موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
احكام غسل كردن
مسأله ۳۷۸ ـ در غسل ارتماسى یا ترتیبى پاك بودن تمام بدن پیش از غسل لازم نیست ، بلكه اگر به فرو رفتن در آب یا ریختن آب ـ در صورتى كه آب معتصم باشد ـ به قصد غسل بدن پاك شود غسل صحیح است ، و آب معتصم آبى است كه به ملاقات با نجس نجس نشود ، مانند آب باران و كرّ و جارى.
مسأله ۳۷۹ ـ كسى كه از حرام جنب شده غسل او با آب گرم اگر چه عرق كند صحیح است ، و احتیاط مستحبّ آن است كه با آب سرد غسل كند.
مسأله ۳۸۰ ـ اگر در غسل جایى از بدن نشسته بماند ، چنانچه غسل ارتماسى باشد باطل است ، و اگر ترتیبى باشد حكم آن در مسأله «۳۷۱» گذشت ، و در هر حال شستن آنچه كه عرفاً باطن شمرده مى شود ـ مثل توى گوش و بینى ـ واجب نیست.
مسأله ۳۸۱ ـ جایى را كه شكّ دارد از ظاهر بدن است یا از باطن آن ، چنانچه قبلا از ظاهر بوده باید بشوید و اگر قبلا از ظاهر نبوده شستن آن لازم نیست ، و در صورتى كه حالت سابقه معلوم نیست ـ بنابر احتیاط واجب ـ بشوید.
مسأله ۳۸۲ ـ اگر سوراخ جاى گوشواره و مانند آن به قدرى گشاد باشد كه داخل آن از ظاهر شمرده شود ، باید آن را شست ، و در غیر این صورت شستن آن لازم نیست ، مگر در صورت شكّ در صدق ظاهر بر آن كه در این صورت بنابر احتیاط لازم است .
مسأله ۳۸۳ ـ چیزى را كه مانع رسیدن آب به بدن است باید بر طرف نماید ، و اگر پیش از یقین به بر طرف شدن آن ، غسل ارتماسى نماید ، باید دوباره غسل كند ، و اگر غسل ترتیبى كرده است حكمش همان است كه در مسأله «۳۷۲» گذشت.
مسأله ۳۸۴ ـ اگر موقع غسل شكّ كند چیزى كه مانع از رسیدن آب باشد در بدن او هست یا نه باید وارسى كند تا مطمئن شود كه مانعى نیست.
مسأله ۳۸۵ ـ در غسل باید موهاى كوتاهى را كه جزء بدن حساب مى شود بشوید ، و شستن موهاى بلند واجب نیست ، بلكه اگر آب را طورى به پوست برساند كه آنها تر نشود ، غسل صحیح است ، ولى اگر رساندن آب به پوست بدون شستن آنها ممكن نباشد ، باید آنها را بشوید كه آب به بدن برسد.
مسأله ۳۸۶ ـ تمام شرطهایى كه براى صحیح بودن وضو گذشت ، مثل پاك بودن آب و مباح بودن آن ، در صحیح بودن غسل هم شرط است ، ولى در غسل لازم نیست بدن را از بالا به پایین بشوید ، و نیز در غسل ترتیبى لازم نیست بعد از شستن هر قسمت فوراً قسمت دیگر را بشوید ، پس اگر بعد از شستن سر و گردن صبر كند و بعد از مدّتى بدن را بشوید ، یا بعد از طرف راست مدّتى صبر كند و بعد طرف چپ را بشوید ، اشكال ندارد ، ولى كسى كه نمى تواند از بیرون آمدن بول و غائط خوددارى كند ، اگر به اندازه غسل و نماز مى شود از او بیرون نیاید ، باید فوراً غسل كند و بعد از آن هم فوراً نماز بخواند.
مسأله ۳۸۷ ـ كسى كه قصد دارد پول حمّامى را ندهد یا بدون این كه بداند حمّامى راضى است بخواهد نسیه بگذارد اگر چه بعد حمّامى را راضى كند غسل او باطل است.
مسأله ۳۸۸ ـ اگر حمّامى راضى باشد كه پول حمام نسیه بماند ، ولى كسى كه غسل مى كند قصدش این باشد كه طلب او را ندهد ، یا از مال حرام بدهد غسل او باطل است.
مسأله ۳۸۹ ـ اگر پولى را كه خمس آن را نداده است به حمّامى بدهد ، مرتكب حرام شده و غسل او باطل است.
مسأله ۳۹۰ ـ اگر مخرج غائط را در آب خزینه تطهیر كند ، و پیش از غسل شكّ كند كه چون در خزینه تطهیر كرده حمّامى به غسل كردن او راضى است یا نه ، غسل او باطل است ، مگر این كه پیش از غسل حمّامى را راضى كند.
مسأله ۳۹۱ ـ اگر شكّ كند كه غسل كرده یا نه باید غسل كند ، ولى اگر بعد از غسل شكّ كند كه غسل او درست بوده یا نه ، در صورتى كه احتمال بدهد كه وقت غسل ملتفت بوده ، غسلش صحیح است.
مسأله ۳۹۲ ـ اگر در بین غسل حدث اصغر از او سر زند ـ مثلا بول كند ـ بنابر احتیاط واجب غسل را تمام كند و اعاده نماید و وضو هم ضمیمه كند مگر این كه از غسل ترتیبى به غسل ارتماسى عدول كند.
مسأله ۳۹۳ ـ اگر از جهت تنگى وقت وظیفه مكلَّف تیمّم بوده ولى به خیال این كه به اندازه غسل و نماز وقت دارد غسل كند ، در صورتى كه به قصد طهارت از جنابت یا قرائت قرآن مثلا غسل نماید غسل او صحیح است ، و اگر قصد كند براى خواندن آن نماز به نحوى كه اگر امر به نماز نباشد قصد غسل نداشته باشد ، آن غسل باطل است.
مسأله ۳۹۴ ـ كسى كه جنب شده و نماز خوانده اگر شكّ كند كه غسل كرده یا نه ، چنانچه احتمال بدهد كه وقت شروع به نماز ملتفت بوده ، نماز او صحیح است ، ولى براى نمازهاى بعد باید غسل كند ، و در صورتى كه بعد از نماز حدث اصغر از او صادر شده باشد باید وضو هم بگیرد ، و نمازى را هم كه خوانده اگر وقت باقى است اعاده كند ، و اگر وقت باقى نیست قضا نماید.
مسأله ۳۹۵ ـ كسى كه چند غسل بر او واجب است ، مى تواند آنها را جدا جدا انجام دهد ، ولى بعد از غسل اوّل براى بقیه نیت وجوب نكند ، و همچنین مى تواند به نیت همه آنها یك غسل به جا آورد ، بلكه اگر یك غسل معین از آنها را قصد كند ، از بقیه كفایت مى نماید.
مسأله ۳۹۶ ـ اگر بر جایى از بدن آیه قرآن یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد ، چنانچه بخواهد غسل ترتیبى به جا آورد باید آب را طورى به بدن برساند كه مسّ آن نوشته نشود ، و همچنین است اگر بخواهد وضوى ترتیبى بگیرد و بر بعض اعضاى وضو آیه قرآن باشد ، و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر اسم خداوند متعال باشد ، و در غسل و وضو مراعات احتیاط نسبت به اسماء انبیا و ائمّه و حضرت زهرا (علیهم السلام)مستحبّ است.
مسأله ۳۹۷ ـ كسى كه غسل جنابت كرده ، نباید براى نماز وضو بگیرد ، بلكه با غسلهاى دیگر واجب غیر از غسل استحاضه متوسّطه و با غسلهاى مستحبّ كه در مسأله «۶۵۰» مى آید ، نیز مى تواند بدون وضو نماز بخواند ، اگر چه احتیاط مستحبّ آن است كه وضو هم بگیرد.