موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی

 

▲احکام دفن (مسئله 574 تا 587)

 

مسأله 574ـ میّت را باید طورى دفن کنند که بوى او بیرون نیاید و درندگان هم به او دسترسى پیدا نکنند، اگر ترس آن باشد که جانور به جسد آسیب رساند باید قبر او را با آجر و مانند آن محکم کنند.

 

مسأله 575ـ هرگاه دفن میّت در زمین ممکن نباشد واجب است به جاى دفن، او را در بنا، یا تابوتى بگذارند و اطراف آن را ببندند.

 

مسأله 576ـ هنگام دفن کردن باید میّت را در قبر به پهلوى راست بخوابانند بطورى که رو به قبله باشد.

 

مسأله 577ـ هرگاه کسى در کشتى بمیرد چنانچه بدن او فاسد نمى شود و بودنش در کشتى مانعى ندارد باید صبر کنند تا به خشکى برسند و او را در زمین دفن نمایند وگرنه باید او را غسل دهند و حنوط و کفن کنند و نماز بخوانند بعداً او را در چیزى که حیوانات آبى نتوانند به بدن او دست یابند بگذارند و در آن را محکم کنند و به دریا بیندازند و اگر این هم ممکن نشود چیز سنگینى به پایش ببندند و به دریا بیفکنند و واجب است او را تا ممکن است در جایى بیندازند که فورا طعمه حیوانات دریا نشود.

 

مسأله 578ـ هرگاه خوف این باشدکه دشمن قبر میّت را بشکافد و بدن او را بیرون آورد و یا به آن آسیب رساند، چنانچه ممکن باشد باید بطورى که در مسأله پیش گفته شد او را به دریا بیندازند.

 

مسأله 579ـ مخارج محکم کردن قبر میّت در جایى که لازم است و همچنین هزینه انداختن در دریا را باید از اصل مال میّت بردارند.

 

مسأله 580ـ اگر زن کافرى از دنیا برود و بچّه در شکم او نیز بمیرد، چنانچه پدر آن بچّه مسلمان باشد باید زن را در قبر به پهلوى چپ پشت به قبله بخوابانند تا روى بچّه به طرف قبله باشد، حتّى اگرهنوزروح به بدن بچّه داخل نشده باشد (یعنى هنوز حسّ حرکت پیدا نکرده است) بنابر احتیاط واجب به همین دستور عمل کنند.

 

مسأله 581ـ دفن مسلمان در قبرستان غیر مسلمان و دفن کافر در قبرستان مسلمان جایز نیست بنابر احتیاط واجب، همچنین دفن مسلمان در جایى که نسبت به او بى احترامى باشد حرام است، مانند جایى که خاکروبه و کثافت مى ریزند.

 

مسأله 582ـ میّت را نباید در جاى غصبى دفن کنند و همچنین در جایى که براى دفن وقف نشده است (مانند مساجد و مدارس دینى)، مگر این که از اوّل جایى را براى دفن در نظر بگیرند و از وقف مستثنا کنند.

 

مسأله 583ـ دفن میّت در قبر مرده دیگر در صورتى که موجب نبش نشود (یعنى بدن مرده قبلى ظاهر نگردد) و زمین هم مباح یا وقف عام باشد مانعى ندارد.

 

مسأله 584ـ بنابراحتیاط واجب چیزى که از میّت جدا مى شود، حتّى مو یا ناخن و دندان را باید با او دفن کرد، ولى به صورتى که موجب نبش قبر نشود، امّا دفن ناخن و دندانى که در حال حیات از انسان جدا مى شود واجب نیست، هر چند بهتر است.

 

مسأله 585ـ هرگاه کسى در چاه بمیرد و بیرون آوردنش ممکن نباشد باید درِ چاه را ببندند و همان چاه را قبر او قرار دهند و در صورتى که چاه مال غیر باشد، باید به نحوى او را راضى کنند.

 

مسأله 586ـ هرگاه بچّه اى در رحم مادر بمیرد و ماندنش در رحم براى مادر خطر داشته باشد، باید به آسانترین راه ممکن او را بیرون آورند، حتّى اگر ناچار شوند او را قطعه قطعه کنند اشکال ندارد، این کار باید در درجه اوّل به وسیله شوهرش اگر اهل فن است و در درجه بعد زنى که اهل فن باشد انجام شود و اگر ممکن نیست، از مرد محرمى که اهل فن است استفاده کنند و در غیر این صورت، ناچار باید از مرد نامحرمى که اهل فن است کمک بگیرند.

 

مسأله 587ـ هرگاه مادر بمیرد و بچّه در شکمش زنده باشد باید فورا بچّه را بوسیله کسانى که در مسأله پیش اشاره شد از هر طرفى که سالم بیرون مى آید بیرون آورند و دوباره شکم او را بدوزند و حتّى الامکان باید این کار زیر نظر اهل فن انجام گیرد و اگر اهل فن نباشد، پهلوى چپ را مى شکافند و بچّه را فورا بیرون مى آورند.