موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
رمى جمرات
یازدهمین واجب حجّ، رمى جمرات سه گانه است، و آنها عبارتند از جمره اولى، و جمره وسطى، و جمره عقبه، و رمى آنها در روز یازدهم و دوازدهم واجب است، و در صورتى كه شب سیزدهم در منى بماند، احتیاط واجب آن است كه در روز سیزدهم نیز آنها را رمى نماید.
و معتبر است خود شخص رمى نماید، و نمى تواند در حال اختیار براى آن نایب بگیرد.
مسأله ۴۲۸ ـ در رمى جمرات، باید اوّل جمره اولى را رمى نماید، و بعد از آن جمره وسطى را، و سپس جمره عقبه را، و در صورتى كه این ترتیب رعایت نشود ـ اگرچه از روى جهل یا فراموشى باشد ـ باید طورى برگردد و تدارك كند كه ترتیب حاصل شود.
ولى اگر یك جمره اى را چهار ریگ زد و فراموش كرد سه ریگ دیگر را بزند، و جمره بعدى را رمى نمود و بعد یادش آمد كه رمى جمره قبلى ناقص مانده، مى تواند كسرى جمره قبل را تدارك كند و واجب نیست جمره بعدى را كه رمى كرده دوباره رمى نماید.
مسأله ۴۲۹ ـ تمام شرایطى كه براى رمى جمره عقبه در روز عید بیان شد، در رمى جمرات سه گانه نیز معتبر است.
مسأله ۴۳۰ ـ رمى جمرات سه گانه باید در روز باشد، و از این حكم عده اى مستثنى هستند، و آنها عبارتند از: عبد و چوپان، و كسى كه بدهكار است و مى ترسد اگر در روز رمى كند او را دستگیر كنند، و هركسى كه از رمى در روز بر جان یا عرض و ناموس یا مال خود مى ترسد، كه شامل افراد پیر و زنها و بچه ها و افراد ضعیفى كه از ازدحام جمعیت بر جان خود مى ترسند، نیز مى شود.
بنابراین براى این افراد جایز است رمى هر روز را در شب آن روز انجام دهند ـ مثلا رمى روز یازدهم را در شب یازدهم انجام دهند ـ بلكه كسى كه ترس دارد، در صورتى كه نتواند رمى هر روز را در شب آن روز انجام دهد، جایز است همه را در یك شب انجام دهد، و در همان شب قربانى كرده و از منى كوچ كند.
ولى براى غیر از كسى كه ترس از ماندن در منى دارد، جایز نیست كه شب دوازدهم بعد از رمى از منى كوچ كند، مگر بعد از زوال شمس روز دوازدهم.
مسأله ۴۳۱ ـ كسى كه رمى روز یازدهم را فراموش كند، باید آن را روز دوازدهم قضا كند، و اگر رمى روز دوازدهم را فراموش كند، باید آن را روز سیزدهم قضا كند.
و اقوى آن است كه باید بین رمى همان روز و قضاى روز قبل فاصله اندازد، و قضا را بر رمى همان روز مقدم دارد، و احتیاط واجب آن است كه قضا را در اوّل روز و رمى آن روز را وقت ظهر انجام دهد.
مسأله ۴۳۲ ـ كسى كه از روى فراموشى یا جهل رمى نكرده، و در مكّه یادش آمد یا علم پیدا كرد، باید به منى برگردد و رمى كند، و چنانچه رمى دو روز یا سه روز را انجام نداده باشد، احتیاط واجب آن است كه ترتیب را در قضاى آنها رعایت كند ـ یعنى اوّل قضاى روز اوّل را انجام دهد و بعد قضاى روز دوم را مثلا ـ و بین قضاى هر روزى با روز بعد به مقدار ساعتى فاصله اندازد.
و اگر پس از خارج شدن از مكّه یادش آمد یا علم پیدا كرد، واجب نیست برگردد، و احتیاط واجب آن است كه در سال بعد خودش آن را قضا كند، و یا نایب بگیرد كه از طرف او قضا نماید.
مسأله ۴۳۳ ـ كسى كه خودش متمكّن از رمى در طول روز تا غروب نیست ـ مثل مریضى كه امید به بهبودى او نیست ـ باید نایب بگیرد، و چنانچه نتواند نایب بگیرد ـ مثل كسى كه از هوش رفته یا كسى كه عقل ندارد ـ باید ولىّ او یا دیگرى به نیابت از طرف او رمى نماید، و اگر اتفاقاً پیش از غروب بهبودى یافت، احتیاط واجب آن است كه خودش هم رمى نماید.
و اگر بیمار احتمال بهبودى خود را پیش از غروب بدهد، مى تواند نایب بگیرد، ولى اگر پیش از غروب بهبودى پیدا كرد باید خودش هم رمى نماید.
مسأله ۴۳۴ ـ اگر كسى رمى را ترك كند ـ اگرچه از روى عمد باشد ـ حجّش باطل نمى شود، و احتیاط واجب آن است كه در سال بعد خودش رمى را قضا نماید، یا نایب بگیرد تا از طرف او قضا كند.
