به گزارش مرجع ما (پایگاه اطلاع رسانی مراجع شیعه)؛

حضرت آیت‌الله العظمی سبحانی به پرسشی درباره حریم قنات، چشمه وچاه پاسخ گفته است.

به گزارش شفقنا متن پرسش مطرح شده وپاسخ این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:

لطفاً نظر خود را پیرامون حریم قنوات، چشمه ها و چاهها، بیان فرمایید:

1ـ آیا این حدود را مختصّ زمینهاى مواتى مى دانید که تازه احداث شده، که سابق از لا حق ممانعت مى کند، یا حتّى در املاک مجاور هم لازم مى دانید؟

2ـ در هر دو فرض، آیا بعد از خشک شدن قنات، یا چشمه، یا چاه سابق، باز هم حکم باقى است؟

3- در فرض دو سؤال بالا، و وجود منع و لزوم رعایت حدود تعیین شده، اگر شخصى رعایت نکند، و در ملک یا منزل خود چشمه یا قنات یا چاهى حفر کند، و آب استخراج نماید، آیا این آب را مالک مى شود، و براى او مباح است؟

4ـ در فرض سؤال فوق، اگر از آب مذکور محصولاتى مثل سبزى و میوه و مانند آن به دست آورد، چه حکمى دارد؟ آیا این محصولات حرام است؟!

1- ظاهر ادلّه این است که این احکام مربوط به زمینهاى موات مى باشد. ولى در زمین هاى ملکى هم باید بهره بردارى هر کدام از مالکین در حدّى باشد که در عرف عقلا معمول است، و زائد بر آن در صورتى که باعث ضرر بر دیگران شود، اشکال دارد. 

2- در صورتى که چاه خشک شود، و صاحبش از احیا آن صرف نظر کند، احداث قنات و چشمه دیگر مانعى ندارد. 

3- در موارد ممنوع احتیاط آن است که بر آن آب حکم آب غصبى را جارى کنند. 

4- حصولاتى که از آن به دست مى آید، حرام نیست، ولى احتیاط آن است که نسبت به پول آب با شخصى که ضرر به او وارد شده مصالحه کنند.