موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی

 

▲مستحقّین زکات (مسئله 1653 تا 1661)

 

مسأله 1653ـ مستحقّین زکات باید شرایط زیر را داشته باشند:

 

اوّل، ایمان به خدا و پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) و ائمّه دوازده گانه(علیهم السلام)، به اطفال یا دیوانگانى که از مسلمانان شیعه فقیر باشند مى توان زکات داد، منتهى باید زکات را به دست ولى آنها بدهند، خواه به نیّت تملیک به طفل یا دیوانه باشد یا به قصد مصرف کردن درباره آنها و اگر به ولى دسترسى ندارد مى تواند خودش یا به وسیله یک نفر امین زکات را براى احتیاجات آنها صرف کند.

 

مسأله 1654ـ دوم، دادن زکات باید مایه کمک به گناه نشود، بنابراین زکات را به کسى که آن را در معصیت صرف مى کند نمى توان داد و احتیاط واجب آن است به شرابخوار نیز زکات ندهند.

 

مسأله 1655ـ در زکات عدالت شرط نیست، همچنین عدم ارتکاب گناهان کبیره.

 

مسأله 1656ـ سوم، واجب النّفقه نبودن، یعنى زکات را نمى توان به فرزند و همسر و پدر و مادر داد، ولى اگر آنها بدهکار باشند و نتوانند بدهى خود را بپردازند زکات را به مقدار اداء دین مى توان به آنها داد.

 

مسأله 1657ـ اگر کسى نمى تواند مخارج افراد واجب النّفقه خود را بپردازد، مثلاً قادر نیست خرج زن و بچّه خود را بدهد، یا توانایى دارد و نمى دهد، دیگران مى توانند به آنها زکات دهند.

 

مسأله 1658ـ هرگاه فرزندى به کتابهاى علمى دینى احتیاج دارد پدر مى تواند براى خریدن آنها به او زکات دهد.

 

مسأله 1659ـ هرگاه شوهر مخارج همسرش را نمى پردازد، ولى زن مى تواند از طریق حاکم شرع یا غیر او حقّ خود را بگیرد، چنین زنى نمى تواند از زکات استفاده کند.

 

مسأله 1660ـ زن مى تواند به شوهر فقیر خود زکات دهد، هر چند شوهر زکات را بگیرد و صرف مخارج آن زن و اولادش کند.

 

مسأله 1661ـ چهارم زکات گیرنده از سادات نباشد، مگر این که زکات دهنده هم از سادات باشد، ولى اگر خمس و سایر وجوهات کفایت مخارج آنها را نکند و ناچار به گرفتن زکات باشند، مى توانند از غیر سیّد زکات بگیرند، امّا احتیاط واجب آن است که فقط به مقدار خارج روزانه بگیرند.