موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
نمازهاى مستحب
مسأله 772- نمازهاى مستحبى بسيار است و آنها را نافله مى‌گويند، و در ميان نمازهاى مستحبى به خواندن نافله‌هاى شبانه روز بيشتر سفارش شده است و آنها در غير روز جمعه سى و چهار ركعتند كه هشت ركعت آن نافلۀ ظهر، و هشت ركعت نافلۀ عصر، و چهار ركعت نافلۀ مغرب، و دو ركعت نافلۀ عشا، و يازده ركعت نافله شب، و دو ركعت نافلۀ صبح مى‌باشد، و چون دو ركعت نافلۀ عشا را بنابر احتياط بايد نشسته خواند، يك ركعت حساب مى‌شود.
و در روز جمعه بر شانزده ركعت نافلۀ ظهر و عصر، چهار ركعت اضافه مى‌شود.
نمازهاى نافله- به جز نافله وتر و برخى نافله‌هايى كه در كتابهاى مفصّل ذكر شده- دو ركعت دو ركعت خوانده مى‌شود.
مسأله 773- از يازده ركعت نافلۀ شب، هشت ركعت آن به نيت نافلۀ شب و دو ركعت آن به نيت نماز شفع و يك ركعت آن، به نيت نماز وتر خوانده مى‌شود، آداب و مستحبات نافلۀ شب در كتابهاى دعا به طور كامل گفته شده است.
مسأله 774- نمازهاى نافله را مى‌شود نشسته خواند، ولى بهتر است دو ركعت نماز نافلۀ نشسته را يك ركعت حساب كند، مثلًا كسى كه مى‌خواهد نافلۀ ظهر را كه هشت ركعت است، نشسته بخواند، بهتر است شانزده ركعت بخواند، و اگر مى‌خواهد نماز وتر را نشسته بخواند، دو نماز يك ركعتى نشسته بخواند.
مسأله 775- نافله‌هاى شبانه روز در مورد مسافر نيز مستحب است؛ ولى نافلۀ ظهر و عصر در سفر ساقط مى‌شود، و نافلۀ عشا بنابر احتياط به قصد رجاء خوانده شود.
وقت نافله‌هاى روزانه
مسأله 776- نافلۀ نماز ظهر پيش از نماز ظهر خوانده مى‌شود. وقت فضيلت آن از اول ظهر است، تا هنگامى كه آن مقدار از سايۀ شاخص كه بعد از ظهر پيدا مى‌شود به اندازۀ دو هفتم آن شود؛ مثلًا اگر درازاى شاخص هفت وجب باشد، هر وقت مقدار سايه‌اى كه بعد از ظهر پيدا مى‌شود به دو وجب رسيد، آخر وقت فضيلت نافلۀ ظهر است.
مسأله 777- نافلۀ عصر پيش از نماز عصر خوانده مى‌شود و وقت فضيلت آن تا هنگامى است كه آن مقدار از سايۀ شاخص كه بعد از ظهر پيدا مى‌شود، به چهار هفتم آن برسد، و چنانچه بخواهد نافلۀ ظهر يا عصر را بعد از وقت فضيلت آنها بخواند، بهتر است نافلۀ ظهر را بعد از نماز ظهر و نافلۀ عصر را بعد از نماز عصر بخواند و بنابر احتياط مستحب نيت ادا و قضا نكند.
مسأله 778- نافلۀ مغرب، پس از نماز مغرب خوانده مى‌شود و وقت فضيلت آن تا وقتى است كه سرخى طرف مغرب كه بعد از غروب كردن آفتاب در آسمان پيدا مى‌شود از بين برود.
مسأله 779- وقت نافلۀ عشا بعد از تمام شدن نماز عشا تا نصف شب است و بهتر است بعد از نماز عشا بلافاصله خوانده شود.
مسأله 780- نافلۀ صبح پيش از نماز صبح خوانده مى‌شود و وقت فضيلت آن بعد از فجر اول است تا وقتى كه سرخى طرف مشرق پيدا شود، و نشانۀ فجر اول در وقت نماز صبح گفته شد، و جايز است نافلۀ صبح را بعد از نافلۀ شب بلافاصله بخوانند.
مسأله 781- وقت نافلۀ شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزديك اذان صبح خوانده شود.
مسأله 782- مسافر و كسى كه براى او سخت است نافلۀ شب را بعد از نصف شب بخواند، مى‌تواند آن را در اوّل شب بجا آورد.
نماز غفيله
مسأله 783- يكى از نمازهاى مستحبى بنابر مشهور نماز غفيله است كه بين نماز مغرب و عشا خوانده مى‌شود و وقت آن بنابر احتياط پيش از آن است كه سرخى طرف مغرب از بين برود.
در ركعت اول نماز غفيله، بعد از حمد بايد به جاى سوره اين آيه را بخوانند:
«وَذَا النُّونِ إذْ ذَهَبَ مُغَاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ فَنَادىٰ في الظُّلُماتِ أَنْ لا إلهَ إلّاأَنْتَ سُبْحانَكَ إنّي كُنْتُ مِنَ الظّالِمِينَ فاسْتَجَبْنا لَهُ ونَجَّيْناهُ مِنَ الغَمِّ وكَذلِكَ نُنْجِي المُؤمِنِينَ»
و در ركعت دوم بعد از حمد به جاى سوره اين آيه را بخوانند:
«وَعِنْدَهُ مَفاتِحُ الغَيْبِ لا يَعْلَمُها إلّاهُوَ وَيَعْلَمُ ما في البَرِّ والبَحْرِ وما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إلّا يَعْلَمُها ولا حَبَّةٍ في ظُلُماتِ الأَرْضِ ولا رَطْبٍ ولا يابِسٍ إلّافي كِتابٍ مُبِينٍ»
و در قنوت آن بگويند:
«اللّهُمّ إنِّي أَسْأَلُكَ بِمَفاتِحِ الغَيْبِ التّي لا يَعْلَمُها إلّاأَنْتَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ وأَنْ تَفْعَلَ بِي كذا و كذا» و به جاى «كذا و كذا» حاجتهاى خود را بگويند. و بعد بگويند:
«اللّهُمَّ أَنْتَ وَلِيُّ نِعْمَتي والقَادِرُ على طَلِبَتِي تَعْلَمُ حاجَتي فأَسْأَلُكَ بِحَقِّ مُحمَّدٍ وآلِ مُحمَّدٍ عَلَيْهِ وعَلَيْهِمُ السَّلامُ لَمّا قَضَيْتَها لِي».
