موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
مستحبّات و مكروهات خوردن و آشاميدن
«مسأله 3246» چند چيز در غذا خوردن مستحب است:
اوّل: هر دو دست را پيش از غذا بشويد. دوم: بعد از غذا دست خود را بشويد و با دستمال خشك كند. سوم: ميزبان پيش از همه شروع به غذا خوردن كند و بعد از همه دست بكشد و پيش از غذا اوّل ميزبان دست خود را بشويد، بعد كسى كه طرف راست او نشسته و همين طور تا برسد به كسى كه طرف چپ او نشسته و بعد از غذا اوّل كسى كه طرف چپ ميزبان نشسته دست خود را بشويد و همين طور تا به طرف راست ميزبان برسد. چهارم: در اوّل غذا «بسم اللّه» بگويد، ولى اگر سر يك سفره چند جور غذا باشد، در وقت خوردن هر كدام آنها، گفتن «بسم اللّه» مستحب است. پنجم: با دست راست غذا بخورد. ششم: اگر با دست غذا مىخورد، با سه انگشت يا بيشتر غذا بخورد و با دو انگشت نخورد. هفتم: اگر چند نفر سر يك سفره نشسته باشند، هر كسى از غذاى جلوى خودش بخورد. هشتم: لقمه را كوچك بردارد. نهم: سر سفره زياد بنشيند و غذا خوردن را طول بدهد. دهم: غذا را خوب بجود. يازدهم: بعد از غذا، خداوند متعال را حمد كند. دوازدهم: انگشتان را بليسد. سيزدهم: بعد از غذا خلال نمايد، ولى با چوب انار و چوب
(616)
ريحان و نِى و برگ درخت خرما خلال نكند. چهاردهم: آنچه بيرون سفره مىريزد جمع كند و بخورد، ولى اگر در بيابان غذا مىخورد، مستحب است آنچه مىريزد، براى پرندگان و حيوانات بگذارد. پانزدهم: در اوّل روز و اوّل شب غذا بخورد و در بين روز و در بين شب غذا نخورد. شانزدهم: بعد از خوردن غذا مقدارى به پشت بخوابد و پاى راست را روى پاى چپ بيندازد. هفدهم: در اوّل غذا و آخر آن نمك بخورد. هيجدهم: ميوه را پيش از خوردن با آب بشويد.
«مسأله 3247» چند چيز در غذا خوردن مكروه است:
اوّل: در حال سيرى غذا خوردن. دوم: پر خوردن، در خبر است كه: «خداوند متعال بيشتر از هر چيز از شكم پُر تنفّر دارد.»(1) سوم: نگاه كردن به صورت ديگران در هنگام غذا خوردن. چهارم: خوردن غذاى داغ. پنجم: فوت كردن به چيزى كه مىخورد يا مىآشامد. ششم: بعد از گذاشتن نان در سفره، منتظر چيز ديگرى شدن. هفتم: پاره كردن نان با كارد. هشتم: گذاشتن نان زير ظرف غذا. نهم: پاك كردن گوشتى كه به استخوان چسبيده به گونهاى كه چيزى در آن نماند. دهم: پوست كندن ميوههايى كه معمولا با پوست مصرف مىشوند. يازدهم: دور انداختن ميوه پيش از آن كه كاملاً آن را بخورد.
«مسأله 3248» در آشاميدن آب چند چيز مستحب است:
اوّل: آب را به طور مكيدن بياشامد. دوم: در روز ايستاده آب بخورد. سوم: پيش از آشاميدن آب «بسم اللّه» و بعد از آن «الحمداللّه» بگويد. چهارم: به سه نفس آب بياشامد. پنجم: از روى ميل آب بياشامد. ششم: بعد از آشاميدن آب حضرت ابا عبداللّه عليهالسلام و اهل بيت و ياران ايشان را ياد كند و قاتلان آن حضرت را لعنت نمايد.
«مسأله 3249» در آشاميدن آب چند چيز مكروه است:
اوّل: زياد آشاميدن. دوم: آشاميدن آب در شب به حالت ايستاده. سوم: آشاميدن آب با دست چپ. چهارم: آشاميدن آب پس از غذاى چرب. پنجم: آشاميدن از جاى شكسته كوزه، ليوان و هر ظرف ديگر و نيز از جايى كه دسته آن است.
--------------------------------------------------------------------------------
1 ـ وسائل الشيعة، چاپ آل البيت، باب 1 از «أبواب آداب المائدة»،ح13،ج24،ص242 و 243.
(617)