موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
مسأله 344 ـ به دو چيز انسان جنب مىشود :
اول : جماع .
دوم : بيرون آمدن منى ، در خواب باشد يا بيدارى ، كم باشد يا زياد ، با شهوت باشد يا بى شهوت ، با اختيار باشد يا بى اختيار .
مسأله 345 ـ اگر رطوبتى از انسان خارج شود و نداند منى است يا بول يا غير اينها ، چنانچه با شهوت و جستن بيرون آمده و بعد از بيرون آمدن آن بدن سست شده ، آن رطوبت حكم منى را دارد ، و اگر هيچيك از اين سه نشانه يا بعضى از اينها را نداشته باشد ، حكم منى را ندارد . ولى در مريض لازم نيست آن رطوبت با جستن بيرون آمده باشد ، و در موقع بيرون آمدن بدن سست شود ، بلكه اگر با شهوت بيرون آيد در حكم منى است . و رطوبتى كه از زنها در موقع ملاعبه يا تصوّرات شهوت انگيز در خود موضع احساس مىكنند پاك است و غسل ندارد و وضو را نيز باطل نمىكند . و امّا رطوبتى كه از زنها با شهوت خارج مىشود و به حدى باشد كه صدق انزال كند و لباسها را آلوده نمايد ، و معمولاً اين رطوبت در موقعى خارج مىشود كه زن به اوج شهوت جنسى برسد نجس و موجب جنابت است . و همچنين است ـ بنابر احتياط واجب ـ اگر به اوج لذت نرسد ولى آب زياد باشد نظير آن چه در حال ارضاى كامل خارج مىشود .
مسأله 346 ـ اگر از مردى كه مريض نيست آبى بيرون آيد كه يكى از سه نشانهاى كه در مسأله پيش گفته شد داشته باشد و نداند نشانههاى ديگر را داشته يانه ، چنانچه پيش از بيرون آمدن آن آب وضو داشته مىتواند به همان وضو اكتفا كند ، و اگر وضو نداشته كافى است فقط وضو بگيرد و غسل بر او لازم نيست .
مسأله 347 ـ مستحب است انسان بعد از بيرون آمدن منى بول كند ، و اگر بول نكند و بعد از غسل رطوبتى از او بيرون آيد كه نداند منى است يا رطوبت ديگر ، حكم منى را دارد .
مسأله 348 ـ اگر انسان با زنى جماع كند و به اندازه ختنه گاه يا بيشتر داخل شود ، در قبل باشد يا در دبر ، بالغ باشند يا نابالغ ، اگر چه منى بيرون نيايد هر دو جنب مىشوند .
مسأله 349 ـ اگر شك كند كه به مقدار ختنه گاه داخل شده يا نه ، غسل بر او واجب نيست .
مسأله 350 ـ اگر ـ نعوذ باللّه ـ با حيوانى نزديكى نمايد و منى از او بيرون آيد ، غسل تنها كافى است ، و اگر منى بيرون نيايد ، چنانچه پيش از وطى وضو داشته باز هم غسل تنها كافى است ، و اگر وضو نداشته احتياط واجب آن است كه غسل كند و وضو هم بگيرد . و همچنين است حكم در نزديكى نمودن با مرد يا پسر .
مسأله 351 ـ اگر منى از جاى خود حركت كند و بيرون نيايد ، يا انسان شك كند كه منى از او بيرون آمده يا نه ، غسل بر او واجب نيست .
مسأله 352 ـ كسى كه نمىتواند غسل كند ولى تيمم برايش ممكن است ، بعد از داخل شدن وقت نماز هم مىتواند با عيال خود نزديكى كند .
مسأله 353 ـ اگر در لباس خود منى ببيند و بداند كه از خود اوست و براى آن غسل نكرده بايد غسل كند ، و نمازهائى را كه يقين دارد بعد از بيرون آمدن منى خوانده قضا كند ، ولى نمازهائى را كه احتمال مىدهد پيش از بيرون آمدن آن منى خوانده ، لازم نيست قضا نمايد .
چيزهائى كه بر جنب حرام است
مسأله 354 ـ پنج چيز بر جنب حرام است :
اول : رساندن جائى از بدن خود به خط قرآن يا به اسم خداوند به هر لغت كه باشد ، و بهتر آن است كه به أسماء پيغمبران ، و امامان و حضرت زهراء عليهمالسلام نيز نرساند .
دوم : وارد شدن به مسجد الحرام ، و مسجد پيغمبر صلىاللهعليهوآلهوسلم اگرچه از يك در داخل و از در ديگر خارج شود .
سـوم : توقـف در مساجـد ديگر ، و همچنين ـ بنابر احتياط واجب ـ در حرم امامان عليهمالسلام ، ولى اگر از مسجد عبور كند مثل اينكه از يك درِ مسجد داخل و از درِ ديگر خارج شود ، مانعى ندارد .
چهارم : داخل شدن در مسجد براى برداشتن چيزى ، و همچنين گذاشتن چيزى در آن هر چند خودش وارد مسجد نشود ، بنابر احتياط لازم .
پنجم : خواندن هر يك از آيات سجده واجب ، و آن در چهار سوره است : اول : سوره سى و دوم قرآن (الم تنزيل) . دوم : سوره چهل و يكم (حم سجده) . سوم : سوره پنجاه و سوم (والنجم) . چهارم : سوره نود و ششم (اقرأ) .
چيزهائى كه بر جنب مكروه است
مسأله 355 ـ نُه چيز بر جنب مكروه است :
اول و دوم : خوردن و آشاميدن ، ولى اگر صورت و دستها را بشويد و مضمضه بكند مكروه نيست ، و اگر تنها دستها را بشويد كراهت كمتر مىشود .
سوم : خواندن بيشتر از هفت آيه از قرآن كه سجده واجب ندارد .
چهارم : رساندن جائى از بدن به جلد و حاشيه و بين خطهاى قرآن .
پنجم : همراه داشتن قرآن .
ششم : خوابيدن ، ولى اگر وضو بگيرد يا بواسطه نداشتن آب ، بدل از غسل تيمم كند مكروه نيست .
هفتم : خضاب كردن به حنا و مانند آن .
هشتم : ماليدن روغن به بدن .
نهم : جماع كردن بعد از آنكه محتلم شده ، يعنى در خواب منى از او بيرون آمده است .
غسل جنابت
مسأله 356 ـ غسل جنابت براى خواندن نماز واجب و مانند آن واجب مىباشد ، ولى براى نماز ميت ، و سجده سهو ، و سجده شكر ، و سجدههاى واجب قرآن ، غسل جنابت لازم نيست .
مسأله 357 ـ لازم نيست در وقت غسل ، نيّت كند كه غسل واجب مىكند ، بلكه اگر فقط به قصد قربت ، يعنى براى تذلل در پيشگاه خداوند عالم غسل كند كافى است .
مسأله 358 ـ اگر يقين كند وقت نماز شده و نيّت غسل واجب كند بعد معلوم شود كه پيش از وقت غسل كرده ، غسل او صحيح است .
مسأله 359 ـ غسل جنابت را به دو قسم مىشود انجام داد : ترتيبى و ارتماسى .
غسل ترتيبى :
مسأله 360 ـ در غسل ترتيبى بايد به نيّت غسل ـ بنابر احتياط لازم ـ اول تمام سر و گردن و بعد بدن را بشويد ، و بهتر آن است كه اول طرف راست ، بعد طرف چپ بدن را بشويد ، و تحقق غسل ترتيبى به حركت دادن هريك از اعضاء سه گانه در زير آب به قصد غسل بى اشكال نيست ، و احتياط در اكتفا نكردن به آن است . و اگر عمداً بدن را قبل از پايان يافتن غسل تمام سر و گردن بشويد ـ بنابر احتياط ، ـ غسل او باطل است .
مسأله 361 ـ در صورتى كه بدن را قبل از سر بشويد ، لازم نيست غسل را اعاده كند بلكه چنانچه بدن را دوباره بشويد ، غسل او صحيح خواهد شد .
مسأله 362 ـ اگر يقين نكند كه هر دو قسمت يعنى سر و گردن و بدن را كاملاً غسل داده ، بايد براى آنكه يقين كند ، هر قسمتى را كه مىشويد مقدارى از قسمت ديگر را هم با آن قسمت بشويد .
مسأله 363 ـ اگر بعد از غسل بفهمد جائى از بدن را نشسته ، و نداند كجاى بدن است ، دوباره شستن سر لازم نيست ، و فقط هر جائى را از بدن كه احتمال مىدهد نشسته بايد بشويد .
مسأله 364 ـ اگر بعد از غسل بفهمد مقدارى از بدن رانشسته ، چنانچه از طرف چپ باشد شستن همان مقدار كافى است . و اگر از طرف راست باشد احتياط مستحب آن است كه بعد از شستن آن مقدار ، دوباره طرف چپ رابشويد . و اگر از سر و گردن باشد ـ بنابر احتياط واجب ـ بايد بعد از شستن آن مقدار ، دوباره بدن را بشويد .
مسأله 365 ـ اگر پيش از تمام شدن غسل ، در شستن مقدارى از طرف چپ يا طرف راست شك كند ، لازم است كه آن مقدار را بشويد ، و اگر در شستن مقدارى از سر و گردن شك كند ـ بنابر احتياط لازم ـ بايد بعد از شستن آن دوباره بدن را بشويد .
غسل ارتماسى :
غسل ارتماسى به دو نحو انجام مىگيرد : «دفعى» و «تدريجى» .
مسأله 366 ـ در غسل ارتماسى دفعى بايد در يك آن ، آب تمام بدن را فرا بگيرد ، ولى معتبر نيست كه قبل از شروع در غسل ، تمام بدن بيرون آب باشد ، بلكه اگر مقدارى از آن بيرون باشد و به نيت غسل در آب فرو رود كفايت مىكند .
مسأله 367 ـ در غسل ارتماسى تدريجى بايد بدن را به نيت غسل تدريجاً با حفظ و حدت عرفى در آب فرو برد ، و در اين قسم لازم است كه هر عضو قبل از غسل دادن آن بيرون آب باشد .
مسأله 368 ـ اگر بعد از غسل ارتماسى بفهمد كه به مقدارى از بدن آب نرسيده ، چه جاى آن را بداند يا نداند ، بايد دوباره غسل كند .
مسأله 369 ـ اگر براى غسل ترتيبى وقت ندارد و براى ارتماسى وقت دارد ، بايد غسل ارتماسى كند .
مسأله 370 ـ كسى كه براى حج يا عمره احرام بسته نبايد غسل ارتماسى كند ، ولى اگر از روى فراموشى غسل ارتماسى كند غسلش صحيح است .
