موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

 

▲2- وقوف در عرفات

 

مسأله 257- دومين واجب از واجبات حج وقوف عرفات است. «عرفات» بيابانى است در حدود بيست كيلومترى مكّه كه امروزه به صورت نيمه مشجّر درآمده، و واجب است حجّاج بعدازظهر روز نهم ذى الحجّه را در آنجا بمانند.

 

مسأله 258- احتياط آن است كه از اوّل ظهر روز نهم تا غروب آفتاب، در آنجا توقّف كند، خواه سواره باشد يا پياده، در حال حركت باشد يا نشسته، در حال بيدارى باشد و يا مقدارى خواب و مقدارى بيدارى، و مستحبّ است در اين مدّت مشغول به ذكر خدا و توجّه به ذات پاك او و توبه و دعا و نيايش باشد، و فضيلت دعا و نيايش در اين مكان و اين زمان بى نظير است.

 

مسأله 259- وقوف در عرفات عبادت است و بايد با نيّت و قصد قربت همراه باشد، و نيّت آن عبارت خاصّى ندارد و همين مقدار كه در دل قصد كند كافى است.

 

مسأله 260- هرگاه قبل از غروب آفتاب از عرفات كوچ كند، اگر از روى فراموشى يا ندانستن مسأله باشد چيزى بر او نيست، ولى اگر عمداً باشد گناه كرده و بايد يك شتر در منى قربانى كند (و اگر نتواند شتر قربانى كند بايد هيجده روز، روزه بگيرد) و در هر صورت حجّش صحيح است.

 

مسأله 261- هرگاه قبل از غروب آفتاب دوباره به عرفات بازگردد و تا غروب در آنجا بماند سپس كوچ كند كفّاره اى بر او واجب نيست.

 

مسأله 262- گرچه وقوف در عرفات در تمام وقتى كه در بالا گفته شد واجب است و تركش گناه مى باشد، ولى از اركان حج نيست، بلكه ركن حج فقط مقدارى از اين مدّت است، يعنى اگر كسى تنها مقدارى از ظهر تا غروب را در عرفات توقّف كند حجّش صحيح است، و اگر عمداً تمام اين مدّت را ترك كند حجّ او باطل خواهد بود.

 

مسأله 263- كسى كه موفّق به درك وقوف در عرفات از ظهر تا غروب نشود واجب است مقدارى از شب عيد را هرچند كم باشد در آنجا توقّف كند; بنابراين اگر بر اثر موانع، زمانى به عرفات برسد كه مردم از آنجا كوچ كرده باشند مقدارى از شب را مى ماند به شرط اين كه قبل از طلوع آفتاب روز عيد خود را به مشعر الحرام برساند و اين را «وقوف اضطرارى عرفات» مى گويند.

 

و اگر موفّق به اين وقوف اضطرارى در عرفات نيز نشد يعنى نتوانست چيزى از شب را در آنجا بماند كافى است كه مقدارى از وقوف مشعر الحرام را، كه بعداً اشاره خواهيم كرد، درك كند كه در اين صورت نيز حجّش صحيح است.