موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
« احكام تشريح »
مسأله ۲۸۹۱ ـ تشریح بدن مسلمان مرده جایز نیست ، و بر تشریح كننده ، دیه جنین مسلمان ـ به تفصیلى كه در كتاب دیات مذكور است ـ لازم مى شود.
مسأله ۲۸۹۲ ـ تشریح بدن كافر غیر ذمّى مرده جایز است ، و جواز تشریح بدن ذمّى و عدم ثبوت دیه جنین ذمّى در تشریح آن محلّ اشكال است ، مگر آن كه در آیین آنها جایز باشد كه در این صورت مانعى ندارد ، و اگر مرده اى مسلمان یا ذمّى بودن او مشكوك باشد ، تشریح بدن او جایز است.
مسأله ۲۸۹۳ ـ اگر زنده ماندن مسلمان متوقف شود بر تشریح بدن مرده اى و تشریح بدن غیر مسلمان و یا مشكوك الاسلام ممكن نباشد ، و راه دیگرى براى زنده نگه داشتن آن مسلمان نباشد ، در این صورت جایز است كه بدن مسلمان مرده را تشریح كنند ، و دیه جنین مسلمان ـ به تفصیلى كه در باب دیات ذكر شده است ـ بر تشریح كننده لازم مى شود.
مسأله ۲۸۹۴ ـ بریدن عضوى از اعضاى بدن مسلمان مرده ـ مانند چشم و غیر آن ـ به منظور پیوند زدن آن به بدن شخص زنده جایز نیست ، و قطع كننده باید دیه آن عضو را كه دیه اعضاى جنین مسلمان است بپردازد ، ولى چنانچه زنده ماندن مسلمان متوقف باشد بر این كه عضو بدن مسلمان مرده اى را ببرند و به او پیوند زنند ، بریدن آن عضو جایز است ، ولى قطع كننده باید دیه آن را بپردازد. و پس از پیوند كه جزء بدن زنده گشت ، احكام بدن زنده بر آن جارى است.
و اگر كسى در حال حیات خود وصیت كند كه پس از مردن او عضوى از اعضاى او را قطع كنند و به دیگرى پیوند زنند ، صحّت این وصیت محلّ اشكال است.
مسأله ۲۸۹۵ ـ اگر شخصى راضى شود كه در حال حیات خود عضوى از اعضاى او را بریده و به دیگرى پیوند زنند ، چنانچه آن عضو از اعضاى رئیسه باشد كه بریدن آن صدمه اى به حیات او مى زند ، و یا نقص و عیبى در او ایجاد مى كند ، بریدن آن عضو جایز نیست ، و اگر با بریدن آن عضو ضرر و عیبى بر او وارد نمى شود ـ مانند بریدن مقدارى از پوست و یا گوشت ران كه جاى آن روییده مى شود ـ بریدن آن عضو با رضایت او جایز است ، و مى تواند براى رفع ید از آن عضو مبلغى دریافت كند.
مسأله ۲۸۹۶ ـ اهداى خون به بیمارانى كه احتیاج به تزریق خون دارند جایز است ، و گرفتن مبلغى در مقابل دادن خون مانعى ندارد ، و در هر صورت باید خون دادن به صاحب آن ضرر جانى نداشته باشد.
مسأله ۲۸۹۷ ـ بریدن عضوى از بدن مرده كافرى كه تشریح آن جایز است و یا كسى كه مسلمان یا ذمّى بودن او مشكوك است ، به منظور پیوند زدن آن به بدن شخص مسلمان جایز است ، و پس از آن كه جزء بدن مسلمان شد احكام بدن مسلمان بر آن جارى است.
و همچنین پیوند زدن عضوى از اعضاى حیوان نجس العین به بدن شخص مسلمان جایز است ، و پس از آن كه جزء بدن مسلمان گشت احكام بدن مسلمان بر آن عضو جارى است.