارد باید معیّن کنند، ولى البتّه دقت زیاد لازم نیست، همین قدر که گفته شود خصوصیّات آن معلوم شده کفایت مى کند; به همین جهت، معامله سلف در اجناسى که نمى توان خصوصیّات آن را معیّن کرد (مانند بعضى از انواع پوست و گوشت و فرش باطل است). 2ـ پیش از آن که خریدار و فروشنده از هم جدا شوند، تمام قیمت باید پرداخته شود و اگر مقدارى از قیمت را بدهد معامله به همان مقدار صحیح است، ولى فروشنده مى تواند معامله را فسخ کند. 3ـ باید مدّت را کاملاً معیّن کند، مثلاً اگر بگوید اوّل خرمن جنس را تحویل مى دهم (و اوّل خرمن دقیقاً معیّن نباشد)، معامله باطل است. 4ـ زمانى را براى تحویل جنس معیّن کنند که در آن وقت معمولاً جنس وجود دارد. 5ـ بنابر احتیاط واجب محلّ تحویل جنس را تعیین کنند که در کدام شهر و کدام منطقه تحویل مى دهند، مگر این که از سخنان آنها جاى آن معلوم باشد. 6ـ باید وزن یا پیمانه آن را تعیین کنند، امّا جنسى را که معمولاً با دیدن معامله مى کنند (مانند بسیارى از انواع فرش) اگر با ذکر صفات، سلف بفروشند اشکال ندارد، ولى باید تفاوت افراد آن بقدرى کم باشد که مردم به آن اهمّیّت ندهند.