موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی

 

▲5ـ جواهراتى که با غوّاصى به دست مى آید (مسئله 1548 تا 1556)

 

مسأله 1548ـ هرگاه انسان به واسطه فرو رفتن در دریا جواهراتى مانند لؤلؤ و مرجان و مانند آن از دریا بیرون آورد باید خمس آن را بدهد، به شرط آن که قیمت آن بعد از کم کردن مخارج بیرون آوردن کمتر از یک مثقال شرعى طلاى سکه دار نباشد (مثقال شرعى 18 نخود است) خواه آن جواهرات معدنى باشد یا روییدنى و خواه در یک مرتبه از دریا بیرون آورد یا در چند دفعه پشت سر هم و با فاصله که عرفاً یک مرتبه حساب شود، از یک جنس باشد یا از چند جنس.

 

مسأله 1549ـ هرگاه چند نفر جواهراتى را از دریا بیرون آورند بنابر احتیاط لازم نیست سهم هر کدام به اندازه نصاب برسد، بلکه اگر مجموعاً به اندازه نصاب باشد باید خمس آن را بدهد.

 

مسأله 1550ـ هرگاه بدون فرو رفتن در دریا جواهرات را با اسبابى بیرون آورند و یا از روى آب دریا و یا از کنار دریا بگیرند، چنانچه قیمت آن بعد از کم کردن مخارج به حدّ نصاب برسد احتیاط واجب آن است خمس آن را بدهند.

 

مسأله 1551ـ ماهى و حیوانات دیگرى را که از دریا مى گیرند خمس ندارد، ولى جزء درآمد کسب حساب مى شود که اگر در آخر سال چیزى از آن یا قیمت آن اضافه بماند خمس دارد.

 

مسأله 1552ـ لازم نیست انسان به قصد صید جواهرات در دریا فرو برود بلکه اگر به قصد دیگرى برود و جواهراتى به دستش آید باید خمس آن را بدهد.

 

مسأله 1553ـ هرگاه انسان در دریا فرو رود و حیوانى را بیرون آورد که در شکم آن جواهرى باشد که قیمتش بعد از کم کردن مخارج به حدّ نصاب برسد، چنانچه آن حیوان مانند صدف باشد که نوعاً در شکمش جواهر است باید خمس آن را بدهد و اگر اتّفاقاً آن جواهر را بلعیده باشد باز احتیاط واجب پرداختن خمس آن است.

 

مسأله 1554ـ جواهراتى که از رودخانه هاى بزرگى که محل پرورش جواهر و صید صدف است بیرون مى آورند نیز خمس دارد.

 

مسأله 1555ـ عنبر مادّه خوش بویى که از دریا مى گیرند، هرگاه به وسیله غوّاصى بیرون آورند خمس دارد و اگر از روى آب، یا کنار دریا به دست آورند باز هم بنابر احتیاط واجب باید خمسش را بدهند.

 

مسأله 1556ـ کسانى که کارشان غوّاصى یا بیرون آوردن معادن است هرگاه خمس آنها را بدهند و در آخر سال چیزى از مخارج سالشان زیاد بیاید لازم نیست دوباره خمس بدهند.