حضرت آیت الله العظمی سیستانی به پرسشی درباره نماز و روزه افراد کثیر السفر پاسخ گفته است.

به گزارش مرجع ما به نقل از شفقنا متن پرسش وپاسخ مطرح شده بدین شرح است:

پرسش: کثیر السفر حد اقل ماهی چند روز باید در سفر باشد؟

پاسخ: اگر در ماه حد اقل ۱۰ روز به سفر می روید یا در سفر هستید و این رویه برای شش ماه یا بیشتر باشد شما کثیر السفر هستید و در تمام سفرها نماز تمام و روزه صحیح است و چنانچه ۸ یا ۹ روز باشد به احتیاط واجب در تمام سفرها باید بین شکسته و تمام و روزه و قضا جمع کنید . ولی اگر ۷ روز یا کمتر سفر می کنید نمازهایتان در این سفرها شکسته و روزه صحیح نیست.

پرسش: روزه کسی که همیشه در سفر است، مثل راننده چیست؟ و به چه کسی «کثیر السفر» می گویند؟

پاسخ: در صدق عنوان راننده و مانند آن، معتبر است که تصمیم بر ادامه رانندگی داشته باشد، و زمان استراحتش بیش از مقدار معمول رانندگان طولانی نباشد، پس کسی که مثلاً در هفته یک روز سفر می‏رود، راننده بر او صدق نمی‏کند، و اما عنوان «کثیر السفر» بر کسی صدق می‏کند که حداقل ده بار در ماه، و در ده روز آن سفر برود، یا ده روز در حال سفر باشد هر چند در ضمن دو یا سه سفر، با این شرط که تصمیم بر ادامه داشته باشد به مدت شش ماه در یک سال، و یا سه ماه در چند سال را داشته باشد، و در این صورت نماز او در همه مسافرتها هر چند غیر سفرهای متکرر او باشد تمام است. البته در دو هفته اول بین نماز شکسته و تمام احتیاطاً جمع نماید. و اگر عدد و یا روزهای مسافرت او در ماه هشت یا نه باشد ـ بنابر احتیاط واجب ـ در همه سفرها باید هم شکسته بخواند و هم تمام، و اگر کمتر از این باشد نماز شکسته است.

پرسش: مسؤولان کاروان های حج و راهنمای حُجاج که هر ساله کارشان این است، آیا نمازشان شکسته است، یا تمام؟

پاسخ: اگر کارشان کوتاه مدت باشد، مانند سه هفته، وظیفه شان نماز قصر است و اگر بلندمدت مثلاً سه ماهه باشد، وظیفه شان نماز تمام است و در موارد اشتباه و شک در این که کثیرالسفر هستند یا نه، احتیاط آن است که میان قصر و تمام جمع کنند و نمازشان را هم شکسته بخوانند و هم تمام.

پرسش: ۱) بدلیل کاری که دارم حد اقل ۳ روز در هفته از محل سکونت خود خارج می شوم و به مسافتهای بالای ۲۲ کیلومتر به جاهای مختلف میروم آیا روزه کامل است یا خیر؟ ۲) اگر به جهت تفریح وکار متفرقه به سایر شهرها نیز سفر کنم چگونه است؟

پاسخ: اگر این برنامه حد اقل ۶ ماه ادامه دارد شما کثیر السفر هستید و نماز شما در همه جا تمام و روزه صحیح است حتی در سفرهای تفریحی و غیره.

پرسش: من سه روز در هفته از مسافت شرعی می گذرم تکلیف نماز و روزه من چیست؟

پاسخ: اگر قرار است تا شش ماه یا بیشتر ادامه داشته باشد کثیر السفر هستید و در تمام سفرها نمازتان تمام و روزه صحیح است.

پرسش: اینجانب کارمند پارس جنوبی (عسلویه) می باشم. وطنم بوشهر است و وضعیت کاری به صورت ۱۴ روز کار (عسلویه) و ۱۴ روز استراحت (بوشهر) است. منتها در عسلویه نیز بین محل کار و خوابگاه ۲۶ کیلومتر فاصله است که هر روز صبح این مسیر را رفته و شب به خوابگاه باز می گردیم. آیا این مسیر هر روزه از خوابگاه به محل کار نیز سفر محسوب می شود؟ وضعیت نماز و روزه در ایامی که عسلویه هستم (چه خوابگاه و چه محل کار) چگونه است؟ آیا دایم السفر محسوب می‌شوم و یا عسلویه وطن دومم محسوب می شود؟ ضمنا این وضعیت ۱۴ روز در عسلویه ثابت نیست و ممکن است گاهی با گرفتن مرخصی به زیر ۱۰ روز برسد. آیا در این صورت حکم تفاوت خواهد کرد؟

پاسخ: هر سه جا مقر شما حساب می شود(نمازتان تمام و روزه صحیح است) و بین محل کار وخوابگاه مسافت نیست وکثیر السفر حساب نمی شوید.

پرسش: فردی قبلا از یک مرجع دیگری تقلید میکرده و اکنون مرجع تقلیدش از دنیا رفته است حال در مورد مساله زیر چگونه باید عمل کند. فرد مورد نظر در شهری غیر از وطنش سرباز است و در مدت یکسالی که از خدمتش گذشته از مرجع دیگر تقلید میکرده است و اکنون از آقای سیستانی تقلید میکند لذا از طرفی اقای سیستانی میفرمایند که اگر دانشجو یا استاد یا سربازی حداقل سه روز در هفته بیش از مسافت شرعى رفت و آمد کنند و یا در سفر باشند و این برنامه براى مدتى (به طور مثال شش ماه در یک سال و یا حداقل سه ماه در چند سال تحصیلى) ادامه یابد؛ کثیرالسفر محسوب میشوند و نماز ایشان در محل تحصیل و بین راه تمام و روزه‏شان صحیح است. مساله این است که فرد موردنظر در سال گذشته که از مرجع دیگری تقلید میکرده اند به جز جمعه ها و پنج شنبه ها و یکشنبه ها، بقییه هفته را در سفر بوده است ولی در حال حاضر که از آقای سیستانی تقلید میکند احتمال آن میرود که این وضعیت رفت و آمد تنها برای ۳ یا نهایتا ۴ ماه ادامه یابد لذا خواهشمند است بفرمایید حکم نماز و روزه ها چگونه است؟ (احتمال مورد نظر خیلی قوی نیست ودر حد ۴۰ یا ۵۰ درصد است)

پاسخ: نماز او تمام وروزه صحیح است.

پرسش: ما در محلی کار می کنیم که وضعیت شغلی ما طوری است که ۱۴ روز کار و ۱۴ روز هم منزل می رویم که بیشتر از ۶ فرسخ است در این مدت ۱۴ روز کار شاید یک یا دو بار هم مأموریت شغلی پیش بیاید که بیشتر از ۶ فرسخ باشد و این از مسئولت شغلی ما نیز می باشد. در محل کار وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ در مأموریت وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ در بین محل کار و منزل وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ اگر مأموریت در هر هفته باشد ولی در ۱۴ روز منزل مسافرتی در بین باشد یا نباشد وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ اگر ۷ روز در محل کار و ۱۴ روز در منزل باشد وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ و اگر ما بواسطه کار باید هر روز این ۱۴ روز شغلی را در تردد باشیم وظیفه نماز و روزه ما چیست؟

پاسخ: اگر کار شما به همان نحو سه سال یا بیشتر ادامه داشته باشد محل کار مقر شما می شود ونماز و روزه در آنجا صحیح است .ولی در مأموریتها نماز شکسته است و اگر قبل از ظهر باشد روزه را میتوانید بخورید و همچنین در سفر بین محل کار و وطن مگر اینکه مأموریتها به علاوه سایر مسافرتها به طور مستمر در ماه ده روز بشود که در اینصورت کثیر السفر شمرده میشوید و نمازتان در همه مسافرتها حتی اگر به کشور دیگر باشد تمام است و همین حکم هم در صورتی است که ۱۴ روز شغلی را در تردد باشید.

پرسش: بنده استاد حوزه علمیه آشخانه هستم و به مدت یکسال در اینجا خانه ای اجاره کرده ام و بعد از آن به وطن خودم قم برمیگردم و در طی این مدت هفته ای یکبار در بیشتر اوقات مسافرت دارم گاهی دو روز و گاهی کمتر و گاهی هم دو سه هفته جایی نمی روم حکم نماز و روزه بنده چیست ؟

پاسخ: اگر به مدت شش ماه در یک سال مسافر باشد و هر ماه حد اقل ده روز مسافر باشد هر چند با دو مسافرت که همین فرض سوال است، کثیر السفر خواهد بود و در تمام سفرها نمازش تمام و روزه اش صحیح است.

پرسش: شخصی است اهل خراسان و بیش از شش ماه است که برای راه اندازی یک باب نانوایی در شهریار دائما در رفت و امد است و گاهی ۱۰ روز و گاهی کمتر یا بیشتر در آنجا می ماند و دوباره به زادگاه خویش برمی گردد و همین مدت را نیز در زادگاهش میماند ضمنا مدتی را که به مسافرت می رود برای پیگیری کار به تهران و کرج نیز می رود و دوباره به شهریار برمی گردد ، حال حکم نماز و روزه او چیست ؟

پاسخ: در فرض سوال که در طول شش ماه ماهانه ۱۰ روز یا بیشتر در مسافرت است یا اینکه مجموعا در طول شش ماه ۶۰ روز در مسافرت است، کثیر السفر است و در تمام سفرها نمازش تمام و روزه صحیح است.

پرسش: راننده که در هفته دو مرتبه سفر می رود آیا کثیر السفر حساب می شود ؟

پاسخ: اگر عنوان راننده و کسی که کار او رانندگی است صدق نکند در سفرهای شغلی نماز تمام بخواند و روزه بگیرد و در غیر سفرهای شغلی ملاک کثرت سفر بالفعل است و اینکه هفته یک روز سفر کند کافی نیست بلکه باید در ماه ۱۰ روز سفر کند که صدق کثیر السفر بکند.

پرسش: من در یکی از روستاهای اطراف قزوین بدنیا آمده ام که با قزوین ۱۰۰ کیلومتر فاصله دارد تا سن ۱۵ سالگی در آنجا بوده و سپس به تهران رفته و تا سن ۲۹ سالگی در تهران به تحصیل و کار مشغول بوده درسن ۲۹ سالگی ازدواج نموده و بخاطر کار به قزوین مسافرت نموده ام ولی همچنان به تهران تردد مینمایم بطوریکه شاید هفته ای یکبار و بعضی مواقع دوهفته یکبار به تهران میروم و جهت تدریس نیز هفته ای دو بار به یکی از شهرستانها که با قزوین ۵۰ کیلومتر فاصله دارد میروم تکلیف نماز و روزه اینجانب چیست؟

پاسخ: اگر مجموع سفرهای شما به تهران و شهرستان در ماه ۱۰ روز باشد کثیرالسفر هستید و در کل سفرها نمازتان تمام و روزه صحیح است ونسبت به تهران چنانچه احتمال می دهید که در آینده نه چندان دور برای سکونت با آنجا برمی گردید تهران از وطنیت ساقط نمی شود.

پرسش: ۱ـ آیا شخصی که محل شغل دائم او در شهری دیگر در فاصله ۳۰ کیلومتر قرار دارد و هر روز در رفت و برگشت می باشد. روزی حدودا هشت ساعت آنجا است و در ماه ۲۵ روز می رود و قرار است تا سالها این کار را داشته باشد. حکم روزه داشتن او در شهر محل کار و در بقیه سفرها چگونه است؟ ۲ـ اگر همان شخص مسافت بین منزل و محل کارش ۴۴ کیلومتر یا بیشتر باشد حکمش چیست؟

پاسخ: ۱ـ در فرض سوال با رفتن به محل کار صدق سفر نمی کند و روزه اش در شهر خودش و شهر محل کار صحیح است و نمازش تو این دو شهر و مسیر بین آنها تمام است ولی در بقیه سفرها نماز شکسته و روزه صحیح نیست.

۲ـ در این فرض این شخص کثیر السفر است و روزه اش همه جا تمام و روزه اش صحیح است.