موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
شرايط كسانى كه مستحق زكاتند
مسأله ۱۹۵۹ ـ كسى كه زكات مى گیرد باید شیعه دوازده امامى باشد ، و اگر انسان كسى را شیعه دوازده امامى بداند و به او زكات بدهد ، و بعد معلوم شود نبوده ، باید دوباره زكات بدهد.
مسأله ۱۹۶۰ ـ اگر طفل یا دیوانه اى از شیعه دوازده امامى ، فقیر باشد ، انسان مى تواند به ولىّ او زكات بدهد به قصد این كه آنچه مى دهد ملك طفل یا دیوانه باشد و ولىّ آنها هم به همین قصد بگیرد.
مسأله ۱۹۶۱ ـ اگر به ولىّ طفل و دیوانه دسترسى ندارد ، مى تواند خودش یا به وسیله یك نفر امین زكات را به مصرف طفل یا دیوانه برساند ، و باید موقعى كه زكات به مصرف آنان مى رسد نیت زكات كند ، و در صورتى كه به ولىّ طفل و دیوانه دسترسى دارد بنابر احتیاط واجب به وسیله ولىّ یا به اذن او به مصرف آنان برساند.
مسأله ۱۹۶۲ ـ به فقیرى كه گدایى مى كند ، مى شود زكات داد ، ولى به كسى كه زكات را در معصیت صرف مى كند ، نمى شود زكات داد.
مسأله ۱۹۶۳ ـ به كسى كه معصیت كبیره را آشكارا به جا مى آورد ، و به تارك نماز و به شرابخوار ـ بنابر احتیاط واجبـ نمى شود زكات داد.
مسأله ۱۹۶۴ ـ كسى كه بدهكار است و نمى تواند بدهى خود را بدهد ، اگر چه مخارج او بر انسان واجب باشد ، مى شود قرضش را از زكات داد.
مسأله ۱۹۶۵ ـ انسان نمى تواند مخارج كسانى را كه مثل اولاد خرجشان بر او واجب است از زكات بدهد ، ولى اگر مخارج آنان را ندهد ، دیگران مى توانند به آنها زكات بدهند.
مسأله ۱۹۶۶ ـ اگر انسان زكات را به پسرش بدهد كه خرج زن و نوكر و كلفت خود بنماید ، اشكال ندارد.
مسأله ۱۹۶۷ ـ اگر پسر به كتابهاى علمى و دینى احتیاج داشته باشد ، پدر مى تواند آنها را از زكات خریده و در معرض استفاده پسر قرار دهد ، و اگر بخواهد از سهم سبیل الله بخرد ، بنابر احتیاط باید بر آن مصلحت عمومى مترتّب باشد.
مسأله ۱۹۶۸ ـ پدر مى تواند به پسرى كه احتیاج به زن گرفتن دارد ، زكات خود را بدهد كه زن بگیرد ، و همچنین است پسر نسبت به پدر.
مسأله ۱۹۶۹ ـ به زنى كه شوهر مخارج او را مى دهد ، و زنى كه شوهرش خرجى او را نمى دهد ولى مى تواند او را به دادن خرجى مجبور كند ، نمى شود زكات داد.
مسأله ۱۹۷۰ ـ زنى كه به عقد موقت درآمده اگر فقیر باشد ، شوهرش و دیگران مى توانند به او زكات بدهند ، ولى اگر شوهرش در ضمن عقد شرط كند كه مخارج او را بدهد یا به جهت دیگرى دادن مخارجش بر او واجب باشد ، در صورتى كه مخارج آن زن را بدهد ، نمى شود به آن زن زكات داد.
مسأله ۱۹۷۱ ـ زن مى تواند به شوهر فقیر خود زكات بدهد ، اگر چه شوهر زكات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
مسأله ۱۹۷۲ ـ سید نمى تواند از غیر سید زكات بگیرد ، ولى اگر خمس و سایر وجوهات كفایت مخارج او را نكند و از گرفتن زكات غیر سید ناچار باشد ، مى تواند به قدر مخارج روزانه بگیرد.
مسأله ۱۹۷۳ ـ به كسى كه معلوم نیست سید است یا نه ، مى شود زكات داد.
