عابدینی: در زمان پیامبر(ص) برای قتل ماه حرام دیه معمولی لحاظ شد/ افزایش دیه در ماه حرام مورد قبول همه علما نیست
موضوع: اخبار
استاد خارج فقه حوزه علمیه اصفهان، با بیان اینکه افزایش دیه در ماه حرام مورد قبول همه علما نیست، گفت: در زمان پیامبر(ص) برای قتل ماه حرام دیه معمولی لحاظ شد و فقط در زمان عثمان دیه تغلیظ شد.
به گزارش مرجع ما به نقل از شفقنا، حجت الاسلام و المسلمین احمد عابدینی، پیش از ظهر امروز، در اولین نشست از سلسله نشست های فقه پژوهی با موضوع « دیه »، که به همت مؤسسه فقهی فقه الثقلین وابسته به دفتر آیت الله العظمی صانعی و در محل سالن اجتماعات پژوهشکده امام خمینی(ره) مرقد امام راحل برگزار شد، در سخنانی با موضوع واکاوی تغلیظ دیه در ماه های حرام (افزایش مقدار دیه) اظهار داشت: اگر به این موضوع از دید تعبد نگاه کنیم، باید سابقه این مسئله را بررسی کنیم که از کجا شروع شده است؛ آیا در زمان پیامبر قتلی در ماه حرام شده و تغلیظ شده یا نه؟ بنده بررسی کردم و به دو قتل در زمان پیامبر برخوردم که در ماه های حرام رخ داد اما همان دیه معمولی لحاظ شد؛ در زمان عمر خلیفه دوم هم به همین شکل بود؛ و فقط اولین زمانی که دیه در ماه حرام تغلیظ شد، در زمان عثمان بود.
او با بیان این که روایات و فتاوای اهل سنت در این زمینه متفاوت است، گفت: برخی نظر عمر را می چسبند که معتقد به تغلیظ دیه در ماه حرام نیست و برخی نظر عثمان را قبول دارند.
این استاد خارج فقه حوزه علمیه اصفهان، با بیان این که ما شیعیان ۵روایت در باب تغلیظ دیه در ماه حرام داریم، گفت: یکی از روایات بحث تغلیظ را قبول ندارد و بحث کفاره را مطرح می کند؛ می ماند ۴ روایت دیگر، که یکی از آن ها چکیده روایات یکی دیگر است؛ یعنی در مجموع ۳روایت می گوید دیه قتل در ماه حرام، و همچنین دیه قتل در حرم الهی باید تغلیظ شود.
او با طرح این سؤال که آیا در باب یک مسئله فقهی که مورد قبول عقلای روز هم نیست، می توان با یک روایت فتوا داد یا خیر؟ خاطرنشان کرد: آیا ما ایرانی ها که با ماه های شمسی بیشتر سر و کار داریم و توجه به ماه حرام کمتر داریم، برای چه باید احکام دیه ما این گونه باشد؛ آن هم با روایاتی که مورد قبول همه نیست و سؤالات و شبهات بسیاری دارد. آن وقت ما بیاییم یک مسئله ای را در قانون مان ماده ۵۵۵ بنویسیم که همه با تعجب به آن نگاه کنند؛ و فقط خانواده مقتول خوشحال می شوند که دیه زیادتر می گیرند و خانواده قاتل نگران هستند.
عابدینی با بیان این که اصلا قتل عمدی که قصاص دارد و الا توافقی است و تنها جای بحث، قتل شبه عمد است، گفت: اگر قتل شبه عمد با دو شرط در حرم و در ماه حرام باشد، طبق نظر آیت الله بروجردی دیه می تواند دیه مغلظ باشد.
این استاد حوزه با بیان این که نص قرآن در خصوص ماه حرام قتال است نه قتل، گفت: باید بین قتل و قتال تفاوت قائل شویم.