موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
ارث زن و شوهر
مسأله ۲۸۳۳ ـ اگر زنى بمیرد و اولاد نداشته باشد ، نصف همه مال را شوهر او و بقیه را ورثه دیگر مى برند ، و اگر از آن شوهر یا از شوهر دیگر اولاد داشته باشد ، چهار یك همه مال را شوهر و بقیه را ورثه دیگر مى برند.
مسأله ۲۸۳۴ ـ اگر مردى بمیرد و اولاد نداشته باشد ، چهار یك مال او را زن و بقیه را ورثه دیگر مى برند ، و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد ، هشت یك مال را زن و بقیه را ورثه دیگر مى برند ، و زن از زمین خانه و باغ و زراعت و زمینهاى دیگر ارث نمى برد ، نه از خود زمین و نه از قیمت آن ، و از خود هوایى خانه مانند بنا و درخت ارث مى برد ، ولى اگر بقیه ورثه قیمت بنا و درخت را بخواهد بدهد ، باید زن قبول كند ، و همچنین است حكم درخت و زراعت و ساختمانى كه در زمین باغ و زراعت و زمینهاى دیگر است.
مسأله ۲۸۳۵ ـ اگر زن بخواهد در چیزهایى كه از آنها ارث نمى برد ـ مانند زمین خانه ـ تصرّف كند ، باید از سایر ورثه اجازه بگیرد ، و همچنین سایر ورثه تا سهم زن را از هوایى مانند بنا و درخت هر چند از قیمت نداده اند ، نمى توانند بدون اجازه او در آنها تصرّف كنند.
مسأله ۲۸۳۶ ـ اگر بخواهند بنا و درخت و مانند آن را قیمت نمایند ، كه سهم زن را از آن قیمت بدهند باید حساب كنند كه اگر آنها بدون اجاره در زمین بمانند تا از بین بروند ، چقدر ارزش دارند ، و سهم زن را از همان قیمت بدهند.
مسأله ۲۸۳۷ ـ مجراى آب قنات و مانند آن حكم زمین را دارد ، و آجر و چیزهایى كه در آن به كار رفته ، در حكم ساختمان است.
مسأله ۲۸۳۸ ـ اگر میت بیش از یك زن داشته باشد ، چنانچه اولاد نداشته باشد چهار یك مال ، و اگر اولاد داشته باشد ، هشت یك مال به شرحى كه گذشت ، به طور مساوى بین زنهاى او قسمت مى شود اگر چه شوهر با همه یا بعضى از آنان نزدیكى نكرده باشد ، ولى اگر در مرضى كه در آن مرض از دنیا رفته زنى را عقد كرده و با او نزدیكى نكرده است ، آن زن از او ارث نمى برد و حقّ مهر هم ندارد.
مسأله ۲۸۳۹ ـ اگر زن در حال مرض شوهر كند و به همان مرض بمیرد ، شوهرش اگرچه با او نزدیكى نكرده باشد ، از او ارث مى برد.
مسأله ۲۸۴۰ ـ اگر زن را ـ به ترتیبى كه در احكام طلاق گذشت ـ طلاق رجعى بدهند و در بین عدّه بمیرد ، شوهر از او ارث مى برد ، و نیز اگر شوهر در بین آن عدّه بمیرد زن از او ارث مى برد ، ولى اگر بعد از گذشتن عدّه یا در عدّه طلاق بائن ، یكى از آنان بمیرد ، دیگرى از او ارث نمى برد.
مسأله ۲۸۴۱ ـ اگر شوهر در حال مرض ، همسرش را طلاق دهد و پیش از گذشتن دوازده ماه هلالى بمیرد ، زن با سه شرط از او ارث مى برد:
(اوّل) آن كه در این مدّت شوهر دیگر نكرده باشد ، و در صورتى كه شوهر كرده باشد احتیاط واجب این است كه صلح نمایند.
(دوم) به واسطه بى میلى به شوهر مالى به او نداده باشد كه به طلاق دادن راضى شود ، بلكه اگر چیزى هم به شوهر ندهد ولى طلاق به تقاضاى زن باشد ، ارث بردنش محلّ اشكال است.
(سوم) شوهر در مرضى كه در آن مرض زن را طلاق داده ، به واسطه آن مرض یا به جهت دیگرى بمیرد ، پس اگر از آن مرض خوب شود و به جهت دیگرى از دنیا برود ، زن از او ارث نمى برد.
مسأله ۲۸۴۲ ـ لباسى كه مرد براى پوشیدن زن خود گرفته اگرچه زن آن را پوشیده باشد ، بعد از مردن شوهر ، جزء مال شوهر است.
