موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
جاهايى كه فقط قضاى روزه واجب است
مسأله ۱۶۹۶ ـ در چند صورت فقط قضاى روزه بر انسان واجب است و كفّاره واجب نیست:
(اوّل) آن كه در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلى كه در مسأله «۱۶۳۸» گذشت تا اذان صبح از خواب دوم و سوم بیدار نشود.
(دوم) آن كه عملى كه روزه را باطل مى كند انجام ندهد ، ولى نیت روزه نكند ، یا ریا كند ، یا قصد كند كه روزه نباشد ، یا قصد كند كارى كه روزه را باطل مى كند انجام دهد.
(سوم) آن كه در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش كند و با حال جنابت یك روز یا چند روز روزه بگیرد.
(چهارم) آن كه در ماه رمضان بدون این كه خودش تحقیق كند صبح شده یا نه ، كارى كه روزه را باطل مى كند انجام دهد ، و بعد معلوم شود صبح بوده ، و نیز اگر بعد از تحقیق گمان داشته باشد كه صبح شده ، یا شكّ كند كه صبح شده یا نه ، و كارى كه روزه را باطل مى كند انجام دهد ، و بعد معلوم شود صبح بوده ، قضاى آن روزه بر او واجب است.
(پنجم) آن كه كسى بگوید صبح نشده و انسان به گفته او كارى كه روزه را باطل مى كند انجام دهد ، و بعد معلوم شود صبح بوده است.
(ششم) آن كه كسى بگوید صبح شده و انسان به گفته او یقین نكند یا خیال كند شوخى مى كند و كارى كه روزه را باطل مى كند انجام دهد ، و بعد معلوم شود صبح بوده است.
(هفتم) آن كه كور و مانند او به گفته كسى دیگر افطار كند ، و بعد معلوم شود مغرب نبوده است.
(هشتم) آن كه در هواى صاف به واسطه تاریكى یقین كند كه مغرب شده و افطار كند ، و بعد معلوم شود مغرب نبوده است ، ولى اگر در هواى ابرى به گمان این كه مغرب شده افطار كند ، و بعد معلوم شود مغرب نبوده قضا لازم نیست.
(نهم) آن كه براى خنك شدن یا بى جهت مضمضه كند ـ یعنى آب در دهان بگرداند ـ و بى اختیار فرو رود ، ولى اگر فراموش كند كه روزه است و آب را فرو دهد ، یا براى وضوى نماز واجب مضمضه كند و بى اختیار فرو رود ، قضا بر او واجب نیست.
(دهم) آن كه كسى از جهت اكراه یا اضطرار یا تقیه افطار كند.
مسأله ۱۶۹۷ ـ اگر غیر آب چیز دیگرى را در دهان ببرد و بى اختیار فرو رود ، یا آب داخل بینى كند و بى اختیار فرو رود ، قضا بر او واجب نیست.
مسأله ۱۶۹۸ ـ استنشاق و مضمضه زیاد براى روزه دار مكروه است ، و اگر بعد از مضمضه بخواهد آب دهان را فرو برد ، بهتر آن است كه سه مرتبه آب دهان را بیرون بریزد.
مسأله ۱۶۹۹ ـ اگر انسان بداند كه به واسطه مضمضه یا استنشاق بى اختیار یا از روى فراموشى آب وارد گلویش مى شود ، نباید مضمضه یا استنشاق كند.
مسأله ۱۷۰۰ ـ اگر در ماه رمضان بعد از تحقیق یقین كند كه صبح نشده ، و كارى كه روزه را باطل مى كند انجام دهد ، و بعد معلوم شود صبح بوده ، قضا لازم نیست.
مسأله ۱۷۰۱ ـ اگر انسان شكّ كند كه مغرب شده یا نه ، نمى تواند افطار كند ، ولى اگر شكّ كند كه صبح شده یا نه ، پیش از تحقیق هم مى تواند كارى كه روزه را باطل مى كند انجام دهد.
