موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
▲4ـ مال حلال مخلوط به حرام (مسئله 1542 تا 1547)
مسأله 1542ـ هرگاه مال حلال با حرام مخلوط شود بطورى که انسان نتواند آنها را از هم تشخیص دهد و مقدار مال حرام و همچنین صاحب آن، هیچ کدام معلوم نباشد، باید خمس تمام آن مال را بدهد و بقیّه براى او حلال است.
مسأله 1543ـ هرگاه مال حلال با حرام مخلوط گردد اگر مقدار آن را بداند (مثلاً بداند یک سوم آن حرام است) ولى صاحب آن را نشناسد باید آن مقدار را بنابر احتیاط واجب به مصرفى برساند که هم مصرف خمس باشد و هم صدقه (مانند سادات فقیر)
مسأله 1544ـ هرگاه مال حلال با حرام مخلوط شود و مقدار حرام را نداند، ولى صاحبش را بشناسد، باید یکدیگر را راضى کنند و چنانچه صاحب مال راضى نشود در صورتى که بداند مقدار معیّنى قطعا مال اوست (مثلاً یک چهارم مال) و در بیشتر از آن شک داشته باشد باید مقدارى را که یقین دارد به او بدهد و مقدار بیشتر را که احتمال مى دهد مال اوست با او نصف کند.
مسأله 1545ـ هرگاه خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد و بعد بفهمد مقدار حرام بیشتر از خمس بوده، بنابر احتیاط واجب باید مقدارى را که مى داند از خمس بیشتر بوده به مصرفى برساند که هم مصرف خمس باشد و هم صدقه.
مسأله 1546ـ هرگاه خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد، بعد صاحبش پیدا شود، بنابراحتیاط واجب باید عوض آن را به او بدهد، همچنین اگر مالى که صاحبش را نمى شناسد به نیّت صدقه از جانب صاحبش بدهد و بعد صاحبش پیدا شود و راضى نشود.
مسأله 1547ـ هرگاه انسان بداند مال او با اموال دیگران مخلوط شده و مقدار آن معلوم باشد و بداند که مالک آن از چند نفر معیّن بیرون نیست، ولى نتواند مالک را بطور معیّن تشخیص دهد، باید در بین همه آنها بطور مساوى تقسیم کند.