موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
▲ادامه احکام جماعت (مسئله 12373 تا 1284)
مسأله 1273ـ مأموم باید امام را در نیّت خود معیّن کند، ولى دانستن اسم او لازم نیست، مثلاً همین اندازه که نیّت کند اقتدا به امام حاضر مى کنم و عدالت و سایر جهات در او جمع باشد کافى است.
مسأله 1274ـ ماموم باید غیر از حمد و سوره همه چیز نماز را خودش بخواند و حمد و سوره در صورتى از او ساقط است که در رکعت اوّل و دوم با امام نماز بخواند، امّا اگر در رکعت سوم و چهارم در حال قیام امام، اقتدا کند باید حمد و سوره را خودش بخواند.
مسأله 1275ـ اگر مأموم صداى قرائت امام را در نمازهاى صبح و مغرب و عشاء بشنود باید حمد و سوره را ترک کند و اگر صداى امام را نشنود جایز است حمد و سوره را بخواند، ولى باید آهسته بخواند، امّا در نمازهاى ظهر و عصر احتیاط واجب آن است که همیشه حمد و سوره را ترک نماید، امّا ذکر گفتن بطور آهسته جایز، بلکه مستحبّ است.
مسأله 1276ـ هرگاه مأموم بعضى از کلمات حمد و سوره امام، یا صداى همهمه او را بشنود احتیاط واجب ترک حمد و سوره است.
مسأله 1277ـ اگر مأموم سهواً حمد و سوره را بخواند، یا گمان کند صدایى را که مى شنود صداى امام نیست و حمد و سوره را بخواند و بعد بفهمد صداى امام بوده نمازش صحیح است و هرگاه شک کند صداى امام است یا صداى کس دیگر بنابر احتیاط حمد و سوره را نخواند.
مسأله 1278ـ مأموم نباید تکبیرة الاحرام را پیش از امام بگوید، ولى در ذکرهاى دیگر مانع ندارد، هرچند احتیاط مستحب آن است که اگر صداى امام را بشنود پیش از او نگوید.
مسأله 1279ـ مأموم باید کارهاى نماز را مانند رکوع و سجود جلوتر از امام انجام ندهد، بلکه همراه امام یا کمى بعد از او به جا آورد و اگر سهوا پیش از امام سر از رکوع بردارد باید دوباره به رکوع برود و با امام سربردارد و زیادى رکوع در اینجا نماز را باطل نمى کند، ولى اگر به رکوع برگردد و پیش از آن که به رکوع برسد امام سر بردارد نمازش باطل است.
مسأله 1280ـ هرگاه مأموم خیال مى کرد امام سر از سجده برداشته، او هم سر از سجده برداشت، باید دوباره به سجده برود و اگر این کار در هر دو سجده واقع شود زیادى دو سجده که رکن است نماز را در اینجا باطل نمى کند، امّا اگر به سجده برگردد در حالى که در همان لحظه امام سر از سجده برداشته است، اگر در یک سجده چنین اتفاق افتد نمازش صحیح است و اگر در دو سجده باهم باشد نمازش باطل مى شود.
مسأله 1281ـ اگر اشتباهاً سر از رکوع یا سجده بردارد و سهواً یا به خیال این که به امام نمى رسد به رکوع یا سجده نرود نمازش صحیح است.
مسأله 1282ـ هرگاه مأموم سهواً قبل از امام به رکوع رود و طورى باشد که اگر سر بردارد به مقدارى از قرائت امام مى رسد باید برگردد و قرائت امام را درک کند و با او به رکوع رود و هرگاه مى داند به چیزى از قرائت امام نمى رسد احتیاط واجب آن است که سر بردارد و با امام نماز را تمام کند و نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1283ـ در تمام مواردى که مأموم باید برگردد اگر عمداً برنگردد نمازش اشکال دارد.
مسأله 1284ـ اگر امام در رکعتى که تشهّد ندارد اشتباهاً تشهّد بخواند، یا در رکعتى که قنوت ندارد اشتباهاً قنوت بخواند، مأموم نباید تشهّد و قنوت را بخواند، ولى نمى تواند پیش از امام برخیزد، یا پیش از امام به رکوع رود، بلکه باید مطلب را با علامت و اشاره اى به او حالى کند، و اگر نشد صبر کند تا امام تشهّد و قنوت را تمام کند و بقیّه نماز را با او بخواند.