به گزارش مرجع ما (پایگاه اطلاع رسانی مراجع شیعه) به نقل از شفقنا؛

حضرت آیت‌الله نوری همدانی در ادامه سلسله جلسات درس خارج فقه خود با موضوع «ولایت فقیه» روز سه شنبه، 18 آذر ماه، بیان کرد: بحث ما در مورد توقیع شریف در اثبات ولایت فقیه بود. امام (ره) در مورد سند این روایت معتقد بود که سند این روایت صحیح است و اگر صحیح هم نباشد عمل اصحاب جبران کنند ضعف آن است. در این روایت آمده است که «أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فی‌ها إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ وَ أَمَّا مُحَمَّدُ بْنُ عُثْمَانَ الْعَمْرِیُّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ وَ عَنْ أَبِیهِ مِنْ قَبْلُ فَإِنَّهُ ثِقَتِی وَ کِتَابُهُ کِتَابِی؛ در رخدادهايي كه اتفاق مي‌افتد به راويان حديث ما مراجعه كنيد، زيرا آنان حجت من بر شمايند و من حجت خدا بر آنان هستم» در تقریب این روایت و تحلیل آن دو بخش از این روایت مورد استناد و بحث قرار گرفته است اول تحلیل و تبیین «أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ» و دوم «فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ»

وی ادامه داد: امام خمینی (ره) در کتاب بیع خود منظور از حوادث واقعه را نفس حوادث می‌داند نه مسائل و احکام شرعیه. بعید است که منظور از حوادث واقعه، مسائل و احکام شرعیه باشد؛ زیرا اصحاب می‌دانستند که در عصر غیبت در مسائل و احکام شرعیه باید به فقها و راویان حدیث مراجعه کنند. این مطلب یک امر شناخته شده بود. مثلاً امام صادق (ع) به ابان بن تغلب می‌گفتند بنشین و به سؤالات مردم پاسخ بده. خود ابان می‌گوید در این مسجد شنیدم که 900 نفر از فقها وجود داشتند که مردم سوال‌هایشان را از آن‌ها می‌پرسیدند. بنابراین امام عصر (عج) در این توقع نمی‌گوید که احکام را بروید از فقها سؤال کنید چرا که نگفته است احکام الحوادث. این در حالی است که هیچ وقت جامعه شیعه از حوادث خالی نبوده است.

آیت‌الله نور همدانی عنوان کرد: یکی از حوادث مهم تاریخ تشیع در عصر میرزای قمی اتفاق افتاد در سال 1227 قمری که روسیه به ایران حمله کرد. مردم چون در آن زمان برای جهاد ساخته نشده بودند روسیه توانست برخی از شهرهای شمالی ایران را که تصرف کند شهرهایی که در حال حاضر در اختیار ترکمنستان و تاجیکستان است. بعد مردم به میرزای قمی مراجعه می‌کنند و میزرای قمی در جامع الشتات 24 فتوا دارد که بسیار دیدنی است که وضعیت آن زمان را به خوبی منعکس می‌‌کند. ایشان در این فتوا به مردم می‌گوید همه مردم اعم از مرد و زن و کودک باید فنون نظامی یاد بگیرید. در اینجا سخن از کربلا و مکه و مشهد نیست بلکه به آن‌ها می‌گوید باید پول‌های خود را در این راه خرج کنند. وی حتی فتوا می‌دهد که اگر دشمن مسلمانان را در صف اول قرار داد و مجبور بودیم برای مقابله با آن‌ها ان مسلمانان را بکشیم، اشکالی ندارد چرا که ما باید مملکت، مسلمانان و شیعیان را از کشته شدن نجات دهیم و برای نجات این همه مسلمان و انسان اشکالی ندارد تعدادی از مسلمانان بدین وجه بکشیم. ایشان در انتهای این فتواها می‌فرمایند با حلوا  حلوا گفتن دهان انسان شیرین نمی‌شود و چه کنیم که ما قدرتی بیش از این نداریم.

وی افزود: در عصر سید محمد مجاهد که پسر صاحب ریاض است بعد از تسخیر برخی از شهرهای ایران توسط روسیه مردم نامه‌های زیادی به ایشان نوشتند که ما در این کشور کفر امنیت جانی، مالی و... نداریم و همه چیز در آن شهرها بر اساس قانون کفر انجام می‌شود. این مسئله به نحوی پیشرفت که این مرجع بزرگ از نجف به سمت ایران حرکت کرد و خلاصه در این مسیر مردم زیادی و همچنین 40 مجتهد از بلاد‌های مختلف به ایشان ملحق شدند که یکی از آن‌ها ملا احمد نراقی بود که کفن پوش آمده بود. این‌ها به جنگ روسیه رفتند تا بتوانند این شهرهای ایران را پس بگیرند و حدود 14 الی 15 ماه تمام مخارج جنگ را خود مردم پرداخت کردند. اما متاسفانه در این جنگ هم به خاطر توطئه‌های عباس میرزا؛ پسر فتحعلی شاه، ایران در این جنگ شکست خود. در حقیقت پسر فتحعلی شاه با روسیه معامله کرد چرا که روس‌ها به او گفته بودند که اگر آخوندها در این جنگ پیروز شوند حکومت را از شما می‌گیرند پس نگذارید که آن‌ها پیروز شوند تا ما از حکومت شما حمایت کنیم. عباس میرزا همه به فرماندهان پیغام داد و آن‌ها شکست خوردند این شکست به عهدنامه ترکمنچای منجر شد. که در حقیقت نوعی از کاپیتولاسیون در آن زمان و بر اساس این عهدنامه پی‌ریزی شد.

این مرجع تقلید بیان کرد: حادثه سوم در زمان سید محمد کاظم فقیه یزدی و صاحب عروه اتفاق افتاد. اگر چه ایشان در حاشیه‌ای که بر مکاسب زده است بر قسمت ولایت فقیه حاشیه‌ای ننوشته اما این دلیل بر این نمی‌شود که ایشان ولایت فقیه را قبول ندارد چرا که عملکرد ایشان خلاف این مسئله را ثابت می‌کند. ایشان در جنگ جهانی اول که غرب به دولت عثمانی حمله کرد و آن را متلاشی کرد مناطق مختلف را این کشورها بین یکدیگر تقسیم کردند و عراق را انگلستان به استعمار خود در آورد ایشان در این جریان اعلام جهاد کرد و حتی پسر خودش را برای جنگ با انگلستان به جبهه جهاد فرستاد و پسرش در همین جنگ شهید شد. میرزا محمد تقی شیرازي، شیخ شریعت اصفهانی و برخی دیگر از مراجع به تبعیت از سید محمد کاظم فتوای جهاد دادند. از موارد دیگر حوادث واقعه می‌توان به جریان تحریم تنباکوی میرزای شیرازی و همچنین جریان مشروطه و حضور پر رنگ علمایی چون آخوند خراسانی، شیخ فضل‌الله نوری و ... اشاره کرد. بر این اساس عملکرد فقها در تشریح حوادث واقعه نشان می‌دهد که این اشاره به امر فتوا و پاسخ‌گویی مسائل ندارد بلکه مسئله فراتر از این‌ها و شامل مسائل سیاسی هم می‌شود.

وی در مورد معنای فقره دوم از حدیث اظهار کرد: حجت معانی‌ای دارد که یکی از آن‌ها به معنای «ما یحتج به» است یعنی به مسئله‌ای تکیه می‌کنیم و بر اساس آن احتجاج می‌کنیم. گاهی انسان در مقابل خدا احتجاج می‌کند و گاهی خداوند در مقابل انسان احتجاج می‌کند. معنای دیگر حجت زمانی است که به شخصی نسبت داده شود و معنای آن این است که همه افعال و رفتار و کردار این افراد می‌تواند به عنوان حجت و دلیلی قلمداد باشد. امام خمینی در تشریح این فقره از روایت بیان می‌کند که منظور از حجت این نیست که حضرت ولی عصر (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف) به عنوان بیانگر احکام باشند؛ منظور این است که آن حضرت و پدران بزرگوارش، حجت‌های الهی هستند که خداوند به وسیله وجود آن‌ها و گفتار و رفتارشان بر بندگان خود احتجاج می‌کند. حجه اللَّه کسى است که خداوند او را براى انجام امورى قرار داده است و تمام کارها، افعال و اقوال او حجت بر مسلمین است. اگر کسى تخلف کرد، بر او احتجاج (و اقامه برهان و دعوى) خواهد شد. اگر امر کرد که کارى را انجام دهید، حدود را این طور جارى کنید، غنائم، زکات و صدقات را به چنین مصارفى برسانید و شما تخلف کردید، خداوند در روز قیامت بر شما احتجاج مى‏کند و در نهایت امام خمینی بر اساس این روایت معتقد به مسئله ولایت فقیه است.