موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
حجّ افراد
حجّ افراد وظیفه اهل مكّه و كسانى است كه فاصله منزلشان تا مكّه كمتر از شانزده فرسخ است، و هرگاه كسى كه وظیفه اش حجّ افراد است بتواند عمره مفرده را به جا آورد، باید آن را به طور مستقلّ به جا آورد، بنابراین اگر بتواند تنها یكى از این دو ـ یعنى حجّ افراد و عمره مفرده ـ را به جا آورد، باید همان را كه مى تواند به جا آورد و دیگرى واجب نیست، و اگر بتواند یكى را در زمانى و دیگرى را در زمانى دیگر به جا آورد، باید در هر زمان آنچه را مى تواند به جا آورد، و اگر هردو را بتواند در یك زمان به جا آورد باید هر دو را به جا آورد، و احتیاط واجب آن است كه نخست حجّ و سپس عمره مفرده را به جا آورد.
مسأله ۱۵۵ ـ اعمال حجّ افراد مانند أعمال حجّ تمتّع است، ولى در چند چیز با یكدیگر فرق دارند:
اوّل: در حجّ تمتّع ارتباط عمره به حجّ و انجام هردو در یك سال معتبر است ـ چنان كه گذشت ـ و این در حجّ افراد معتبر نیست، مگر به سبب عارضى، مثل این كه نذر كند آن دو را در یك سال انجام دهد، و یا بر انجام آن دو در یك سال اجیر شده باشد، و یا استطاعت انجام هردو را در یك سال داشته باشد.
دوم: آن كه در حجّ تمتّع قربانى كردن واجب است ـ همان طور كه گذشت ـ ولى در حجّ افراد قربانى كردن معتبر نیست.
سوم: آن كه در حجّ تمتّع، در حال اختیار، تقدیم طواف و سعى بر وقوف در عرفات و مزدلفه جایز نیست، ولى در حجّ افراد جایز است.
چهارم: آن كه احرام حجّ تمتّع باید از مكّه باشد، ولى احرام حجّ افراد براى كسى كه اهل مكّه است از مكّه، و براى كسى كه منزلش در حدّ فاصل بین میقات و مكّه قرار گرفته از منزلش، و براى غیر آنها از میقات مى باشد.
پنجم: آن كه در حجّ تمتّع واجب است عمره آن پیش از حجّ به جا آورده شود، ولى در حجّ افراد معتبر نیست، بلكه احتیاط واجب این است كه حجّ افراد پیش از عمره مفرده به جا آورده شود.
ششم: آن كه انجام طواف مستحبى پس از بستن احرام حجّ تمتّع جایز نیست، ولى در حجّ افراد جایز است.
مسأله ۱۵۶ ـ هرگاه كسى احرام حجّ افراد مستحبى ببندد مى تواند از آن به عمره تمتّع عدول نماید، مگر آن كه پس از سعى تلبیه گفته باشد كه در این صورت نمى تواند عدول كند.
مسأله ۱۵۷ ـ هرگاه كسى احرام حجّ افراد ببندد و وارد مكّه شود مى تواند طواف مستحبى به جا آورد، ولى احتیاط واجب این است كه پس از خواندن نماز آن طواف دوباره تلبیه را بگوید، و اگر طواف واجبى ـ غیر از طواف خود حجّ افراد ـ به جا آورد بنابر اظهر واجب است پس از نماز طواف دوباره تلبیه را بگوید.