مواردى كه قضا و كفّاره واجب است

(مسئله  ) اگر روزه‌دار در روزه رمضان، عمدآ قى كند، يا درشب جُنُب شود و به تفصيلى كه در (مسئله 1609) گفته شد، سه مرتبه بيدار شود و بخوابد و تا اذان صبح بيدار نشود، فقط بايد قضاى آن روز را بگيرد، و چنانچه عمدآ اماله كند يا سر خود را زيرآب ببرد، بنا بر احتياط مستحب، كفّاره هم بدهد؛ ولى اگر كار ديگرى كه روزه را باطل مى‌كند، عمدآ انجام دهد، در صورتى كه مى‌دانسته آن كارْ روزه را باطل مى‌كند، قضا و كفّاره بر او واجب مى‌شود، و بايد توجه داشت كه در روزه ماه رمضان، هرگاه روزه‌اش باطل شود، نمى‌تواند افطار كند و روزه خود را بخورد، چون امساك واجب است. بنا براين، اگر عمدآ قى كند كه قضا بر او واجب مى‌شود، اگر بعد از آن چيزى بخورد، كفّاره دارد.

(مسئله  ) اگر روزه‌دار به واسطه ندانستن مسئله، كارى انجام دهد كه روزه را باطل مى‌كند، چنانچه مى‌توانسته مسئله را ياد بگيرد، كفّاره بر او واجب مى‌شود؛ و اگر نمى‌توانسته مسئله را ياد بگيرد يا اصلا متوجه مسئله نبوده است يا يقين داشته كه فلان چيز روزه را باطل نمى‌كند، كفّاره بر او واجب نيست.