موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
احكام مسجد
مسأله ۹۰۹ ـ نجس كردن زمین و سقف و بام و طرف داخل دیوار مسجد حرام است ، و هر كس بفهمد كه نجس شده است باید فوراً آن را تطهیر كند ، و احتیاط واجب آن است كه طرف بیرون دیوار مسجد را هم نجس نكنند ، و اگر نجس شود نجاستش را بر طرف كنند.
مسأله ۹۱۰ ـ اگر نتواند مسجد را تطهیر نماید ، یا كمك لازم داشته باشد و پیدا نكند ، تطهیر مسجد بر او واجب نیست ، ولى باید به كسى كه مى تواند تطهیر كند و احتمال دهد كه تطهیر مى كند اطّلاع دهد.
مسأله ۹۱۱ ـ اگر جایى از مسجد نجس شود كه تطهیر آن بدون كندن یا خراب كردن ممكن نیست ، باید آن جا را بكنند یا خراب نمایند ، در صورتى كه خرابى كلى نبوده و مستلزم ضرر وقف نباشد ، و پر كردن جایى كه كنده اند و ساختن جایى كه خراب كرده اند واجب نیست ، ولى اگر چیزى مانند آجر مسجد نجس شود ، در صورتى كه ممكن باشد ، باید بعد از آب كشیدن به جاى اوّلش بگذارند.
مسأله ۹۱۲ ـ اگر مسجدى را غصب كنند و به جاى آن خانه و مانند آن بسازند ، نجس كردن آن ـ بنابر احتیاط ـ حرام است ، و تطهیر آن واجب نیست ، ولى نجس كردن مسجدى كه خراب شده ـ هر چند در آن نماز نخوانند ـ جایز نیست و تطهیر آن لازم است.
مسأله ۹۱۳ ـ نجس كردن حرم امامان (علیهم السلام) حرام است ، و اگر نجس شود ، چنانچه نجس ماندن آن بى احترامى باشد تطهیر آن واجب است ، بلكه احتیاط مستحبّ آن است كه اگر بى احترامى هم نباشد آن را تطهیر كنند.
مسأله ۹۱۴ ـ نجس كردن حصیر مسجد حرام است ، و كسى كه آن را نجس كرده بنابر احتیاط باید تطهیر كند ، و بر غیر او احتیاط مستحبّ آن است كه تطهیر نماید ، مگر این كه نجاست آن بى احترامى به مسجد باشد ، كه در این صورت باید تطهیر شود.
مسأله ۹۱۵ ـ بردن عین نجس و متنجس در مسجد ، اگر بى احترامى به مسجد باشد حرام است ، بلكه احتیاط مستحبّ آن است كه اگر بى احترامى هم نباشد ، عین نجس را در مسجد نبرند.
مسأله ۹۱۶ ـ اگر مسجد را براى روضه خوانى چادر بزنند و فرش كنند و سیاهى بكوبند و اسباب چاى در آن ببرند ، در صورتى كه این كارها به مسجد ضرر نرساند و مانع نماز خواندن نشود ، اشكال ندارد.
مسأله ۹۱۷ ـ زینت كردن مسجد به طلا و صورت چیزهایى كه مثل انسان و حیوان روح دارد ، بنابر احتیاط واجب جایز نیست ، و نقاشى چیزهایى كه روح ندارد ، مثل گل و بوته مكروه است.
مسأله ۹۱۸ ـ اگر مسجد خراب هم شود نمى توانند آن را بفروشند ، یا داخل ملك و جادّه نمایند.
مسأله ۹۱۹ ـ فروختن در و پنجره و چیزهاى دیگر مسجد حرام است ، و اگر مسجد خراب شود باید اینها را صرف تعمیر همان مسجد كنند ، و چنانچه به درد آن مسجد نخورد ، باید در مسجد دیگر مصرف شود ، ولى اگر به درد مسجدهاى دیگر هم نخورد ، آنچه را كه از اجزاى مسجد شمرده نشود و وقف بر مسجد باشد ، مى توانند با اذن ولىّ شرعى بفروشند و پول آن را اگر ممكن است صرف تعمیر همان مسجد ، وگرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند ، و اگر آن هم ممكن نشد ، در سایر وجوه برّ و خیر صرف نمایند.
مسأله ۹۲۰ ـ ساختن مسجد و تعمیر آن مستحبّ است ، و اگر مسجد طورى خراب شود كه تعمیر آن ممكن نباشد مى توانند آن را خراب كنند و دوباره بسازند ، بلكه مى توانند مسجدى را كه خراب نشده ـ براى احتیاج مردم به نماز ـ خراب كنند و بزرگتر بسازند.
مسأله ۹۲۱ ـ تمیز كردن مسجد و روشن كردن چراغ در آن مستحبّ است ، و كسى كه مى خواهد مسجد برود مستحبّ است خود را خوشبو كند ، و لباس پاكیزه و قیمتى بپوشد ، و ته كفش خود را وارسى كند كه نجاستى به آن نباشد ، و موقع داخل شدن به مسجد اوّل پاى راست ، و موقع بیرون آمدن اوّل پاى چپ را بگذارد ، و همچنین مستحبّ است از همه زودتر به مسجد آید و از همه دیرتر بیرون رود.
مسأله ۹۲۲ ـ وقتى انسان وارد مسجد مى شود مستحبّ است دو ركعت نماز به قصد تحیت و احترام مسجد بخواند ، و اگر نماز واجب یا مستحبّ دیگرى هم بخواند كافیست.
مسأله ۹۲۳ ـ خوابیدن در مسجد اگر انسان ناچار نباشد ، و صحبت كردن راجع به كارهاى دنیا ، و مشغول صنعت شدن ، و خواندن شعرى كه نصیحت و مانند آن نباشد مكروه است ، و نیز مكروه است آب دهان و بینى و اخلاط سینه را در مسجد بیندازد ، و گمشده اى را طلب كند ، و صداى خود را بلند كند ، ولى بلند كردن صدا براى اذان مانعى ندارد ، بلكه مستحبّ است.
مسأله ۹۲۴ ـ راه دادن بچّه و دیوانه به مسجد مكروه است ، و كسى كه پیاز و سیر و مانند اینها خورده كه بوى دهانش مردم را اذیت مى كند ، مكروه است به مسجد برود.