موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی

 

▲مسائل متفرّقه شکّیّات (مسئله 1078 تا 1086)

 

مسأله 1078ـ هرگاه یکى از شکهاى صحیح براى انسان پیش آید نمى تواند نماز را بشکند، بلکه باید به دستورهاى بالا عمل کند و در مورد تمام شکها باید قبلاً کمى فکر کند اگر یقین به هیچ طرف حاصل نشد و یا گمان در مواردى که معتبر است بر هیچ طرف قرار نگرفت، چنانچه از شکهاى باطل باشد نماز را رها مى کند و اگر از شکهاى صحیح باشد به دستور آن عمل مى نماید.

 

مسأله 1079ـ ظن و گمان در رکعات نماز در حکم یقین است، یعنى باید بنابر گمان بگذارد و نماز را ادامه دهد، ولى اگر در رکعت اوّل و دوم باشد احتیاط واجب این است که نماز را بعداً نیز اعاده کند.

 

مسأله 1080ـ هرگاه در ابتدا گمانش به یک طرف قرار گرفت و بعد هر دو مساوى شد و حالت شک پیدا کرد، باید به دستور شک عمل کند و بعکس اگر نخست حالت شک داشت و بعد گمانش بیشتر به یک طرف شد، باید مطابق گمان عمل کند، ولى اگر شک از شکهایى است که نماز را باطل مى کند و پا برجا شد باید نماز را از سر گیرد و مبدّل شدن آن به ظن اثرى ندارد.

 

مسأله 1081ـ کسى که نمى داند حالتى که براى او پیدا شده است شک است یا ظن باید به احکام شک عمل کند.

 

مسأله 1082ـ هرگاه مشغول تشهّد است، یا وارد رکعت بعد شده و شک کند آیا دو سجده را به جا آورده یا نه و در همان موقع یکى از شکهایى که اگر بعد از تمام شدن دو سجده اتّفاق بیفتد صحیح است براى او پیش آید (مثلاً شک میان دو و سه) باید بنا بگذارد که سجده ها را به جا آورده و به دستور شک عمل کند و نمازش صحیح است، ولى اگر قبل از گذشتن از محلّ سجده شک کند نمازش باطل است.

 

مسأله 1083ـ هرگاه شکّ او از بین برود و شکّ دیگرى به جاى آن پیدا شود، باید به شکّ دوم عمل کند، مثلاً اگر شک در میان دو و سه بود، بعد یقین کرد سه رکعت را خوانده و شکّ میان سه و چهار کرد، باید به دستور شکّ سه و چهار عمل کند.

 

مسأله 1084ـ هرگاه مى داند در وسط نماز شکّ کرده، امّا نمى داند مثلاً شکّ دو و سه بوده، یا دو و چهار، احتیاط واجب آن است که به دستور هر دو عمل کند و نماز را نیز اعاده نماید.

 

مسأله 1085ـ کسى که نشسته نماز مى خواند اگر شکّى کند که باید براى آن یک رکعت نماز احتیاط ایستاده، یا دورکعت نشسته بخواند، باید یک رکعت نماز نشسته به جا آورد و اگر شکّى کند که باید براى آن دو رکعت نماز احتیاط ایستاده بخواند باید دو رکعت نشسته به جا آورد، همچنین در سایر شکها.

 

مسأله 1086ـ کسى که نماز ایستاده مى خواند اگر موقع خواندن نماز احتیاط از ایستادن عاجز شود، باید مثل کسى که نماز را نشسته مى خواند و حکم آن در مسأله قبل گذشت نماز احتیاط را به جا آورد و بعکس کسى که نماز نشسته مى خواند اگر موقع خواندن نماز احتیاط بتواند بایستد باید به وظیفه کسى که نماز را ایستاده مى خواند عمل کند.