موضوع: کتب استفتائی
احكام خوردنيها و آشاميدنيها
مسأله 3110: خوردن گوشت مرغى كه مانند شاهين چنگال دارد، حرام است ولى پرستو حلال مى باشد و خوردن گوشت هُدهُد، كراهت دارد.
مسأله 3111: اگر چيزى كه روح دارد، از حيوان زنده جدا نمايند، مثلا دنبه يا مقدارى گوشت از گوسفند زنده ببرند، نجس و حرام مى باشد.
مسأله 3112: خوردن پانزده چيز از حيوانات حلال گوشت، حرام يا بنابر احتياط واجب ترك آن است: 1- خون، 2- فضله، 3- نرى، 4- فرج، 5- بچّه دان، 6- غُدد ( دشول )، 7- تخم ( دنبلان )، 8- چيزى كه در مغز كلّه است و به شكل نخود مى باشد، 9- مغز حرام كه ميان تيره پشت است، 10- پى كه دو طرف تيره پشت است، 11- زهره دان، 12- سپرز ( طحال )، 13- بول دان ( مثانه )، 14- حدقه چشم، 15- چيزى كه ميان سم است و « ذات الاشاجع » نام دارد.
مسأله 3113: خوردن سرگين، بول حيوان، آب دماغ و چيزهاى خبيث ديگر كه طبيعت انسان از آن متنفّر است حرام مى باشد ولى اگر پاك باشد و مقدارى از آن طورى با چيز حلال مخلوط شود كه در نظر مردم نابود حساب شود، خوردن آن اشكال ندارد.
مسأله 3114: خوردن خاك حرام است، ولى خوردن كمى از تربت حضرت سيّدالشهداء(عليه السلام) براى شفا و خوردن گل داغستان و گل ارمنى براى معالجه، اشكال ندارد.
مسأله 3115: فرو بردن آب بينى و خلط سينه كه در دهان آمده، حرام نيست گرچه احوط استحبابى ترك آن است و نيز فرو بردن غذايى كه موقع خلال كردن، از لاى دندان بيرون مى آيد، اشكال ندارد.
مسأله 3116: خوردن چيزى كه براى انسان، ضرر زياد دارد حرام است.
مسأله 3117: خوردن گوشت اسب، قاطر و الاغ مكروه است و اگر كسى با آن نزديكى نمايد حرام مى شود و بايد آن را از شهر بيرون ببرند و در جاى ديگر بفروشند.
مسأله 3118: اگر با حيوان حلال گوشتى، مانند گاو و گوسفند نزديكى كند، بول و سرگين آن نجس مى شود و آشاميدن شير آن نيز حرام است و بايد فوراً آن حيوان را بكشند سپس بسوزانند و كسى كه با آن نزديكى كرده، پول آن را به صاحبش بدهد.
مسأله 3119: آشاميدن شراب حرام و در روايات، بزرگترين گناه شمرده شده است. و اگر كسى آن را حلال بداند چنانچه موجب تكذيب پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) شود در حكم كافر است. حضرت امام جعفر صادق(عليه السلام)فرمودند: « شراب ريشه بديها و منشأ گناهان است، كسى كه شراب مى خورد، عقل خود را از دست مى دهد، در آن موقع خدا را نمى شناسد، از هيچ گناهى باك ندارد، احترام هيچ كس را نگه نمى دارد، حق خويشان نزديك را رعايت نمى كند، از پليدى آشكار رو نمى گرداند، روح ايمان و خداشناسى از او بيرون مى رود، روح خبيثى كه از رحمت خدا دور است در او مى ماند، خدا، فرشتگان، پيامبران و مؤمنين او را لعنت مى كنند، تا چهل روز نماز او قبول نمى شود، روز قيامت روى او سياه است، زبان از دهانش بيرون مى آيد، آب دهان او به سينه اش مى ريزد و فرياد تشنگى او بلند است ».
مسأله 3120: نشستن بر سر سفره اى كه در آن شراب مى خورند، اگر انسان يكى از آنان حساب شود، حرام مى باشد و خوردن چيزى از آن سفره نيز حرام است.
مسأله 3121: بر هر مسلمان واجب است، مسلمان ديگرى كه نزديك است از گرسنگى يا تشنگى بميرد، آب و نان داده و او را از مرگ نجات دهد.
مستحبات غذا خوردن
مسأله 3122: چند چيز در غذا خوردن مستحب است: 1- هر دو دست را پيش از غذا بشويد. 2- بعد از غذا دست خود را بشويد و با دستمال خشك كند. 3- ميزبان پيش از همه، به غذا خوردن شروع كند و بعد از همه دست بكشد. 4- اوّل غذا « بسم اللّه » بگويد، ولى اگر سر يك سفره، چند نوع غذا باشد، در وقت خوردن هرنوع از آن، گفتن « بسم اللّه » مستحب است. 5- با دست راست غذا بخورد. 6- با سه انگشت يا بيشتر غذا بخورد و با دو انگشت نخورد. 7- اگر چند نفر سر يك سفره نشسته اند هريك از غذاى جلوى خود بخورد. 8- لقمه را كوچك بردارد. 9- سر سفره زياد بنشيند و غذا خوردن را طول بدهد. 10- غذا را خوب بجود. 11- بعد از غذا خداوند را شكر كند. 12- انگشتها را بليسد. 13- بعد از غذا خلال نمايد، ولى با چوب انار، چوب ريحان، نى و برگ درخت خرما خلال نكند. 14- آنچه بيرون سفره مى ريزد جمع كند و بخورد، ولى اگر در بيابان غذا بخورد، مستحب است آنچه مى ريزد، براى پرندگان و حيوانات بگذارد. 15- اوّل روز و اوّل شب غذا بخورد و بين روز يا شب غذا نخورد. 16- بعد از خوردن غذا بر پشت بخوابد و پاى راست را روى پاى چپ بيندازد. 17- قبل و بعد از غذا نمك بخورد. 18- ميوه را پيش از خوردن با آب بشويد.
مكروهات غذا خوردن
مسأله 3123: چند چيز در غذا خوردن مكروه است: 1- در حال سيرى غذا خوردن. 2- زياد خوردن، در روايت است: خدا بيشتر از هر چيز از شكم پر بدش مى آيد. 3- نگاه كردن به صورت ديگران هنگام غذا خوردن. 4- خوردن غذاى گرم. 5- دميدن در چيزى كه مى خورد يا مى آشامد. 6- پاره كردن نان با كارد. 7- گذاشتن نان زير ظرف غذا. 8- پاك كردن گوشتى كه به استخوان چسبيده، طورى كه چيزى در آن نماند. 9- پوست كندن ميوه هايى كه بتوان با پوست خورد. 10- دور انداختن ميوه، پيش از خوردن كامل آن.
مستحبات آشاميدن آب
مسأله 3124: در آشاميدن آب چند چيز مستحب است: 1- آب را به طور مكيدن بياشامد. 2- در روز ايستاده آب بياشامد. 3- پيش از آشاميدن آب « بسم اللّه » و بعد از آن « الحمد للّه » بگويد. 4- به سه نفس آب بياشامد. 5- از روى ميل آب بياشامد. 6- بعد از آشاميدن آب، حضرت اباعبداللّه الحسين(عليه السلام) و اهل بيت مظلوم ايشان را ياد كرده و قاتلان آن حضرت را لعنت نمايد.
مكروهات آشاميدن آب
مسأله 3125: زياد آشاميدن آب، آشاميدن آن بعد از غذاى چرب و در شب در حال ايستاده مكروه است و نيز آشاميدن آب با دست چپ و همچنين از جاى شكسته ظرف و دسته آن مكروه مى باشد.