به گزارش مرجع ما (پایگاه اطلاع رسانی مراجع شیعه)؛

امام یازدهم و لقب عسکری به قلم استاد مهدی دقیقی شاهرودی

 
در عصر حکومت وخلافت متوکل عباسی سفاک ترین خلیفه بنی العباس ، ابومحمد حسن بن علي، امام يازدهم از ائمه دوازده گانه (علیهم السلام ) و سيزدهمين معصوم از چهارده معصوم (علیهم السلام )، در شهر پیامبر، مدینه منوره و در خانه ی امام هادی دهمین پیشوای جهان اسلام و از مادری دانشمند و پرفضیلت دیده به جهان گشود مادرش بانويي صالحه و عارفه به نام سوسن يا حديثه يا سليل  بود که بانوان مدینه از محضر پر فیض او بهره های علمی  می بردند. و امام جواد(عليه السلام) در وصف او فرمودند: سليل؛ يعني بيرون کشيده از هر آفت و پليدي و ناپاکي (بعد، از آينده او خبر داد و فرمود:) اي سليل، زود است خداوند به تو، حجت خود را عطا فرمايد که زمين را از عدل پر کند، بعد از آنکه از ستم پر شده باشد.» «سلیل» با امام هادي(عليه السلام) در سال 231هـ .ق. ازداوج کرد و از ثمرات آن، طلوع خورشيد درخشان امام حسن عسکري(عليه السلام) بود.

روز میلاد مبارک او به اتفاق اغلب سیره نویسان اسلامی در روز هشتم ربیع الثانی به سال 232 هجری بود . مدت كوتاه حيات امام به سه دوره تقسيم مي گردد: تا چهار سال و چند ماهگي امام (و به قولي تا 13 سالگي) از عمر شريفش در مدينه سر برده، تا 23 سالگي به اتفاق پدر بزرگوارش در سامرا مي زيسته تا اینکه پدر بزرگوارش امام هادي(عليه السلام) در 28 جمادي الثاني، سال 254هـ .ق. در 40 سالگي به دست خليفه عباسي «المعتز بالله» در شهر سامرا به شهادت رسيد و پيکر پاکش در خانه مسکوني آن حضرت به خاک سپرده شد. امام حسن علیه السلام  تا 29 سالگي يعني شش سال و اندي پس از رحلت امام دهم (ع) در سامرا می زیست. امام حسن (عليه السلام) داراي القاب متعدّد بود که هر يک نشانه اي از کمالات بي کران درياي فضايل وجودي آن حضرت است. القاب آن بزرگوار عبارت است از:. صامت؛ خاموش بودن و جز ياد و ذکر خداوند، تعليم و تربيت و هدايت کردن، لب نگشودن. . هادي؛ هدايت کننده به راه راست. . خالص؛ پاک از هر پليدي و آلايش. . زکي؛ پاک نهاد و پاک سرشت. . سراج؛ چراغ راهِ هدايت جويان در تيرگي ها. . تقي؛ پرهيزگار. .

عسکري؛ که مشهورترین لقب حضرت می باشد.
عسکری یا عسگری بکار بردن صحیح واژه‌ها و اسامی ضرورتی است که گاهی با سهل‌انگاری و بی‌توجهی به اشتباهات بزرگی منجر می‌شود، یکی از این اشتباهات که بطور مداوم با آن مواجه هستیم بیان و یا نگارش "عسگری" به جای "عسکری" است.

آنچه به اهمیت رعایت صحیح نویسی وصحیح گویی در این لفظ می افزاید برداشتهای غلط معنایی از این دوعبارت است که دستمایه دشمنان دین وامامت امام عصر علیه السلام قرار گرفته وبدینوسیله این غلط اصطلاحی ولغوی را به دایره موضوع اعتقادی کشانده است.

شنیده می شود که گفته اند حسن عسگری عقیم بوده وفرزندی نداشته است و عبارت عسگری که لقب ایشان است به معنای عقیم و بی دانه می باشد فلذا همین شهرت به عقیم بودن دلیل بر عدم وجود فرزندی برای  اوست. تاریخ گواه است که «عسکري» از مشهورترين القاب آن حضرت است؛ همان طور که امام هادي(عليه السلام) را به اين لفظ لقب داده اندو عسکر محله اي بوده در شهر سامرا که لشکرگاه و محل توقف سپاه خلفاي عباسي در آنجا قرار داشت. خلفاي عباسي براي زيرنظر داشتن فعاليتهاي فرهنگي، علمي و سياسي امام هادي(عليه السلام) ، آن حضرت را در سال 236هـ .ق. از مدينه به سامرا انتقال و در محله عسکر سکونت دادند.چون اما حسن علیه السلام  و پدر بزرگوارش امام هادي (ع) در محله عسکر قرارگاه سپاه در شهر سامرا زندگي مي كردند و به عسکري لقب يافتند.(1)واین لقب مشترک بین آن حضرت و پدرشان امام هادی(عليه السلام) می باشد وانها را عسکريین گفته اند. و اگر بنا بود این لفظ به (گاف) نوشته یا تلفظ گردد می بایست امام هادی نیز عقیم می بود واز نعمت فرزند محروم تلقی می شد.از سوی دیگر عسکر لفظی عربی است و به معنای لشکر است.عسکری اسم منسوب است و منسوب به عسکر استو اصولا در زبان عربی حرف گاف وجود ندارد.پس آنچه صحیح است عسکری(با کاف) است نه عسگری.(با گاف). در به وجود آمدن شایعه عقیم بودن حضرت عوامل مختلفی چون خلفای عباسی، جعفر کذاب، وفردی به نام زبیری(2)...تاثیری به سزا داشت.

این شایعه و عوامل حکومتی عباسی باعث گردیدند که عده  قلیلی ازمسلمانان معتقد باشند که امام حسن عسکری فرزندی دارد و اوست مهدی موعود و غایب است. ولی طرفداران این عقیده، خیلی کم بودند، چنانکه نعمانی که در زمان غیبت صغری می زیسته می نویسد: این جمعیت کمی که در این عقیده پا بر جا ماندند همانهایی هستند که علی بن ابیطالب درباره شان می فرماید: «در پیمودن راه حق از کمی نفرات وحشت نکنید». (3)

شایسته است گویندگان ونویسندگان ورسانه ها کمر همت را ببندند ودر ترویج کلمه صحیح عسکری به جای عسگری کوشش نمایند.

پی نوشت ها:

1- صدوق، علل الشرایع، قم، مکتبة الطباطبائى، ج 1، باب 176، ص 230 *صدوق، معانى الأخبار، تهران، مکتبة الصدوق - مؤسسة دار العلم، 1379 ه'.ق، ص 65 * بحارالانوار، ج 50، ص 113، ح 1.

2- زبیربن بکاربن عبدالله بن مصعب بن ثابت بن عبدالله بن زبیر بن عوام)از علمای بسیار مشهور اهل تسنن در زمان امام حسن عسکری (ع) بود و در انساب عرب تسلطی به کمال داشت متوکل عباسی اورابرای تعلیم وتربیت اولادش به سامره آورد زبیر زمانی که درسامره بود نسبت به علوییون وخصوصا شخص امام حسن عسکری (ع) عداوت میورزید وشدیدا به علم وحسب ونسب حضرت وشهرت او رشک میبرد به دلیل شهرت زبیری در میان سنی مذهبان بسیاری از مردم حرف اوراکه گفته بود امام عقیم است قبول کردندو به مهدی نوعی معتقد گردیدند.

3- غیبت نعمانی، ص 9