موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
آداب طواف
۱ ـ در روایت صحیحى از امام صادق ((علیه السلام)) نقل شده است كه فرمود: «هفت شوط به دور خانه خدا طواف كن، و در حال طواف بگو: اَللَّهُمَّ اِنِّى أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِی یمْشَى بِهِ عَلىَ طَلَلِ الْمَاءِ كَما یمْشَى بِهِ عَلَى جُدَدِ الاَْرْضِ أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِی یهْتَزُّ لَهُ عَرْشُكَ وَ أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِی تَهْتَزُّ لَهُ أَقْدامُ مَلائِكَتِكَ وَ أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِی دَعاكَ بِهِ مُوسَى مِنْ جَانِبِ الطُّورِ فَأسْتَجَبْتَ لَهُ وَ أَلْقَیتَ عَلَیهِ مَحَّبةً مِنْكَ وَ أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِی غَفَرْتَ بِهِ لِمُحَمَّد (صَلَّى اللّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ) مَا تَقَدَّمَ مِن ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ وَ أَتْمَمْتَ عَلَیهِ نِعْمَتَكَ أَنْ تَفْعَلَ بِی كَذا وَ كَذا».
و به جاى «كذا و كذا» آنچه را از دعا دوست دارى بگو.
و هر وقت در طواف به در كعبه رسیدى، بر پیغمبر ((صلى الله علیه وآله وسلم)) درود فرست، و در بین ركن یمانى و حجرالاسود بگو: «رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَ فِی الآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّارِ»
و در حال طواف بگو: «اَللَّهُمَّ إنِّی إِلَیكَ فَقِیرٌ، وَ إنِّی خائِفٌ مَسْتَجِیرٌ فَلا تُغَیرْ جِسْمِى وَ لاتُبَدِّلْ اِسْمِی»
۲ ـ و از امام صادق ((علیه السلام)) روایت شده كه فرموده است: «هرگاه على بن الحسین ((علیه السلام)) به حجر اسماعیل((علیه السلام)) مى رسید، پیش از آن كه به ناودان برسد سر خود را بلند مى كرد و سپس مى گفت: اَللَّهُمَّ أَدْخِلْنِی الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ وَ أَجِرْنِی بِرَحْمَتِكَ مِنَ النَّارِ وَ عافِنِی مِنَ السُّقْمِ وَ أَوْسِعْ عَلَىَّ مِنَ الرِّزْقِ الْحَلالِ وَ ادْرَأْ عَنِّى شَرَّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَ الإنْسِ وَ شَرَّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَ الْعَجَمِ».
۳ ـ و در روایت صحیحى آمده است كه امام صادق((علیه السلام)) پس از گذشتن از حجر اسماعیل((علیه السلام)) وقتى كه به پشت كعبه رسید گفت: «یا ذَا المَنِّ وَ الطَّوْلِ وَ الجُوْدِ و الْكَرَمِ إنَّ عَمَلِی ضَعِیفٌ فَضاعِفْهُ لِی وَ تَقَبَّلْهُ مِنِّى إنَّكَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ».
۴ ـ و روایت شده كه حضرت رضا ((علیه السلام)) وقتى به نقطه محاذى ركن یمانى رسید، ایستاد و دستهاى خود را بلند كرد و بعد گفت: «یا اللّهُ یا وَلِی الْعَافِیةِ وَ یا خالِقَ العَافِیةِ وَ یا رَازِقَ الْعَافِیةِ وَ الْمُنْعِمَ بالْعَافِیةِ وَ الْمَنّانَ بالعَافِیةِ وَ الْمُتَفَضِّلِ بَالْعَافِیةِ عَلىَّ وَ عَلَى جَمِیعِ خَلْقِكَ یا رَحْمنَ الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ وَ رَحِیمَهُما صَلِّ عَلَى مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد وَ ارْزُقْنا العَافِیةَ وَ دَوَامَ العَافِیةِ وَ تَمامَ العَافِیةِ و شُكْرَ العَافِیةِ فِی الدُّنْیا وَالآخِرَةِ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ».
۵ ـ و در روایت صحیحى از امام صادق ((علیه السلام)) نقل شده كه فرمود: هرگاه از طوافت فارغ شدى، و به پشت كعبه ـ یعنى نقطه محاذى مستجار كمى پیش از ركن یمانى ـ رسیدى، دستهایت را بر دیوار كعبه پهن كن، شكم (بدن) و گونه خود را به كعبه بچسبان، و بگو: «اَللَّهُمَّ الْبَیتُ بَیتُكَ وَ الْعَبْدُ عَبْدُكَ وَ هَذا مَكانُ الْعائِذِ بِكَ مِنَ النَّارِ».
سپس تقصیرهایى كه از تو سرزده، در محضر خداوند متعال اقرار كن، زیرا هیچ بنده مؤمنى به گناهانش در این جا اقرار نمى كند مگر این كه خداوند او را مى بخشد ان شاءاللّه، و مى گویى: «اَللَّهُمَّ مِنْ قِبَلِكَ الرَّوْحُ وَ الفَرَجُ وَ العَافِیةُ اَللَّهُمَّ إِنَّ عَمَلِی ضَعِیفٌ فَضاعِفْهُ لِی وَاغْفِرْ لِی مَا اطَّلَعْتَ عَلَیهِ مِنِّى وَ خَفِىَ عَلَى خَلْقِكَ»
سپس به خداوند متعال از آتش جهنم پناه ببر، و آنچه دوست دارى براى خود دعا كن، سپس ركن یمانى را استلام كن، و بعد برو براى حجرالاسود.
۶ ـ و از حضرت صادق ((علیه السلام)) نقل شده كه فرموده است: (سپس استقبال كن ركن یمانى را و ركنى را كه در آن حجرالاسود است، و طواف را به آن ختم كن و بگو: «اَللَّهُمَّ قَنِّعْنِی بِما رَزَقْتَنِى وَ بَارِكْ لِی فِیمَا آتَیتَنِی»
۷ ـ و از جمله چیزهایى كه براى طواف كننده مستحب مى باشد امور ذیل است:
(۱) در تمام شوطها همه چهار ركن كعبه را استلام كند، و این استحباب در ركن یمانى و ركنى كه در آن حجرالاسود است، مؤكّد است، و نیز بوسیدن این دو ركن و گذاشتن گونه بر آنها، و دعا كردن نزد ركن یمانى، مستحب مؤكّد است.
(۲) خودش را در شوط هفتم به مستجار ـ یعنى نقطه مقابل پشت درِ كعبه ـ بچسباند.
(۳) در وقت استلام حجرالاسود بگوید: «أمَانَتِی أدَّیتُهَا وَ مِیثاقِى تَعاهَدْتُهُ لِتَشْهَدَ لِی بِالمُوافَاةِ».
(۴) تا در مكّه است طواف را مكرر انجام دهد، از امام صادق ((علیه السلام)) روایت شده كه فرموده است: «خداوند تبارك و تعالى یكصد و بیست رحمت در اطراف كعبه قرارداده است، شصت تاى آنها براى طواف كنندگان است، و چهل تا براى نمازگزاران، و بیست تا براى كسانى كه به كعبه نگاه مى كنند».
(۵) آن كه در وقت زوال آفتاب با سر و پاى برهنه طواف كند، و قدمها را كوتاه بردارد، و چشمها را به طرف زمین اندازد، و در هر طواف بدون این كه كسى را اذیت كند حجرالاسود را استلام كند، و ذكر خدا را از زبانش قطع نكند.
(۶) آن كه در هر شبانه روز ده طواف كند، سه تا اوّل شب سه تا آخر شب، دو تا در وقت صبح، و دوتا بعد از ظهر.
(۷) طوافهایش را در شبانه روز بشمارد.
(۸) سیصد و شصت طواف به عدد روزهاى سال انجام دهد، و اگر نتوانست سیصد و شصت شوط انجام دهد.
و مستحب است بسیار طواف كند، و نگه داشتن متاع كسى كه براى طواف رفته است مستحب است.
