موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
آداب و مستحبات
مستحبات احرام
چند چیز در احرام مستحب است:
۱ ـ پیش از احرام بدن خود را پاكیزه نموده، و ناخن و شارب خود را بگیرد، و موى زیر بغل و عانه خود را برطرف كند.
۲ ـ كسى كه قصد حجّ دارد از اوّل ذى القعده، و كسى كه قصد عمره مفرده دارد از یك ماه پیش از آن، موى سر و ریش خود را كوتاه نكند، و بعضى از فقها(اعلى اللّه مقامهم) فتوا به وجوب آن داده اند، و این فتوا اگرچه ضعیف است احتیاط مستحب آن است كه به آن عمل شود.
۳ ـ پیش از احرام در میقات غسل كند، و اظهر آن است كه انجام آن براى زن حائض یا نفساء نیز صحیح است.
و چنانچه بترسد در میقات آب پیدا نكند، مى تواند پیش از آن جا نیز غسل را انجام دهد، و اگر در میقات آب پیدا شد، دوباره آن را انجام دهد.
و اگر پس از غسل احرام كارى كه موجب بطلان وضو است از او سر زند، یا چیزى بخورد یا بپوشد كه براى محرم سزاوار نیست، مستحب است غسل را دوباره انجام دهد.
و اگر در روز غسل كند تا آخرِ شبِ بعد كفایت مى كند، و اگر در شب غسل كند تا آخر روزِ بعد كفایت مى كند.
۴ ـ بنابر آنچه شیخ صدوق ((رحمه الله)) فرموده ـ در وقت غسل بگوید: «بِسْمِ اللّهِ وَ بِاللّهِ اَللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لِی نوُراً وَ طَهوُراً وَ حِرْزاً وَ أَمْناً مِنْ كُلِّ خَوْف وَ شِفاءاً مِنْ كُلِّ داء وَ سُقْم اَللَّهُمَّ طَهِّرْنِی وَطَهِّرْ لِی قَلْبِی وَاشْرَحْ لِی صَدْرِی و أَجْرِ عَلَى لِسانِی مَحَبَّتَكَ وَ مِدْحَتَكَ وَالثَّناءَ عَلَیكَ فَاِنَّهُ لاقُوَّةَ لِی إِلاّ بِكَ وَقَدْ عَلِمْتُ أَنَّ قِوامَ دِینِی التَّسْلِیمُ لاَِمْرِكَ وَالإِتِّباعُ لِسُنَّةِ نَبِیكَ صَلَواتُكَ عَلَیهِ وَآلِهِ».
۵ ـ هنگام پوشیدن دو جامه احرام این دعا را بخواند: «اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذِی رَزَقَنِی ما أُوَارِی بِهِ عَوْرَتِی وَ أُؤَدِّی بِهِ فَرْضِی وَأَعْبُدُ فِیهِ رَبِّی وَاَنْتَهِی فِیهِ إلى مَا أَمَرَنِی اَلْحَمْدُلِلّهِ الَّذِی قَصَدْتُهُ فَبَلَغَنِی وَأَرَدْتُهُ فَأَعَانَنِی وِقَبِلَنِی وَلَمْ یقْطَعْ بِی وَ وَجْهَهُ أَرَدْتُ فَسَلَّمَنِی فَهُوَ حِصْنِی وَ كَهْفِی وَ حِرْزِی وَ ظَهْرِی وَ مَلاذِی وَ مَلْجَأی و رَجَائِی وَ مَنْجَاىَ وَ ذُخْرِی وَ عُدَّتِی فِی شِدَّتِی وَ رَخَائِی».
۶ ـ دو جامه احرامش از پنبه باشد.
۷ ـ بستن احرام بعد از خواندن نماز ظهر باشد، ولى افضل براى امام در احرام حجّ آن است كه پیش از خواندن آن احرام ببندد، زیرا شایسته نیست نماز ظهر روز هشتم را در غیر از منى بخواند.
و در صورتى كه متمكّن نباشد بعد از نماز ظهر احرام ببندد، مستحب است بعد از نماز واجب دیگرى احرام ببندد، و اگر آن هم ممكن نشد، مستحب است بعد از دو یا شش ركعت نماز مستحب احرام ببندد، و افضل است بعد از شش ركعت باشد، كه پس از حمد، در ركعت اوّل آنها سوره توحید، و در ركعت دوم سوره جحد را بخواند.
و پس از پایان نماز، مستحب است حمد و ثناى الهى را به جا آورد، و بر پیامبر((صلى الله علیه وآله وسلم)) و آل او((علیهم السلام)) صلوات بفرستد، و پس از آن بگوید: «اَللّهُمَّ اِنِّی أَسْأَلُكَ أَنْ تَجْعَلَنِی مِمَّنِ اسْتَجَابَ لَكَ و آمَنَ بِوَعْدِكَ وَ اتَّبَعَ أَمْرَكَ فَإِنِّی عَبْدُكَ وَفِی قَبْضَتِكَ لا أُوْقِی اِلاّ مَا وَقَیتَ وَ لا آخُذُ اِلاّ مَا اَعْطَیتَ وَ قَدْ ذَكَرْتَ الْحَجَّ فَأَسْأَلُكَ أَنْ تَعْزِمَ لِی عَلَیهِ عَلَى كِتَابِكَ وَ سُنَّةِ نَبِیكَ (صَلواتُكَ عَلَیهِ وَآلِهِ) وَ تُقَوِّینِی عَلَى مَا ضَعُفْتُ عَنْهُ وَ تُسَلِّمَ مِنِّى مَنَاسِكِى فِی یسْر مِنْكَ وَ عَافِیة وَاجْعَلنِی مِنْ وَفْدِكَ الَّذِى رَضِیتَ وَ ارْتَضَیتَ وَ سَمَّیتَ وَ كَتَبْتَ اَللَّهُمَّ إِنِّی خَرَجتُ مِنْ شُقَّة بَعِیدَة وَ أَنْفَقْتُ مَالِی ابْتِغَاءَ مَرْضاتِكَ اَللَّهُمَّ فَتَمِّمْ لِی حَجَّتِی وَ عُمْرَتِی اَللّهُمَّ إنِّی اُرِیدُ التَّمَتُّعَ بِالْعُمْرَةِ إلَى الْحَجِّ عَلَى كِتابِكَ وَ سُنَّةِ نَبِیكَ (صَلواتُكَ عَلَیهِ وَآلِهِ) فَإِنْ عَرَضَ لِی عَارِضٌ یحْبِسُنِی فَحِلَّنِى (فَخَلِّنِی خ. ل) حَیثُ حَبَسْتَنِی لِقَدَرِكَ الَّذِی قَدَّرْتَ عَلَىَّ اَللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَكُنْ حَجَّةً فَعُمْرَةٌ أحْرَمَ لَكَ شَعْرِی وَ بَشَرِی وَ لَحْمِی وَ دَمِی وَ عِظَامِی وَ مُخِّی وَ عَصَبِی مِنَ النِّساءِ وَ الثِّیابِ وَ الطِّیبِ أَبتَغِی بِذلِكَ وَجْهَكَ وَالدَّارَ الآخِرَةَ».
و چنانچه بدون غسل یا نماز ـ به شرحى كه گذشت ـ احرام ببندد، مستحب است آنچه انجام نداده تدارك كند و سپس احرامش را اعاده نماید.
۸ ـ مقارن با گفتن تلبیه، نیت احرام را به زبان آورد.
۹ ـ مردها تلبیه را بلند بگویند، و براى كسى كه احرام حجّ بسته بلند گفتن تلبیه از وقتى است كه مشرف بر ابطح مى شود تا رسیدن به منى.
۱۰ ـ پس از گفتن تلبیه بگوید: «اِنَّ الْحَمْدَ وَ النِّعْمَةَ لَكَ وَ الْمُلْكَ لاشَرِیكَ لَكَ لَبَّیكَ لَبَّیكَ ذَا الْمَعَارِجِ لَبَّیكَ لَبَّیكَ داعِیاً إلَى دَارِ السَّلامِ لَبَّیكَ لَبَّیكَ غَفَّارَ الذُّنُوبِ لَبَّیكَ لَبَّیكَ اَهْلَ التَّلْبِیةِ لَبَّیكَ لَبَّیكَ ذَا الْجَلالِ وَالإْكْرامِ، لَبَّیكَ لَبَّیكَ تُبْدِىءُ وَ الْمَعادُ إلَیكَ لَبَّیكَ لَبَّیكَ تَسْتَغْنِی وَیفْتَقَرُ إلَیكَ لَبَّیكَ لَبَّیكَ مَرْهُوباً وَ مَرْغُوباً إلَیكَ لَبَّیكَ لَبَّیكَ إلَهَ الْحَقِّ لَبَّیكَ، لَبَّیكَ ذَا النَّعْمَاءِ وَ الْفَضْلِ الْحَسَنِ الْجَمِیلِ لَبَّیكَ لَبَّیكَ كَشََّافَ الْكُرَبِ الْعِظامِ لَبَّیكَ لَبَّیكَ عَبْدُكَ وَابْنُ عَبْدَیكَ لَبَّیكَ لَبَّیكَ یا كَرِیمُ لَبَّیكَ»
و مستحب است محرم این اضافه را به همراه اصل تلبیه، پس از هر نماز واجب و مستحب بگوید، و همچنین هنگام برخواستن شتر حامل او، و هنگام بالا رفتن و سرازیر شدن در طىّ راه، و هنگام ملاقات با افراد سواره، و برخواستن از خواب، و در سحرها.
و در عمره تمتّع ـ بنابر آنچه شیخ صدوق ((رحمه الله)) فرموده ـ مستحب است پس از آن اضافه بگوید: «لَبَّیكَ أَتَقَرَّبُ إِلَیكَ بِمُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد (صَلَّى اللّهُ عَلَیهِ وَ آلِه) لَبَّیكَ لَبَّیكَ بِحَجَّة وَ عُمْرَة مَعَاً لَبَّیكَ لَبَّیكَ فَهَذِهِ مُتْعَةُ عُمْرَة إِلَى الحَجِّ لَبَّیكَ لَبَّیكَ تَمَامُها وَ بَلاغُهَا عَلَیكَ لَبَّیكَ»
۱۱ ـ آن كه در احرامش هفتادبار تلبیه را تكرار كند، از حضرت جواد ((علیه السلام)) روایت شده كه فرمودند: «رسول خدا ((صلى الله علیه وآله وسلم)) فرمودند: هركس هفتادبار تلبیه را در احرامش از روى ایمان و به امید اجر و ثواب تكرار كند، خداوند هزار هزار ملك را براى او گواه مى گیرد كه از آتش جهنم و نفاق به دور است».
و مستحب است تلبیه را هنگام سوار شدن و پیاده شدن و در بالا رفتن و سرازیر شدن، و هنگام ملاقات با افراد سواره، و در سحرها، بلند بگوید.
و مستحب است تلبیه را در همه حالات زیاد تكرار كند، حتى اگر جنب یا حائض باشد، و در مسأله (۱۸۳) زمان قطع تلبیه گذشت.
