موضوع: کتب استفتائی

 

نماز احتياط

 

مسأله 1325: كسى كه نماز احتياط بر او واجب است، بعد از سلام نماز بايد فوراً نيّت نماز احتياط كند، تكبير بگويد، حمد را بخواند، به ركوع رود و دو سجده نمايد، پس اگر يك ركعت نماز احتياط بر او واجب بوده، بعد از دو سجده، تشهّد بخواند و سلام دهد و اگر دو ركعت نماز احتياط بر او واجب بوده، بعد از دو سجده، يك ركعت ديگر مانند ركعت اوّل بجا آورد و بعد از تشهّد، سلام دهد.

 

مسأله 1326: نماز احتياط، سوره و قنوت ندارد، بايد آن را آهسته بخواند، نيّت آن را بر زبان نياورد و بنابر احتياط مستحب « بسم اللّه » آن را نيز آهسته بگويد.

 

مسأله 1327: اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد نمازى كه خوانده درست بوده، لازم نيست نماز احتياط بخواند و اگر در بين نماز احتياط بفهمد، لازم نيست آن را تمام نمايد.

 

مسأله 1328: اگر پيش از خواندن نماز احتياط، بفهمد ركعتهاى نمازش كم بوده، چنانچه كارى كه نماز را باطل مى كند انجام نداده، بايد آنچه را كه از نماز نخوانده، بخواند و براى سلام بيجا، دو سجده سهو بجا آورد و اگر كارى كه نماز را باطل مى كند انجام داده، مثلا پشت به قبله كرده، بايد نماز را دوباره بخواند.

 

مسأله 1329: اگر بعد از نماز احتياط، بفهمد كسرى نماز، به مقدار نماز احتياط بوده، مثلا در شك بين سه و چهار يك ركعت نماز احتياط بخواند، بعد بفهمد نماز را سه ركعت خوانده، نمازش صحيح است.

 

مسأله 1330: اگر بعد از خواندن نماز احتياط، بفهمد كسرى نماز، كمتر از نماز احتياط بوده، مثلا در شك بين دو و چهار، دو ركعت نماز احتياط بخواند، بعد بفهمد، نماز را سه ركعت خوانده، بايد نماز را دوباره بخواند.

 

مسأله 1331: اگر بعد از خواندن نماز احتياط، بفهمد كسرى نماز، بيشتر از نماز احتياط بوده مثلا براى شك بين سه و چهار يك ركعت نماز احتياط بخواند، بعد بفهمد نماز را دو ركعت خوانده، چنانچه بعد از نماز احتياط، كارى كه نماز را باطل مى كند انجام داده، مثلا پشت به قبله كرده، بايد نماز را دوباره بخواند و اگر كارى كه نماز را باطل كند انجام نداده، نماز را تكميل كند و براى زياده ها سجده سهو بجا آورد و بنابر احتياط مستحب نماز را هم اِعاده نمايد.

 

مسأله 1332: اگر بين دو و سه و چهار شك كند و بعد از خواندن دو ركعت نماز احتياط ايستاده، يادش بيايد كه نماز را دو ركعت خوانده، لازم نيست دو ركعت نماز احتياط نشسته را بخواند.

 

مسأله 1333: اگر بين سه و چهار شك كند و موقعى كه دو ركعت نماز احتياط نشسته يا يك ركعت ايستاده مى خواند، يادش بيايد كه نماز را سه ركعت خوانده، بايد نماز احتياط را تمام نمايد و كفايت مى كند.

 

مسأله 1334: اگر بين دو و سه و چهار شك كند و موقعى كه دو ركعت نماز احتياط ايستاده را مى خواند، پيش از ركوع ركعت دوم، يادش بيايد كه نماز را سه ركعت خوانده، بايد بنشيند و نماز احتياط را يك ركعتى تمام نمايد و كفايت مى كند.

 

مسأله 1335: اگر در بين نماز احتياط بفهمد، كسرى نماز بيشتر يا كمتر از نماز احتياط بوده، چنانچه نتواند نماز احتياط را طبق كسرى نماز تمام كند، بايد آن را رها نمايد و نماز را دوباره بخواند و بنابر احتياط مستحب براى رهايى از آن نماز كارى كند كه نماز را باطل مى نمايد مثلا پشت به قبله كند و براى شك بين دو و سه و چهار، موقعى كه دو ركعت نماز احتياط مى خواند، در ركعت آخر آن بعد از ركوع بفهمد كه نمازش سه ركعت بوده، بايد نماز احتياط را رها كند و نماز را دوباره بجا آورد.

 

مسأله 1336: اگر شك كند، نماز احتياطى كه بر او واجب بوده، بجا آورده يا نه، چنانچه وقت نماز گذشته به شك خود اعتنا نكند و اگر وقت دارد، در صورتى كه مشغول كار ديگرى نشده و از جاى نماز، برنخاسته و كارى مانند روگرداندن از قبله كه نماز را باطل مى كند انجام نداده، بايد نماز احتياط را بخواند. و اگر كارى كه نماز را باطل مى كند بجا آورده، يا بين نماز و شك او زياد فاصله شده، پس به اين شك اعتنا نكند.

 

مسأله 1337: اگر در نماز احتياط، ركنى زياد كند، يا مثلا به جاى يك ركعت، دو ركعت بخواند، نماز احتياط باطل مى شود و بايد دوباره اصل نماز را بجا آورد.

 

مسأله 1338: هنگامى كه انسان مشغول نماز احتياط است، اگر در يكى از كارهاى آن شك كند، چنانچه محل آن نگذشته، بايد بجا آورد و اگر محلّش گذشته، بايد به شك خود اعتنا نكند، مثلا اگر شك كند حمد خوانده يا نه، چنانچه به ركوع نرفته بايد بخواند و اگر به ركوع رفته بايد به شك خود اعتنا نكند.

 

مسأله 1339: اگر در شماره ركعتهاى نماز احتياط شك كند، چنانچه طرفِ بيشترِ شك، نماز را باطل مى كند، بايد بنا را بر كمتر بگذارد و اگر طرف بيشتر شك، نماز را باطل نمى كند، بايد بنا را بر بيشتر بگذارد، مثلا موقعى كه مشغول خواندن دو ركعت نماز احتياط است، اگر شك كند دو ركعت خوانده يا سه ركعت، بايد بنا بگذارد كه دو ركعت خوانده و بنابر احتياط مستحب اصل نماز را نيز اِعاده نمايد.

 

مسأله 1340: اگر در نماز احتياط، چيزى كه ركن نيست، سهواً كم يا زياد شود، بنابر احتياط مستحب دو سجده سهو بجا آورد.

 

مسأله 1341: اگر بعد از سلام نماز احتياط، شك كند يكى از اجزا يا شرايط آن را بجا آورده يا نه، به شك خود اعتنا نكند.

 

مسأله 1342: اگر در نماز احتياط، تشهّد يا يك سجده را فراموش كند، بنابر احتياط واجب بعد از سلام نماز، آن را قضا نمايد.

 

مسأله 1343: اگر به همراه نماز احتياط، قضاى يك سجده، يا قضاى يك تشهّد و يا دو سجده سهو بر او واجب شود، بايد اوّل نماز احتياط را بجا آورد.

 

مسأله 1344: حكم گمان در عدد ركعات نماز مانند حكم يقين است، مگر گمان به چيزى كه سبب بطلان نماز باشد كه در اين صورت، حكم يقين را ندارد و امّا گمان در افعال نماز، اگرچه بعيد نيست كه مانند يقين باشد، ولى بنابر احتياط مستحب بعد از اعتنا كردن به گمان، عمل را تمام كند و اصل نماز را اعاده نمايد.

 

مسأله 1345: حكم شك، سهو وگمان، در نمازهاى واجب يوميّه و ديگر نمازهاى واجب فرق ندارد، مثلا اگر در نماز آيات شك كند، يك ركعت خوانده يا دو ركعت، چون شك او در نماز دو ركعتى است نمازش باطل است.