موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
آداب وقوف در عرفات
وقوف در عرفات مستحبات زیادى دارد كه ما بعضى از آنها را ذكر مى كنیم:
۱ ـ با طهارت بودن در حال وقوف.
۲ ـ غسل نمودن هنگام زوال آفتاب (ظهر).
۳ ـ فارغ كردن خود را براى دعا و توجه به خداوند متعال.
۴ ـ وقوف در سمت چپ پائین كوه «رحمه»
۵ ـ خواندن نماز ظهر و عصر روز عرفه را پشت سر هم و بدون فاصله، با یك اذان و دو اقامه.
۶ ـ دعا كردن به آنچه مى تواند از دعاهاى روایت شده و غیر آنها و خواندن دعاهاى روایت شده افضل است.
و از جمله دعاى امام حسین ((علیه السلام)) و دعاى فرزندش امام زین العابدین ((علیه السلام)) در روز عرفه است.
و از جمله آنها است آنچه در صحیحه معاویة بن عمار از امام صادق ((علیه السلام)) آمده است، كه حضرت فرمود: همانا در روز عرفه مستحب است نماز ظهر و عصر را زودتر و پشت سر هم بدون فاصله بخوانى تا خود را براى دعا فارغ گردانى، زیرا كه این روز روز دعا و درخواست از خداوند متعال است.
و پس از خواندن نماز ظهر و عصر با آرامش و وقار به جایگاه وقوف برو، و در آن جا حمد كن خداى را، و «لااِلهَ اِلاّاللّهُ» بگو، و بزرگ بدار و تمجید نما خداى را، و ثناى او را به جا آور، و صدبار «اَللّهُ أكْبَرُ» بگو، و صدبار «اَلْحَمْدُلِلّهِ» و صدبار «سُبْحَانَ اللّهِ» و صدبار «قُلْ هُوَ اللّهُ اَحَدٌ» را بخوان، و آنچه دوست دارى از دعاها را بخوان، و در خواندن دعا كوشش بنما، زیرا كه آن روز روز دعا و سؤال است، و از شیطان به خداوند پناه ببر، زیرا بهترین جایى كه شیطان دوست دارد انسان را در آن از خدا غافل كند همانا روز عرفه در سرزمین عرفات است، و بر حذر باش از این كه مشغول تماشاى مردم شوى، و تنها متوجّه خود باش، و از جمله این دعا را بخوان:
«أَللَّهُمَّ إنِّی عَبْدُكَ فَلا تَجْعَلْنِی مِنْ أَخْیبِ وَ فْدِكَ و أرْحَمْ مَسِیرِی إِلَیكَ مِنَ الْفَجِّ العَمِیقِ»
و این دعا را بخوان: «أللَّهُمَّ رَبَّ المَشاعِرِ كُلِّها فُكَّ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ وَ أوْسِعْ عَلىَّ مِنْ رِزْقِكَ الْحَلالِ وَ أدْرَأْ عَنِّی شَرَّ فَسَقَةِ الجِنِّ وَ الإِنْسِ»
و بگو: «أللَّهُمَّ لاتَمْكُرْ وَ لاتَخْدَعْنی وَ لاتَسْتَدْرِجْنِی»
و بگو: «أللَّهُمَّ إِنَّی أَسْأَلُكَ بِحَوْلِكَ وَ جُودِكَ وَ كَرَمِكَ وَ مَنِّكَ وَ فَضْلِكَ یا أسْمَعَ السّامِعِینَ وَ یا أَبصَرَ النّاظِرِینَ وَ یا أسْرَعَ الحَاسِبِینَ وَ یا أرْحَمَ الرَّاحِمِینَ أنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ أَنْ تَفْعَلَ بِی كَذا و كَذا».
و به جاى جمله (كذا و كذا) حوائج خود را ذكركن.
و در حالیكه سرت به طرف آسمان بلند باشد بگو: «أللَّهُمَّ حَاجَتْی إِلَیكَ اَلَّتِی إنْ أَعْطَیتَنِیها لَمْ یضُرَّنِی مَا مَنَعْتَنِی وَ الَّتِی إنْ مَنَعْتَنِیهَا لَمْ ینْفَعْنِی مَا أَعْطَیتَنِی أسْأَلُكَ خَلاصَ رَقَبَتْی مِنَ النَّارِ»
و از جمله این دعا را بخوان: «أللَّهُمَّ إِنِّی عَبْدُكَ وَ مَلْكُ یدِكَ نَاصَیتِی بِیدِكَ وَ اَجَلی بِعِلْمِكَ أَسْأَلُكَ اَنْ تُوَفِّقَنِی لِمَا یرْضِیكَ عَنِّی وَاَنْ تُسَلِّمَ مِنِّی مَنَاسِكِىَ الَّتِی اَرَیتَهَا خَلِیلَكَ اِبْراهِیمَ صَلَواتُكَ عَلَیهِ وَدَلَلْتَ عَلَیهَا نَبِیكَ مُحَمَّداً (صَلَّى اللّهُ عَلَیهِ وَآلِهِ)
و در آن چه مى گویى جملات زیر باشد:
«اَللَّهُمَّ اجْعَلْنِی مِمَّنْ رَضِیتَ عَمَلَهُ وَأطَلْتَ عُمْرَهُ وأحْییتَهُ بَعْدَ الْمَوْتِ حَیاةً طَیبَةً».
و از جمله دعاهاى وارد شده آن است كه معاویة بن عمار از امام صادق ((علیه السلام)) روایت نموده، كه حضرت فرمود: رسول خد((صلى الله علیه وآله وسلم)) به على ((علیه السلام)) تعلیم فرمود كه در روز عرفه بگوید: «لا إِلَهَ إلاَّ الله وَحْدَهُ لا شَرِیكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ یحْیی وَیمِیتُ ویمِیتُ وَیحیی وَهُوَ حَی لاَ یمُوتُ بِیدِهِ الْخَیرُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَیء قَدَیرٌ اَللَّهُمَّ لَكَ صَلاتِی وَدِینِی ومَحْیاىَ وَمَماتِی وَلَكَ تُراثِی وَبِكَ حَوْلِی وَمِنْكَ قُوَّتِی أَللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوْذُ بِكَ مِنَ الفَقْرِ وَمِنْ وَسْواسِ الصَّدْرِ وَمِنْ شَتاتِ الأَمْرِ وَمِنْ عَذابِ النّارِ ومِنْ عَذابِ الْقَبْرِ أللَّهِمَّ إنِّی أَسْأَلُكَ مِنْ خَیرِ ما تَأْتِی بِهِ الرِّیاحُ وَأعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا تَأْتِی بِهِ الرِّیاحُ وَأسْأَلُكَ خَیرَ اللَّیلِ وخَیرَ النَّهار».
و از جمله دعاهاى وارد شده آن است كه عبداللّه بن میمون نقل كرده، كه شنیدم امام صادق((علیه السلام)) فرمود: رسول اكرم ((صلى الله علیه وآله وسلم)) در عرفات وقوف فرمود و هنگام غروب آفتاب پیش از آن كه شروع به غروب كند این دعا را خواند: «أللَّهُمَّ إِنِّی أعُوذُ بِكَ مِنَ الفَقْرِ وَمِنْ تَشَتُّتِ الأَمْرِ وَمِنْ شَرِّ مَا یحْدُثُ بِالْلِّیلِ وَالنَّهارِ أَمْسَى ظُلْمِی مُسْتَجِیراً بِعَفْوِكَ وَأمْسَى خَوْفِی مُسْتَجِیراً بِأَمانِكَ وَأَمْسَى ذُلِّی مُسْتَجِیراً بِوَجْهِكَ الْباقِی یا خَیرَ مَنْ سُئِلَ وَ یا أَجْوَدَ مَنْ أَعْطَى جَلِّلْنِی بِرَحْمَتِكَ وَأَلْبِسْنِی عافِیتَكَ وَاصْرِفْ عَنِّی شَرَّ جَمِیعِ خَلْقِكَ».
و ابو بصیر از امام صادق ((علیه السلام)) روایت كرده كه فرمود:
هنگامى كه روز عرفه خورشید غروب كرد بگو: «اَللَّهُمَّ لا تَجْعَلْهُ آخِرَ العَهْدِ مِنْ هذا المَوْقِفِ وَارْزُقْنِیهِ (مِنْ قابِل) أبَداً ما أَبْقَیتَنِی وَاقْلِبْنِی الْیوْمَ مُفْلِحاً مُنْجِحاً مُسْتَجاباً لِی مَرْحُوماً مَغْفُوراً لِی بِأفْضَلِ ما ینْقَلِبُ بِهِ الْیوْمَ أحَدٌ مِنْ وَفدِكَ وَحُجّاجِ بَیتِكَ الْحَرامِ وَاجْعَلْنِی الْیوْمَ مِنْ أكْرَمِ وَفْدِكَ عَلَیكَ وَأعْطِنِی أفْضَلَ ما أعْطَیتَ أحَدَاً مِنْهُمْ مِنَ الْخَیرِ وَالْبَرَكَةِ وَالرَّحْمَةِ وَالرِّضْوانِ وَالْمَغْفِرَةِ وَبارِكْ لَهُمْ فِی».
و همچنین از حضرت صادق ((علیه السلام)) روایت كرده كه فرمود: هنگامى كه به محلّ وقوف رسیدى رو به خانه خدا كن، و صدبار «سُبْحانَ اللّهِ» بگو، و صدبار «اَللهُّ اَكْبَرُ» و صدبار «ماشاءَاللّهُ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّهِ»، و صدبار: «أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَرِیكَ لَهُ لَهُ المُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ یحْیی وَیمِیتُ وَیمِیتُ وَیحیی بِیدِهِ الْخَیرُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَیء قَدِیرٌ»
آن گاه ده آیه اوّل سوره بقره را بخوان، سپس سه بار «قُلْ هُوَ اللّهُ اَحَدٌ» را بخوان و بعد آیة الكرسى را تا آخرش و بعد از آن آیه سخره را بخوان، و آن این است: «إنَّ رَبَّكُمُ اللّهُ الَّذِی خَلَقَ السَّمواتِ وَالأرْضَ فِی سِتَّةِ أَیام ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ یغْشِی اللَّیلَ النَّهارَ یطْلُبُهُ حَثِیثاً». تا آخر آیه، بعد: «قُلْ اَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ» و «قُلْ اَعُوذُ بِرَبِّ الناسِ» را تا آخر بخوان، سپس خدا را حمد كن بر تمام نعمتهایى كه به تو داده از مال و خانواده و...، و نیز خدا را حمد كن بر تمام سختیهایى كه به وسیله آنها تو را آزمایش كرده.
و بگو: «اَللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ عَلَى نَعْمائِكَ الَّتِی لا تُحْصَى بِعَدَد وَلا تُكافَأُ بِعَمَل».
و تمام آیاتى را كه حمد خدا در آنها ذكر شده بخوان، و نیز بخوان تمام تسبیح ها، و تكبیرها، و تهلیل هایى كه براى او در قرآن ذكر شده.
و بر محمد((صلى الله علیه وآله وسلم)) و آل او((علیهم السلام)) صلوات بفرست، و آن را بسیار تكرار كن و در آن كوشش نما و خدا را به تمام نامهایى كه براى خود در قرآن ذكر فرموده، و به هر نام دیگرى كه از او مى دانى و به نامهایى كه در آخر سوره حشر براى او ذكر شده، بخوان و بگو: «أَسْأَلُكَ یا اَللهُ یا رَحْمنُ بِكُلِّ اسْم هُوَ لَكَ، وَأَسْأَلُكَ بِقُوَّتِكَ وَقُدْرَتِكَ وَعِزَّتِكَ وَبِجَمِیعِ ما أَحاطَ بِهِ عِلْمُكَ، وَبجَمْعِكَ وَبِأَرْكانِكَ كُلِّها وَبِحَقِّ رَسُولِكَ صَلَواتُ اللهُ عَلَیهِ وَبِاسْمِكَ الأكْبَرِ الأَكْبَرِ وَبإسْمِكَ الْعَظِیمِ الَّذِی مَنْ دَعاكَ بِهِ كانَ حَقّاً عَلَیكَ أَنْ لا تَخِیبَهُ وَبِاسْمِكَ الأعْظَمِ الأعْظَمِ الَّذِی مَنْ دَعاكَ بِهِ كانَ حَقّاً عَلَیكَ أَنْ لا تَرُدَّهُ وَأَنْ تُعْطِیهُ ما سَأَلَ أَنْ تَغْفِرَ لِی جَمِیعَ ذُنُوبِی فِی جَمِیعِ عِلْمِكَ فِی» و تمام حوائج آخرت و دنیاى خود را از خداوند بخواه، و آن كه هر ساله تو را موفق به حجّ خانه اش بفرماید، و هفتادبار بهشت را از او بخواه، و هفتادبار توبه كن، و این دعا را نیز بخوان: «اَللَّهُمَّ فُكَّنِی مِنَ النَّارِ، وَأَوْسِعْ عَلَی مِنْ رِزْقِكَ الْحَلالِ الطَّیبِ وَادْرَأْ عَنِّی شَرَّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالإنْسِ وَشرَّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَالْعَجَمِ» .
و چنانچه این دعاها را خواندى و هنوز آفتاب غروب نكرده بود، دوباره همه آنها را از اوّل تا به آخر و تكرار كن از دعا و تضرع و سئوال خسته و ملول نشو.
