حضرات آیات سیستانی و صانعی به پرسشی در مورد حقوق اقلیت‌های دینی در جامعه اسلامی و مشارکت اهل کتاب در امور مسلمانان پاسخ دادند.
حضرت آیت‌الله سیستانی: «مجرد استفاده از مهارت‌های غیر مسلمان حرمت ندارد»
متن پرسش شفقنا و پاسخ این مرجع تقلید شیعیان که به مهر و امضاء دفتر استفتاء ایشان در قم مقدسه رسیده، بدین شرح است:
اگر غیر مسلمان تعهد دهد که درچارچوب مقررات و قوانین نظام اسلامی عمل کند، آیا انتخاب فردی از اقلیت‌های مذهبی توسط مردم از طریق برگزاری انتخابات در شهرهایی با اکثریت مسلمان و یا بر عهده گرفتن نمایندگی مردم توسط او جهت انجام امور مدنی و اداره شهر و امثال آن، خلاف شرع مقدس اسلام است؟ آیا در تاریخ حکومت نبی مکرم اسلام حضرت محمد صلوات‌الله وسلامه علیه و امیرالمومنین حضرت علی علیه‌السلام، از مشارکت غیر مسلمانان، برای اداره و توسعه امور مسلمین به ویژه در معماری و پزشکی و فنون دیگر بهره برده نشده است؟ آیا در سیره و فرمایشات اهل‌بیت علیهم‌السلام در این خصوص منعی وجود دارد؟
بسمه تعالی شانه
مجرد استفاده از مهارت‌های غیرمسلمان حرمت ندارد.
حضرت آیت‌الله صانعی: نمایندگی غیر مسلمانان در مجلس یا شوراها جنبه وکالت دارد نه ولایت.
حضرت آیت‌الله صانعی هم به این سوال در مورد حقوق اقلیت‌های مذهبی در جامعه اسلامی و مشارکت اهل کتاب در امور مسلمانان چنین پاسخ داد:
به نظر اینجانب جمعیت دنیا از تمام حقوق انسانی بلکه از تمام حقوق شرعی برخوردارند و در تمام حقوق مساوی هستند که در جای خود در مباحث فقهی مفصلا بحث کرده‌ام و همه مسلمانان و غیرمسلمانان را به جز کفار در حقوق اجتماعی و حتی در حقوق شرعی نظیر ارث و قصاص مساوی می‌دانم و ملاک در مشارکت و تعاون و همکاری برای رشد و کمال بشر و خدمت به انسان‌ها تعهد و تخصص و انسانیت است و در این عرصه تفاوتی بین مسلمان و غیرمسلمان نمی‌باشد، خصوصاً در مواردی که حدود و نوع عملکرد افراد و عاملین اجرایی در قانون مشخص شده است و افراد با توجه به تعهد و تخصص خود مجری همان قانون مدون می‌باشند؛ آری آنچه مورد نهی از سرپرستی و ولایت و سبیل به حکم آیه «وَلَن یجعَلَ‌الله لِلکَافِرِینَ عَلَی المُومِنینَ سَبِیلاً» قرار گرفته کافر به معنای حقیقی آن است که حق را می‌شناسد و آگاهانه آن را انکار می‌کند که از کل جمعیت دنیا فقط تعداد اندکی از آنها به این معنا کافر هستند، به علاوه که نمایندگی غیرمسلمانان در مجلس یا عضویت در شوراها یا در جاهای دیگر جنبه وکالت و کارگزاری دارد نه سرپرستی و ولایت و حاکمیت؛ و ناگفته نماند که هیچ منعی از نیابت و وکالت غیرمسلمانان نیامده و نقل نشده است و تنها آنچه هست آیه نفی سبیل از کفار است. بنابراین سزاوار نیست که ما در کشور خود کسانی را که به اسلام معتقد نیستند چه رسد به اهل کتب آسمانی - که خداوند حفظشان بفرماید و در جای خود خدمات زیادی هم به مردم و کشور داشته‌اند و حتی در دوران دفاع مقدس شهیدانی در دفاع از کشور عزیزمان تقدیم نموده‌اند - را از خدمت بازداریم و مردم را از خدمات آنان به صرف غیرمسلمان بودن محروم نماییم. بلکه همانگونه که گفته شد اگر ملاک عمل را تخصص و تعهد قرار دهیم خواهیم توانست از خدمات شایسته همه مردم اعم از مسلمان و غیرمسلمان به نفع مردم بهره‌مند گردیم.