موضوع: کتب استفتائی
احكام استحاضه
(مسئله ) در استحاضه قليله، زن بايد براى هر نماز يك وضو بگيرد و ظاهر فَرْج را هم اگر خون به آن رسيده، آب بكشد و پنبه را عوض كند يا آب بكشد.
(مسئله ) اگر زنى پيش از نماز يا در بين نماز، خون ِ استحاضه متوسطه ببيند، بايد براى آن نماز غسل كند و غسل از وضو كفايت مى‌كند و براى بقيّه نمازهاى آن روز، غسل لازم نيست، ولى بايد براى هر نماز دستمال را عوض نموده يا آب بكشد و همچنين ظاهر فَرْج را تطهير نمايد.
(مسئله ) در استحاضه كثيره، علاوه بر كارهاى استحاضه متوسطه كه در مسئله قبل گفته شد، مستحاضه بايد يك غسل براى نماز ظهر و عصر، و يكى براى نماز مغرب و عشا به جا آورد و بين نماز ظهر و عصر فاصله نيندازد، و اگر فاصله بيندازد، بايد براى نماز عصر دوباره غسل كند و نيز اگر بين نماز مغرب و عشا فاصله بيندازد، بايد براى نماز عشا دوباره غسل نمايد و غسل از وضو كفايت مى‌كند.
(مسئله ) اگرخون‌استحاضه،پيش‌ازوقت نماز نيز بيايدـ اگرچه زن‌براى‌آن خون، غسل را انجام داده باشد ـ بنا بر احتياط واجب، بايد در موقع نماز غسل را به جا آورد.
(مسئله ) اگر استحاضه قليله زن، بعد از نماز صبح، متوسطه شود، بايد براى نماز ظهر و عصر غسل كند؛ و اگر بعد از نماز ظهر و عصر، متوسطه شود، بايد براى نماز مغرب و عشا غسل نمايد.
(مسئله ) اگر استحاضه قليله يا متوسطه زن، بعد از نماز صبح كثيره شود، بايد براى نماز ظهر و عصر يك غسل، و براى نماز مغرب و عشا غسل ديگرى به جا آورد و اگر بعد از نماز ظهر و عصر كثيره شود، بايد براى نماز مغرب و عشا غسل نمايد.
(مسئله ) مستحاضه كثيره يا متوسطه اگر پيش از داخل شدن وقت نماز، براى نماز غسل كند، غسل او باطل است، بلكه اگر نزديك اذان صبح براى نماز شب غسل كند و نماز شب را بخواند، احتياط واجب آن است كه بعد از داخل شدن صبح، دوباره غسل را به جا آورد.
(مسئله ) در استحاضه قليله، زن بايد براى هر نمازى، چه واجب باشد و چه مستحب، وضو بگيرد؛ همچنين اگر بخواهد نمازى را كه خوانده احتياطاً دوباره بخواند، يا بخواهد نمازى را كه تنها خوانده است، دوباره با جماعت بخواند، بايد تمام كارهايى را كه براى استحاضه گفته شد انجام دهد؛ ولى براى خواندن نماز احتياط و سجده فراموش شده و تشهّد فراموش شده و سجده سهو، اگر آنها را بعد از نماز فوراً به جا آورد، لازم نيست كارهاى استحاضه را انجام دهد.
(مسئله ) زن مستحاضه بعد از آنكه خونش قطع شد، فقط براى نماز اولى كه مى‌خواند، بايد كارهاى استحاضه را انجام دهد و براى نمازهاى بعد لازم نيست.
(مسئله ) اگر زن نداند استحاضه او چه قِسم است، موقعى كه مى‌خواهد نماز بخواند، بنا بر احتياط واجب، مقدارى پنبه داخل فَرْج نمايد و كمى صبر كند و بيرون آورد، و بعد از آنكه فهميد استحاضه او كدام يك از آن سه قِسم است، كارهايى را كه براى آن قِسم دستور داده شده انجام دهد؛ ولى اگر بداند تا وقتى كه مى‌خواهد نماز بخواند استحاضه او تغيير نمى‌كند، پيش از داخل شدن وقت هم مى‌تواند خود را وارسى نمايد.
(مسئله ) زن مستحاضه اگر پيش از آنكه خود را وارسى كند، مشغول نماز شود، چنانچه قصد قربت داشته و به وظيفه خود عمل كرده، مثلاً استحاضه‌اش قليله بوده و به وظيفه استحاضه قليله عمل نموده، نماز او صحيح است؛ و اگر قصد قربت نداشته يا عمل او مطابق وظيفه‌اش نبوده، مثل آنكه استحاضه او متوسطه بوده و به وظيفه قليله عمل كرده، نماز او باطل است.
(مسئله ) زن مستحاضه اگر نتواند خود را وارسى نمايد، بايد به آنچه مسلّماً وظيفه اوست عمل كند. مثلاً اگر نمى‌داند استحاضه او قليله است يا متوسطه، بايد كارهاى استحاضه قليله را انجام دهد، و اگر نمى‌داند متوسطه است يا كثيره، بايد كارهاى استحاضه متوسطه را انجام دهد؛ ولى اگر بداند قبلاً كدام يك از آن سه قِسم بوده، بايد به وظيفه همان قِسم عمل نمايد.
(مسئله ) اگر خون استحاضه در باطن باشد و بيرون نيايد، وضو و غسل باطل نمى‌شود، و اگر بيرون بيايد، هر چند كم باشد، وضو و غسل را به تفصيلى كه گذشت، باطل مى‌كند.
(مسئله ) زن مستحاضه اگر بعد از نماز خود را وارسى كند و خون نبيند، اگرچه بداند دوباره خون مى‌آيد، با وضويى كه دارد، مى‌تواند نماز بخواند.
(مسئله ) زن مستحاضه اگر بداند از وقتى كه مشغول وضو يا غسل شده خونى از او بيرون نيامده و تا بعد از نماز هم خون در داخل فَرْج نيست و بيرون نمى‌آيد، مى‌تواند خواندن نماز را تأخير بيندازد.
(مسئله ) اگر مستحاضه بداند كه پيش از گذشتن وقت نماز، به كلّى پاك مى‌شود، يا به اندازه خواندن نماز، خونْ بند مى‌آيد، بنا بر احتياط واجب، بايد صبر كند و نماز را در وقتى كه پاك است، بخواند.
(مسئله ) اگر بعد از وضو در استحاضه قليله و يا متوسطه و يا غسل در استحاضه كثيره، در ظاهر خون قطع شود و مستحاضه بداند كه اگر نماز را تأخير بيندازد، به مقدارى كه بتواند در آخر وقت وضو و يا غسل و نماز را به جا آورد، به كلّى پاك مى‌شود، بايد نماز را تأخير بيندازد و موقعى كه به كلّى پاك شد، دوباره وضو و يا غسل را به جا آورد و نماز را بخواند؛ و اگر وقت براى نماز خواندن تنگ باشد، لازم نيست وضو و يا غسل را دوباره به جا آورد، بلكه با وضو و يا غسلى كه دارد، مى‌تواند نماز بخواند.
(مسئله ) مستحاضه كثيره و متوسطه، وقتى به كلّى از خون پاك شد بايد غسل كند؛ ولى اگر بداند از وقتى كه براى نماز قبلى مشغول غسل شده ديگر خون نيامده، لازم نيست دوباره غسل نمايد.
(مسئله ) مستحاضه قليله بعد از وضو، و مستحاضه كثيره بعد از غسل و متوسطه بعد از غسل براى اولين نماز و بعد از وضو براى نمازهاى بعدى، بنا بر احتياط واجب بايد فوراً مشغول نماز شود؛ ولى گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهاى قبل از نماز، اشكال ندارد، و در نماز هم مى‌تواند كارهاى مستحب مثل قنوت و غير آن را به جا آورد.
(مسئله ) زن مستحاضه اگر بين غسل و نماز فاصله بيندازد، بايد دوباره غسل كند و بلافاصله مشغول نماز شود؛ ولى اگر خون در داخل فضاى فَرْج نيايد، غسل لازم نيست.
(مسئله ) اگر خون استحاضه زن جريان داشته باشد و قطع نشود، چنانچه براى او ضرر نداشته باشد، بايد پيش از غسل و بعد از آن، به وسيله پنبه از بيرون آمدن خون جلوگيرى كند؛ ولى اگر هميشه جريان ندارد، فقط بايد بعد از غسل، از بيرون آمدن خون جلوگيرى نمايد، و چنانچه كوتاهى كند و خون بيرون آيد، بايد دوباره غسل كند و اگر نماز هم خوانده، بايد دوباره بخواند.
(مسئله ) اگر در موقع غسل، خون قطع نشود، غسل صحيح است؛ ولى اگر در بين غسل، استحاضه متوسطه، كثيره شود، چنانچه مشغول غسل ترتيبى (يا ارتماسى) بوده، واجب است كه همان را از سر بگيرد.
(مسئله ) احتياط مستحب آن است كه، زن مستحاضه در تمام روزى كه روزه است، به مقدارى كه مى‌تواند، از بيرون آمدن خون جلوگيرى كند.
(مسئله ) روزه زن مستحاضه‌اى كه غسل بر او واجب است، در صورتى صحيح است كه در روز، غسلهايى را كه براى نمازهاى روزش واجب است، انجام دهد؛ و نيز بنا بر احتياط واجب، بايد غسل نماز مغرب و عشاى شبى كه مى‌خواهد فرداى آن را روزه بگيرد، به جا آورد؛ ولى اگر براى نماز مغرب و عشا غسل نكند و براى خواندن نماز شب پيش از اذان صبح غسل نمايد، و در روز هم غسلهايى را كه براى نمازهاى روزش واجب است به جا آورد، روزه او صحيح است.
(مسئله ) اگر زنى بعد از نماز عصر، مستحاضه شود و تا غروب غسل نكند، روزه او صحيح است.
(مسئله ) اگر استحاضه قليله زن پيش از نماز، متوسطه يا كثيره شود، بايد كارهاى متوسطه يا كثيره را كه گفته شد انجام دهد؛ و اگر استحاضه متوسطه، كثيره شود، بايد كارهاى استحاضه كثيره را انجام دهد، و چنانچه براى استحاضه متوسطه غسل كرده باشد، بايد دوباره براى كثيره غسل كند.
(مسئله ) اگر در بين نماز، استحاضه متوسطه زن، كثيره شود، بايد نماز را بشكند و براى استحاضه كثيره، غسل كند و كارهاى ديگر آن را انجام دهد و همان نماز را بخواند؛ و اگر براى غسل وقت ندارد، بايد بدل از غسل تيمّم كند، ولى اگر براى تيمّم هم وقت ندارد، نمى‌تواند نماز را بشكند و بايد نماز را تمام كند و بنا بر احتياط واجب، قضا نمايد؛ همچنين است اگر در بين نماز، استحاضه قليله او متوسطه يا كثيره شود.
(مسئله ) اگر در بين نماز، خون قطع شود و مستحاضه نداند كه در باطن هم قطع شده يا نه، چنانچه بعد از نماز بفهمد كه خون قطع شده بوده، نمازش صحيح است، گرچه احتياط مستحبّ است وضو (در قليله و متوسطه) و غسل (در متوسطه و كثيره) و نماز را دوباره به جا آورد.
(مسئله ) اگر استحاضه كثيره زن، متوسطه شود، بايد براى نماز اول، عمل كثيره و براى نمازهاى بعد، عمل متوسطه را به جا آورد؛ مثلاً اگر پيش از نماز ظهر استحاضه كثيره، متوسطه شود، بايد براى نماز ظهرْ غسل كند و براى نماز عصر و مغرب و عشا فقط وضو بگيرد؛ ولى اگر براى نماز ظهر غسل نكند و فقط به مقدار نماز عصر وقت داشته باشد، بايد براى نماز عصر غسل نمايد، و اگر براى نماز عصر هم غسل نكند، بايد براى نماز مغرب غسل كند، و اگر براى آن هم غسل نكند و فقط به مقدار نماز عشا وقت داشته باشد، بايد براى عشا غسل نمايد.
(مسئله ) اگر پيش از هر نماز، خون مستحاضه كثيره قطع شود و دوباره بيايد، بايد براى هر نماز يك غسل به جا آورد؛ ولى اگر بعد از غسل و پيش از نماز قطع شود، چنانچه وقت تنگ باشد كه نتواند غسل كند و نماز را در وقت بخواند، با همان غسل مى‌تواند نماز را بخواند.
(مسئله ) اگر استحاضه كثيره، قليله شود، بايد براى نماز اول عمل كثيره و براى نمازهاى بعد عمل قليله را انجام دهد، و نيز اگر استحاضه متوسطه، قليله شود، بايد براى نماز اول، عمل متوسطه و براى نمازهاى بعد، عمل قليله را به جا آورد.
(مسئله ) اگر مستحاضه يكى از كارهايى را كه بر او واجب است، حتّى عوض كردن پنبه را ترك كند، نمازش باطل است.
(مسئله ) مستحاضه قليله اگر بخواهد غير از نماز، كارى انجام دهد كه شرط آن وضو داشتن است، مثلاً بخواهد جايى از بدن خود را به خطّ قرآن برساند، بايد وضو بگيرد، و بنا بر احتياط واجب، وضويى كه براى نماز گرفته، كافى نيست.
(مسئله ) براى زن مستحاضه متوسطه و كثيره، رفتن به مسجد الحرام و مسجدالنبى و توقّف در مساجد ديگر و خواندن سوره‌اى كه سجده واجب دارد، و همچنين نزديكى شوهر با او در صورتى حلال است كه غسل كند، اگرچه كارهاى ديگرى را كه براى نماز واجب است، مثل عوض كردن پنبه و دستمال، انجام نداده باشد.
(مسئله ) اگر زن در استحاضه كثيره يا متوسطه بخواهد پيش از وقت نماز جايى از بدن خود را به خطّ قرآن برساند، بايد غسل كند.
(مسئله ) نماز آيات بر مستحاضه واجب است و بايد براى نماز آيات هم، كارهايى را كه براى نماز يوميه گفته شد، انجام دهد.
(مسئله ) هرگاه در وقت نماز يوميه، نماز آيات بر مستحاضه واجب شود، اگرچه بخواهد هر دو را پشت سر هم به جا آورد، بايد براى نماز آيات هم، تمام كارهايى را كه براى نماز يوميه او واجب است، انجام دهد، و نبايد هر دو را با يك غسل و يا وضو به جا آورد، بلكه براى هر كدام، يك غسل و يا وضو به جا آورد.
(مسئله ) اگر زن مستحاضه بخواهد نماز قضا بخواند، بايد براى هر نماز، كارهايى را كه براى نماز ادا بر او واجب است، به جا آورد.
(مسئله ) اگر زن بداند خونى كه از او خارج مى‌شود، خون زخم نيست و شرعاً حكم حيض و نفاس را ندارد، بنا بر احتياط واجب، بايد به دستور استحاضه عمل كند؛ بلكه اگر شك داشته باشد كه خون استحاضه است يا خونهاى ديگر، چنانچه نشانه آنها را نداشته باشد، بنا بر احتياط واجب بايد كارهاى استحاضه را انجام دهد.
